آیا تا به حال برایتان پیش آمده در لب هایتان احساس بی حسی لب و سوزن سوزن شدن کنید؟ در اصطلاح پزشکی به این احساس پارستزی گفته می شود. پارستزی از بیماری ها مؤثر بر اعصاب است. البته گاهی اوقات بیماری های پوستی هم سبب احساس بی حسی در لب ها می شوند.

پارستزی چیست؟

پارستزی به معنی احساس گزگز و مورمور و یا داغ شدن در پوست است. احساس این حالات در پوست بدون تحریک شدن آن بوسیله یک محرک خارجی صورت میگیرد.

شایعترین علت پارستزی

شایعترین علت پارستزی که بطور طبیعی ایجاد میشود، فشار خارجی روی اندام است. بطور مثال وقتی مدت زیادی روی یک پایمان مینشینیم یا روی یک دستمان دراز میکشیم خواب میرود. پس از آن وقتی اندام خواب رفته را آزاد میکنیم تا چند ثانیه احساس گزگز و پارستزی در آن وجود دارد.

 علل دیگر شایع پارستزی شامل موارد زیر است:

  • نارسایی عروقی
  • فشار به اعصاب یک اندام
  • کمبود ویتامین
  • دیابت
  • پرکاری یا کم کاری غده تیروئید

علل سوزن سوزن شدن و بی حسی لب

سوزن سوزن شدن و بی حسی لب در اصطلاح پزشکی به نام پارستزی اشاره دارد. این بیماری ها معمولا خارش، سوزش یا درد در لب ایجاد می کنند. پس بی حسی لب بیشتر به اعصاب مربوط است.

علل اصلی سوزن سوزن شدن و بی حس لب به شرح زیر است.

۱- آلرژی:

آلرژی غذایی می تواند در سوزن سوزن شدن یا متورم شدن لب نقش داشته باشد. علاوه بر این احساس سوزن سوزن شدن دهان، خارش گلو یا پوست نیز با این نوع حساسیت، در چند دقیقه و یا چند ساعت بعد از خوردن غذا ظاهر می شود و به مدت چند دقیقه تا چند ساعت بعد از بروز علائم نیز ادامه دارد.

سایر علائم آلرژی عبارتند از:

  • کهیر
  • تهوع
  • اسهال
  • سرگیجه
  • تنگی نفس
  • حساسیت های غذایی در کودکان بیش از بزرگسالان رایج است.

آلرژی شیمیایی نیز واکنش آلرژیک به مواد آرایشی، صابون، دارو یا مواد دیگر است که می تواند در احساس سوزن سوزن شدن لب موثر باشد.

۲- کمبود مواد معدنی

هیپوکالمی و سطوح نادرست از سدیم، پتاسیم یا فسفات در بدن می تواند در احساس سوزن سوزن شدن لب نقش داشته باشد.

۳- هیپوگلیسمی

بی حسی لب می تواند نشانه ای از هیپوگلیسمی (قند خون پایین) باشد. این اختلال در بیماران مبتلا به دیابت، به دلیل مصرف بیش از حد انسولین یا از قلم انداختن یک وعده غذا، و یا سندرم تخلیه سریع معده، بعد از غذا شایع است.

سایر علائم هیپوگلیسمی عبارتند از:

  • حالت تهوع
  • گرسنگی
  • رنگ پریدگی پوست
  • ضربان سریع قلب
  • سرگیجه
  • کما

۴- بیماری یا پدیده رینود

سوزن سوزن شدن یا درد در لب ها، بینی، گوش ها، نوک سینه ها، انگشتان دست و پا و علائم دیگر به علت اسپاسم شریانی غیر طبیعی رخ می دهند. هنگامی که یک علت ناشناخته موجب بروز این علائم شود، به آن بیماری رینود گفته می شود. اما اگر علت شناخته شده، مانند اسکلروز سیستمیک، لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE)، واسکولیت یا آرتریت روماتوئید این علائم را ایجاد کنند پدیده رینود نامیده می شود.

