علت وزن نگرفتن کودک در سنین مختلف چیست؟

علل کم‌وزنی کودک چیست؟ علل کم‌وزنی نوزاد عوامل گوناگونی را شامل می‌شود. برخی کودکان و نوزادان لاغرتر از سایرین به نظر می‌رسند و ممکن است این تبدیل به دغدغه‌ای برای مادران و به طور کلی والدین آن‌ها شود. خیلی از والدین دوست دارند فرزندشان تپل باشد و این را نشانه‌ای از سلامت می‌دانند. کم‌وزنی کودکان علل متفاوتی دارد و لزوما همیشه به معنای دور بودن آن‌ها از سلامت نیست. شناسایی علت‌ها به شما کمک می‌کند تا درمان مناسب‌تری را برای فرزند خود انتخاب کنید.

کم‌وزنی نوزاد و کودک

لاغر بودن ظاهری کودک در مقایسه با سایرین، لزوما به معنی کم بودن وزن او نمی‌باشد. برای تعیین کم بودن‌وزن کودک، محاسبات خاصی بر اساس منحنی‌های رشدی وجود دارد و اگر طبق منحنی رشدی، کودک افت واضح داشته باشد یا رشدش متوقف شده باشد، در آن صورت می‌توان گفت کودک مشکل وزن‌گیری دارد و باید به دنبال علل کم‌وزنی کودک بود. کودکی که با وزن ۲.۵ کیلوگرم به دنیا آمده باشد، طی ۵ ماه اول به حدود وزن ۵.۴ کیلوگرم و طی سال اول به ۱۰ کیلوگرم می‌رسد. ولی در سال‌های بعدی سرعت وزن‌گیری کودک به همین منوال نیست و این وزن‌گیری بسیار آهسته‌تر می‌شود.

علل کم وزنی کودک

در بازه‌های زمانی گوناگون، علل کم‌وزنی متفاوت می‌باشد. کم‌وزنی نوزاد در زمان تولد و بلافاصله بعد از تولد را مورد بررسی قرار داده‌ایم:

علل کم‌وزنی کودک هنگام تولد

برخی نوزادان از همان اول با وزن کم به دنیا می‌آیند. شرایط خاص پزشکی مادر، کمبود ویتامین‌ها، سوء تغذیه و خیلی از موارد دیگر منجر به تولد نوزاد با وزن کم می‌گردد. تولد چند قلویی هم می‌تواند منجر به وزن کم نوزادان شود. یعنی چندقلو‌ها عموما وزن کمتری دارند. علاوه بر این موارد علت این امر می‌تواند زایمان زود هنگام قبل از کامل شدن ۹ماه و موانع درون رحم برای رشد مناسب نوزاد باشد.

علل کم‌وزنی کودک بلافاصله بعداز تولد

نوزادان معمولا بعد از تولد تا ۱۰ درصد کاهش وزن دارند. این مسئله بسیار طبیعی است. یعنی ممکن است کودکی که با وزن ۳ کیلوگرم به دنیا آمده است، بعد از تولد تا ده درصد از وزن خود یعنی ۳۰۰ گرم را از دست بدهد، سپس شروع به وزن گیری بکند.

علل کم‌وزنی کودک در زمان شیرخوارگی

اگر کم‌وزنی توسط پزشک محرز شود، دلایل زیر می‌تواند وجود داشته باشد:

۱. غذای کمکی نامناسب از علل کم‌وزنی نوزاد

اولین علت، تغذیه کمکی نامناسب است. اگر کودک در سن ۶ ماهگی به بعد قرار دارد و تغذیه کمکی دریافت می‌کند، ممکن است این تغذیه کمکی به قدر کافی مواد مغذی نداشته و یا دفعات تغذیه کم باشد. تغذیه کمکی معمولا ۵ بار در روز لازم است.

۲. دفعات شیردهی از علل کم‌وزنی کودک

تعدد دفعات شیردهی به نوزاد باید مناسب باشد. معمولا هر دو ساعت یک بار مادر به کودک خود شیر می‌دهد و جریان هر بار شیر دادن باید حدود ۲۰ دقیقه طول بکشد. اگر کودک حین شیر خوردن خسته شده و به خواب رفت باید او را بیدار کرد تا به شیرخوردن ادامه دهد. در هربار شیردهی ۵ دقیقه اول شیر بیشتر حاوی قند می‌باشد و در دقیقه‌های بعد میزان چربی و پروتئین بیشتر می‌شود که به وزن‌گیری کمک می‌کنند. خواب نوزاد نیز از اهمیت خاصی برای رشد او برخوردار است. با این حال دفعات شیردهی نیز باید رعایت شود.

۳. بیماری‌ها

علل کم‌وزنی کودک، وجود بیماری‌هایی از قبیل عفونت‌ها، مشکلات تیروئید و دیگر اختلالات می‌باشد. در این صورت اگر مشاهده شود کودک وزن مناسب ندارد، به مادر برای تغذیه صحیح آموزش می‌دهند و پس از یک فرصت یک ماهه و اصلاح روش‌های تغذیه، کودک بررسی مجدد می‌شود.

۴. مسائل بیولوژیکی

مسائل بیولوژیکی یکی از علل کم‌وزنی کودک است. کودکانی که قدرت مکندگی کمی دارند یا شکاف لب یا کام دارند ممکن است در تغذیه دچار مشکل شوند و همین امر وزن آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. مشکلات گوارشی کودک از قبیل اسهال، رفلکس معده و ناتوانی در هضم شیر هم به کم‌وزنی کودک کمک می‌کنند.

۵. اختلالات ژنتیکی

برخی از کودکان هم علی‌رغم سالم بودن همه آزمایشاتشان، وزن گیری خوبی ندارند. در این موارد ممکن است پزشک به «سیستیک فیبروز» مشکوک شود. از این کودکان تست عرق گرفته می‌شود تا مشخص شود عرق بدنشان شور است یا خیر. این کودکان نیاز به مراقبت‌های بیشتر خواهند داشت.

۶. برنامه غذایی نامناسب

یکی از علل کم‌وزنی کودک ممکن است قبل از تغذیه کودک با غذای کمکی یا اصلی به او شیر یا آب یا به طور کلی مایعات بدهید. این روش باعث می‌شود کودک اشتهایش برای خوردن غذای اصلی کم شود. پس توصیه می‌شود که در فواصل زمانی مناسب اقدام به دادن شیر یا مایعات به کودک بکنید.