چه اذکاری باعث کاهش و کنترل شهوت انسان می شوند؟
اگر خواهان اضافه کردن یا حذف اطلاعات خود در مطالب هستید، به آیدی @Tarikhemaadmin در تلگرام پیام بدید.
لطفا جهت پرسیدن آدرس و سوالات نامربوط پیام ندید. ما فقط آدرس و شماره تماسها را قرار میدیم که در پایین قرار گرفته.
کنترل شهوت از راه های گوناگون باید صورت بگیرد و معنویت و دعا تنها یکی از این راهکارها است. در ادامه به راهکارهای مهار شهوت اشاره می شود که امید است مورد استفاده قرار بگیرد.
کنترل این غریزه به دو صورت ممکن است تحقق پذیرد:
1- کنترل منفى: غالبا وقتى سخن از کنترل غریزه جنسى به میان مىآید، توجه اشخاص به سمت و سوى نوع منفى آن جلب مىشود و آن این است که کسى با وجود تحریکات مختلف و مواجهه با عوامل انگیزش این غریزه، بخواهد با میل تحریک شدهاش مبارزه و مقابله کند و به سوى ارتکاب جرم نرود، چنین کارى گرچه قطعا بهتر از آلایش دامن و عمل به جرم است، ولى پیامدهاى سوء و مخرب آن بر کسى پوشیده نیست. این کار هم به غایت دشوار است و هم زیانبار و بدین جهت هرگاه شخصى به کنترل غریزه سفارش مىشود با چنین برداشتى از آن و تصور دشوارى و زیانبارى آن، از پذیرفتن چنین توصیههایى سرباز مىزند.
2- کنترل مثبت: غریزه جنسى اگر با ازدواج مهار نگردد، مطلوبترین راه تسلط بر آن، کنترل مثبت است و آن پرهیز از صحنهها و کارهایى است که به تحریک این غریزه مىانجامد.
این نوع از کنترل، که در حقیقت جنبهى پیشگیرى دارد هم راحت است و هم بىزیان و هم مفید؛ زیرا در این صورت همچون وسیله نقلیهاى است با سرعت معمولى و قانونى که در مواجهه با خطر، مهار حرکت آن زحمت چندانى ندارد، برخلاف ماشینى که با سرعتى بسیار فراتر از حد شناخته شده و بایسته خود سیر مىکند که چه بسا به کلى اختیار آن از دست صاحبش بیرون رفته و مصیبتها به بار آورد و کنترل آن هم در صورت تحقق، صدها زیان و رنج و زحمت و اضطراب براى وسیله و صاحب آن به همراه دارد. و بىزیان است، زیرا با این حال کنترل غریزه فشارى بر جسم و روان تحمیل نمىکند تا به آن صدمهاى وارد شود و مفید است چون موجب مىشود مغز و اعصاب و قواى بدن در حالت عادى به سر برند و تعادل روانى شخص محفوظ بماند و انرژى و سرمایههاى جسمى و روحى او بیهوده مصرف نشوند.
قرآن کریم می فرماید: «باید کسانى که قدرت و وضعیت مساعد براى ازدواج ندارند، عفت پیشه کنند».
اکنون طرق کنترل مثبت را به اختصار برمىشمریم:
1- پرهیز از فکر و ترسیم صحنههاى محرک در ذهن و خیال. عبدالله بن سنان از امام صادق(ع) نقل مىکند که حضرت(ع) فرمود: «H}ان عیسى قال للحواریین:… ان موسى امرکم ان لا تزنوا و انا آمرکم ان لاتحدثوا انفسکم بالزنا فضلاً عن ا ن تزنوا فان من حدث نفسه بالزنا کان کمن او قد فى بیت مزوق فافسد التزاویق الدخان و ا ن لم یخرق البیت{H؛ عیسى به اصحاب خود گفت:… موسى به شما دستور داد که زنا نکنید و من به شما دستور مىدهم که فکر زنا هم در سر نپرورانید تا چه رسد به این که زنا کنید زیرا کسى که خیال زنا کند مانند کسى است که در خانهاى نقش و نگار شده دود و آتش به پا کند. چنین کارى گرچه خانه را نمىسوزاند ولى زینت و صفاى آن را مکدر کرده و فاسد مىکند».V}(وسائلالشیعه، ج ۱۴، ص ۲۴۰){V
2- دورى از نگاههاى مسموم و مناظر تحریکآمیز. قرآن کریم در دو آیه متوالى دستور به اغماض و نگهدارى چشم از نگاه حرام و هوسآلود داده است. در آیه اول مىفرماید: «قل للمؤمنین یغضّوا من ابصارهم و یحفظوا فروجهم…؛ به مردان مؤمن بگو دیدشان – را از نامحرمان – فرو نشانند و نهانگاههاى خود را – از وقوع در حرام – نگه دارند».
