باورهای رایج در مورد مکمل ها

متخصصان همیشه بر لزوم اهمیت دریافت مقدار کافی از ویتامین‌ها و مواد مغذی در رژیم روزانه غذایی تاکید می‌کنند، اما نکته بسیار مهمی که بسیاری از افراد جامعه توجه زیادی به آن ندارند، مصرف درست و به اندازه آنهاست. البته خیلی‌ها بروز مشکلات مختلف را به کمبود ویتامین نسبت می‌دهند.

آیا ریزش مو نشانه کمبود ویتامین B در بدن است یا پوسته پوسته شدن لب‌ها به دنبال کمبود ویتامین E اتفاق می‌افتد؟ اگر زود خسته می‌شوید یعنی کمبود ویتامین B دارید؟ پاسخ همه این پرسش‌ها مثبت است. بد نیست بدانید ویتامین‌ها ریزمغذی‌هایی بسیار ضروری برای تامین سلامت بدن هستند. این ترکیبات به دودسته محلول در چربی که شامل ویتامین‌های A، D، E، K و محلول در آب که شامل ویتامین‌های گروه B و ویتامین C هستند، تقسیم می‌شوند. بهترین راه دریافت این ترکیبات موثر رعایت تنوع و تعادل در برنامه غذایی و استفاده مناسب از تمام گروه‌های غذایی بویژه میوه‌ها و سبزیجات است. البته باتوجه به این که وجود هربیماری در بدن با ظهور یک سری علائم بالینی همراه است، کمبود ویتامین‌ها هم فرد را به بیماری مبتلا می‌کند و براساس شدت کمبود آن ویتامین در بدن، علائم متفاوتی ایجاد می‌شود که گاهی بسیار خطرناک و غیرقابل جبران و گاهی بسیار خفیف است.

از این رو می‌توان به نقش حیاتی آنها پی برد. به عنوان مثال ویتامین‌های محلول در چربی بویژه ویتامین A دارای ذخایری در کبد بوده و دریافت کم این ویتامین در مدت کوتاه عوارض خاصی ایجاد نمی‌کند با این حال این ویتامین در شرایط خاص مثل اختلالات جذب و اسهال چرب یا عدم دریافت درازمدت می‌تواند عوارضی مثل اختلال در بینایی و شب کوری، اختلال باروری بویژه در جنس مذکر، سقط خودبه‌خودی، کم‌خونی و اختلال در سیستم ایمنی ایجاد کند.

همچنین علائم بالینی کمبود ویتامین D شامل پوکی استخوان در بزرگسالان و نرمی استخوان در کودکان در حال رشد است. از طرفی اگر زود خسته می‌شوید این احتمال وجود دارد که با کمبود فولات یا ویتامین B9 مواجه هستید مشکلی که به نوعی کم‌خونی منجر می‌شود. حتی بررسی‌ها نشان می‌دهند در صورت بروز این کمبود هنگام بارداری، لوله عصبی جنین به صورت کامل تشکیل نمی‌شود و سلامت جنین به خطر می‌افتد. در عین حال، بی‌حالی و خستگی زودرس در افراد می‌تواند نشانه کمبود ویتامین B12 نیز باشد. در این میان هر چند کمبود هر ویتامین با علائم بالینی مختلفی بروز می‌کند، اما گاهی اوقات هم نشانه‌های بارزی وجود ندارد. به همین دلیل توصیه می‌شود اگر مدت هاست از سلامتتان اطلاع ندارید یا قصد بارداری دارید به پزشک مراجعه کنید تا برایتان یک چکاپ کامل بنویسد و براساس آن وضعیت ویتامین‌های بدنتان بررسی شود.

فراموش نکنید انجام این آزمایش‌ها سالی یک بار ضروری است چون جلوی بروز بسیاری از مشکلات و بیماری‌های احتمالی را می‌گیرد، اما در مقابل برخلاف باور خیلی‌ها مصرف بیش از حد ویتامین‌ها مشکل‌آفرین است و نه‌تنها در بسیاری از موارد ویتامین‌های مازاد مصرفی دفع نمی‌شوند بلکه می‌توانند بیماری‌زا باشند. مثلا مصرف بیش از حد مکمل‌های حاوی کلسیم و ویتامین D در بروز سنگ کلیه موثر است.