۵- مسمومیت با غذاهای دریایی

– مسمومیت ماهی سیگواترا

ماهی های گرمسیری بزرگ، مانند ماهی تن  می تواند باعث سوزش در لب ها و یا دیگر قسمت های بدن، چند دقیقه یا چند ساعت پس از مصرف شود. علائم این مسمومیت به مدت چند ساعت تا چند ماه، توسط سم سیگواترا ایجاد می شود. این سم توسط جلبک های مرجانی تولید شده و در بدن ماهی گرمسیری ذخیره می شود. مسمومیت سیگواترا در امریکا مرکزی، کارائیب، استرالیا و جنوب آسیا شایع است.

– مسمومیت صدف فلج (PSP)

غذاهای دریایی، مثل صدف و حلزون ممکن است به سموم خاص تولید شده توسط جابلک دریایی آلوده شده و باعث سوزن سوزن شدن و بی حسی لب ها و اطراف دهان شود. حالت تهوع، و پس از آن فلج عضلات و مرگ ناشی از نارسایی تنفسی  از دیگر علائم این مسمومیت است.

– مسمومیت خرچنگ نعل اسبی

مسمومیت با گوشت، امعا و احشا یا تخم خرچنگ نعل اسبی بیشتر در بخش هایی از آسیا مانند تایلند رخ می دهد. علائم آن مانند PSP است.

۶- عفونت ها

– زونا

زونا، ناشی از ویروس هرپس زوستر، هنگامی که عصب صورت را تحت تاثیر قرا می دهد معمولا بثورات قرمز رنگ خارش دار یا دردناک، سوزن سوزن شدن یا بی حسی در یک طرف صورت (لب) ایجاد می کند.

– جذام (بیماری هانسن)

در سال گذشته، جذام (بیماری هانسن)، عفونت ناشی از مایکوباکتریوم لپره، در برزیل، میانمار و برخی از کشورهای آفریقایی گزارش شد. چند سال بعد از عفونت، علائم عصبی ممکن است در لب و دیگر بخش های صورت (چشم، پلک) و یا قسمت های انتهایی اندام ها ظاهر شود. بی حسی و کاهش حساسیت به سرما و گرما علائم دیگر این بیماری است.

۷- اختلالات عصبی

– مولتیپل اسکلروزیس

سوزن سوزن شدن یا بی حسی لب می تواند با ام اس رخ دهد.

– نورالژی عصب سه قلو

درد الکتریکی تکان دهنده، سوزن سوزن شدن یا بی حسی موثر بر بخش های مختلف از صورت، از جمله لب، در نورالژی عصب سه قلو ایجاد می شود.

بی حسی لب، نشانه از سرطان لب

سرطان لب یکی از شایع ترین سرطان های دهان است که اغلب در مردان بروز می کند. شایع ترین نوع سرطان لب هم، نوع سنگفرشی آن است که می تواند پخش شود.

سرطان لب در ابتدای بیماری ممکن است بدون علامت باشد.

وقتی که علایم سرطان لب بروز می کند، شایعترین علامت آن درد است که معمولا بهبود نمی یابد.

در اغلب موارد سرطان لب از لب پایین شروع می شود و گسترش می یابد.

سرطان لب ناشی از تغییرات یا رشد غیرطبیعی سلول های دیسک مانندی است که روی لب را می پوشانند.

علایم شایع سرطان لب عبارتند از :

  • خونریزی از لب
  • تغییر یک منطقه از لب
  • بزرگ شدن گره های لنفاوی
  • ایجاد توده هایی بر روی لب
  • درد در ناحیه لب
  • کرختی و احساس سوزن سوزن شدن لب
  • ورم در ناحیه فک و دهان
  • ایجاد منطقه ای ضخیم بر روی لب
  • تغییر صدا
  • گلودرد یا احساس اینکه چیزی در گلو گیر کرده است

اگر سرطان لب زود تشخیص داده شود، می تواند با درمان هایی نظیر جراحی و پرتودرمانی بهبود یابد. همچنین بیمارانی که سیگار می کشند، بهتر است سیگار کشیدن را قبل از شروع دوره درمان متوقف کنند