و در آیه بعدى مىفرماید: «A}و قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن…{A؛ به زنان مؤمن بگو – چشمهایشان را فرو گیرند و نهانگاههاى خویش را محافظت کنند».V}(نور، آیه ۳۰ – ۳۱){V
جالب این است که در هر دو مورد خداوند متعال نخست دستور به مراقبت از نگاه محرک و عفت چشم مىدهد و آن گاه به حفظ عفت فرمان داده است.
رسول اکرم(ص) مىفرمایند: «H}النظره سهم مسموم من سهام ابلیس فمن ترکها خوفا من الله اعطاه الله ایمانا یجد حلاوته فى قلبه{H؛ نگاه هوسآلود تیرى است مسموم از تیرهاى شیطان؛ هر کس آن را به جهت خوف الهى ترک کند، خداوند ایمانى به او مىبخشد که حلاوت آن را در قلب خود احساس مىکند».V}(الاخلاق، سید عبدالله شبر، قم، انتشارات بصیرتى، ص ۱۲۷){V
«H}و قال یسأل السمع عما سمع والفؤاد عمّا عقد والبصر عمّا ابصر{H؛ مردى از آن حضرت درباره شنیدن موسیقی محرک پرسید. حضرت از آن نهى کرده و این آیه را خواندند: «به یقین گوش و چشم و دل هر یک مورد سؤال خواهند بود» و فرمود: گوش از آنچه شنیده و قلب از آنچه بدان دل بسته و چشم از آنچه دیده است مسؤول بوده و بازخواست خواهند شد»V}(مستدرکالوسائل، چاپ قدیم، ج ۲، ص ۴۵۹، ابواب یکتسب به، باب ۸۰){V
4- اجتناب شدید از گفتگوهاى دوستانه و نشستهاى غفلتزا و معاشرت با دوستان ناباب و گوش سپردن به سخنان تحریکآمیز.
از حضرت امام باقر(عِ اینگونه روایت شده است: «H}من اصغى الى ناطق فقد عبده، فان کان الناطق یؤدى عن الله عزوجل فقد عبدالله و ان کان یؤدى عن الشیطان فقد عبد الشیطان{H؛ هر کس به سخن گویندهاى گوش فرا دهد او را بندگى کرده است، پس اگر ناطق از خدا بگوید شنونده، خداوند را بنده شده و اگر از شیطان و سخنان شیطانى بر زبانش جارى کند قطعا بندگى شیطان کرده است»V}(وسائلالشیعه، چاپ ایران، کتابفروشى اسلامیه، ج ۱۲، ص ۲۳۶){V
5- اعتدال در خوردن. بىتردید پرخورى و بىنظمى در خوردن شهوت آدمی را تحریک می کند.
در حدیثى پیامبر گرامى(ص) پس از آن که جوانان را به ازدواج ترغیب مىکنند مىفرمایند: و من لم یستطع فلیصم فان الصوم به وجاء ؛ هر کس قدرت بر ازدواج ندارد، روزه بگیرد زیرا روزه نیروى غریزه او را تضعیف مىکند»V}(مستدرک الوسائل، ج ۲، ص ۵۳۱){V
6- اشتغال، ورزش و سرگرمىهاى مفید. زیرا با وجود فراغت، هم مواد غذایى در تقویت غریزه به مصرف مىرسد و همفکر و خیال مصروف چارهسازى در تفریغ آن مىشود و لذا در روایات بر اشتغال و کار و پرهیز از فراغت تأکید بسیار شده است.
حضرت امام صادق(ع) در حدیث پردامنه «مفضل» مىفرمایند: «H}… وهکذا الانسان لو خلا من الشغل لخرج من الاشر والعبث والبطر الى ما یعظم ضرره علیه و على من قرب منه…{H؛ … و همینگونه انسان اگر بىکار و فارغ باشد، به بیهودگى و سرمستى دچار مىشود و بر اثر آن به مسایلى مبتلا مىشود که زیان آن هم بر خود و هم بر نزدیکان او سنگینى خواهد کرد…»V}(بحارالانوار، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ج ۳، ص ۸۷){V
7- تلاوت قرآن. بىشک انس با قرآن، تلاوت، تدبر و تفکر در مضامین آن، خود شفاى هر دردى است که به سرعت کار هر پریشانى را رو به سامان مىبرد و زخمهاى پنهان را التیام مىبخشد و همتها را تا آسمانها بالا مىبرد و بشر را از فرو رفتن در عالم حیوانات را نجات می دهد.
امیرمؤمنان(ع) مىفرمایند: «H}و تعلّموا القرآن فانه ربیع القلوب واستشفوا بنوره فانه شفاء الصدور و احسنوا تلاوته فانه انفع القصص{H؛ قرآن را فرا گیرید زیرا قرآن بهار دلهاست و از نور آن بر مرضها و دردهاى خود مرهم بگذارید زیرا آن داروى شفابخش سینههاست و آن را نیکو تلاوت کنید که به یقین سودمندترین قصههاست»V}(وسائلالشیعه، ج ۴، ص ۸۲۵، ابواب قرائه القرآن، باب ۱، ح ۷){V
خلاصه این که: راه حل دین در خصوص نوع مقابله و مواجهه با غریزه جنسى نخست ازدواج و نکاح مشروع است و در صورت عدم امکان، کنترل مثبت با شرحى که بیان شد و سپس کنترل منفى با وجود همه زیانهاى آن، ولى هیچگاه به بىبند و بارى و افسارگسیختگى و آلودگى به گناه رضایت نمىدهد و زیان آن را به مراتب خسارتبارتر و ویرانگرتر از ضرر کنترل منفى مىداند.
این نوشتار را با این جمله به پایان مىبریم که بزرگان گفتهاند: «نفس را مشغول بدار وگرنه او تو را به خود مشغول خواهد ساخت».
توضیح بیشتر:
بیتردید یکی از نیرومندترین غرایز، نیروی شهوت و غریزه جنسی است. این نیرو که از ابتدای تولد به صورت نهفته در وجود آدمی به ودیعه نهاده شده است، تا زمان بلوغ هم چنان دوران آرام و بیتحرکی را پشت سر میگذارد، اما به محض شروع دوران نوجوانی آرام، آرام زمان بیداری و شکفتگی آن فرا میرسد و رفته رفته تمامی وجود نوجوان را دربرمیگیرد و بر تمامی رفتار انسان اثر میگذارد. به همین دلیل غریزه جنسی و نیروی شهوت فرد را با مشکلاتی مواجه میسازد.
برای تعدیل و کنترل غریزه جنسی راههای متعددی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم. اما قبل از آن بیان این نکته لازم است که کنترل غریزه جنسی به صورتی که منطبق با فطرت انسانی باشد، امری ممکن و در عین حال پیچیده و دشوار است. آنهایی که از مبانی اخلاقی و معنوی محکم و متینی برخوردارند و نیز از شرایط خانوادگی خوب و مطلوبی از حیث ارزشهای اخلاقی بهرهمند هستند و اراده قوی دارند، به خوبی میتوانند از پیامدهای منفی آن مصون باشند.
برای کنترل غریزه جنسی هم خود فرد و هم والدین و اطرافیان مسئولیت دارند. آن چه مربوط به خودشما میشود و سؤال شما از این زاویه است عبارتند از:
T}1- برنامهریزی برای کار مداوم{T
جوانان و نوجوانان از نیروی سرشار و فوقالعادهای برخوردارند. این نیرو اگر در زمینههای دیگر مورد اساتفاده قرار نگیرد و به صورت مطلوب از آن استفاده نشود، با توجه به شرایط سنی آنها در قالب امور جنسی و شهوانی ظاهر خواهد شد. اگر جوانان و نوجوانان به کار مداوم عادت کنند و نیرو و توان خود رادر این زمینه به مصرف برسانند تا حدودی از انحرافات اخلاقی و شهوت و غریزه جنسی در آنان پیشگیری میشود. کارهای بدنی موجب تعادل جسم و روان میشود. اگر نیک بنگریم افرادی که به کار مداوم مشغول هستند و نیرو و استعدادشان را در زمینههای مثبت و سالم به کار میاندازند، کمتر دچار انحرافات اخلاقی و بحرانهای روحی میشوند. کار موجب میشود نیرو و انرژی جوان قبل از آن که به چربیهای اضافی تبدیل گردد و اختلالاتی در ساز و کار اندامهای بدن ایجاد گردد، از طریق سوخت و ساز مفید و سالم به مصرف برسد.
تحقیقات نشان میدهد که بیشتر انحرافات به خصوص در زمینه مسایل جنسی از فکرهای ناسالم و خیالپردازیهایی که جوانان قبل از خواب رفتن دارند، ناشی میشود. اگر جوان قبل از آن که به خواب برود، فکرش به خودش و یک سری مسایل و موضوعات مربوط به دوره جوانی، معطوف گردد، کم کم به انحرافات کشیده خواهد شد. بنابراین، یکی از روشهای پیشگیری از انحرافات این است که برنامه خواب به صورت دقیق تنظیم شود و تا زمانی که خواب بر شما غالب نشده به رختخواب نروید. وقتی به رختخواب بروید که کاملاً خسته و آماده خواب هستید. لازمه این کا این است که در طول روز مشغول فعالیتهای مهم بوده و به اندازه کافی کار کرده باشد.
طبیعی است اگر جوان با خستگی به رختخواب نرود، به ناچار مدت زمانی را در بستر بیدار خواهد ماند تا به تدریج به خواب رود و چون افکار و اندیشههای شهوانی و تحریکآمیز معمولاً در این مواقع به سراغ جوان میآیند، تنظیم ساعات خواب برای جوان، ضرورت خاصی مییابد. یکی از روان شناسان در این باره میگوید: نیمه اول شب بیش از نیمه دوم آن به بدن نیرو میدهد بنابراین باید از آن به نحوی مفید استفاده شود. و صبحگاهان به محض اینکه از خواب بیدار شدید. بیدرنگ از بستر برخیزید و توجه داشته باشید که بامدادان بیدار ماندن در بستر خواب، بسیار زیانبار است، جسم را سست و ناتوان میسازد و وسوسههای شوم در دل فرد ایجاد میشود.
T}3- دوری از محیطهای آلوده و ناسالم{T
یکی از علل و عوامل انحرافات جنسی و به طور کل انحرافات اخلاقی، محیط آلوده و محرکهای شهوانی است. محیط از طریق وارد نمودن عناصر محرک در گرایشهای انحرافی، منجر به طغیان غریزه جنسی در جوان میشود. مسایلی از قبیل بدحجابی، روابط ناسالم و آزاد دختر و پسر، برخی از سریالهای تلویزیونی و فیلمهای خارجی و هم چنین استفاده نادرست از اینترنت در تحریک شهوت و غریزه جنسی جوان مؤثر است شاید برای برخی زا نوجوانان یادآوری و تذکر مسایل دینی و اخلاقی چیزی بیهوده و غیر ضروری تلقی شود، زیرا آنها نه در فکر سلامت خویش هستند و نه مسایل اخلاقی و دینی را میپذیرند، اما برای شما که روحیه مذهبی قوی دارید و همین مسأله باعث شد تا نگران آیندهتان باشید، گفتن این مسایل مهم و ضروری است. اگر واقعاً میخواهید از جوانیتان به خوبی استفاده کنید و در راه درست و سالم گام بردارید، سعی کنید از محیطهای آلوده و دیدن عوامل تحریک کننده، جداً پرهیز نمایید.
یکی از زمینههای پیدایش انحرافات در جوانان و نوجوانان، استفاده نادرست آنها از اوقات فراغت است. اوقات فراغت طولانی و بیبرنامه نوجوانان را عاصی و سرگردان میکند. آنها به تدریج سرخورده و مأیوس میشوند و در نتیجه به دنیای درون خویش پناه میبرند و در کنج خلومت و انزوا راهی برای مشغولیت خود میجویند.
T}5- بر خورداری از روابط سالم انسانی{T
جوانان و نوجوانانی که روابط نامطلوب و ناسالم دارند و با افراد منحرف و بیبند و بار دوست و رفیق هستند، کم کم به انحرافات کشیده میشوند و تحت تأثیر امور شهوانی قرار میگیرند. نفوذپذیری جوانان از دوستان و همسالان بیش از سایر گروهها است. در سنین بلوغ صحبتهای آهسته و در گوشی بین نوجوانان بیشتر میشود و محور این گفتگوها، غالباً مسایل جنسی و امور شهوانی است که به صورت مخفیانه و به دور از انظار بزرگترها طرح میشود. برای پیشگیری از انحرافات اخلاقی سعی کنید از دوستیهای آلوده و مشکوک جداً پرهیز نموده و با افراد سالم و مذهبی ارتباط برقرار نمایید.
T}6- پرورش تقوا و معنویت در وجود خویش{T
همه آنچه بیان شد، به نحوی میتوانند در پیشگیری از انحرافات اخلاقی و طغیان شهوت و غریزه جنسی نقش داشته باشند، اما آن چه بیش از همه ضروری است و به صورت زیربنایی در شخصیت و رفتار جوان مؤثر است. پرورش معنویت و تقویت ایمان و تقوای الهی است. ما در عصری زندگی میکنیم که جهان به شدت در مادیات فرو رفته و یک سره غرق در جاذبههای نفسانی و امور شهوانی گردیده است. در شرایط کنونی، خلأ عظیم و هولناکی از اخلاق و معنویت پدید آمده و تمامی مشکلات انسانها نیز از همین جا ناشی شده است.
اگر با تقویت ایمان و نیروی اراده، باورها و اعتقادات نوجوانان تقویت گردند، بدون شک بخشی از مشلکات آنان به ویژه در زمینه مسایل اخلاقی و شهوت و غریزه جنسی درمان میشود.
اگر نوجوان از ته دل باور نمود که تمام اعمال و رفتار او را خدا میبیند و بر اساس عملکرد افراد به آنها پاداش میدهد و اساساً سعادت و خوشبختی انسان به دست خودش میباشد، در این صورت احتمال اینکه مرتکب گناه نشود بسیار زیاد است.
یقین داشته باشید، تا زمانی که نیروی ایمان و تقوا در وجود انسان بارور و تقویت نگردد، هیچ ضمانتی از شهوت و انحرافات اخلاقی وجود ندارد. به خصوص در وضعیت کنونی که عوامل تحریک کننده بسیار زیاد است. بنابراین قبل از هر چیزی سعی کنید نیروی ایمان و تقوا را در وجود خویش بارور کنید. اگر فکر و ذهن شما متوجه خدا باشد و همیشه نماز خود را اول وقت انجام دهید، خداوند شما را یاری میکند تا از هر گناهی مصون بمانید و تحت تأثیر شهوت و غریزه جنسی قرار نگیرید. خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: «A}ان الصلوه تنهی عن الفحشاء و المنکر{A؛ به درستی که نماز انسان را از هر گونه آلودگی و عمل زشت و گناه دور نگه میدارد». نماز واقعی نه تنها والاترین عامل کنترک شهوت و دفاع در برابر هجوم انحرافات اخلاقی تلقی میشود، بلکه عامل تهاجمی علیه انحرافات و شهوتها نیز محسوب میگردد.
علاوه بر آن که جوان سعی در کنترل شهوت و غریزه جنسی میکند، باید برای ازدواج که یگانه راه درست ارضای غریزه جنسی میباشد، نیز اقدام کند به این معنا که پسرها از ۱۸ سالگی به بعد میتوانند به فکر ازدواج باشند و اگر شرایط را مساعد میبینید، از همین سن مقدمات آن را فراهم کنند و دخترها هم چنان چه مورد مناسبی به خواستگاری آنها آمد به دلایل نوعاً غیر موجه و پوچ مثل هنوز زود است، میخواهم درس بخوانم، داماد وضع مادی خوبی ندارد و… از ازدواج خودداری نکنند و والدین هم سنگ اندازیهای غیز منطقی نداشته باشند.
امید است با رعایت این نکات و به خصوص توجه به تقوا و نماز بتوانید غریزه جنسی و حس شهوت را در خویش کنترل و مهار نمایید و زمانی که فرصت مناسب برای ازدواج فراهم گردید، به ازدواج اقدام کنید.
البته توجه دارید که ازدواج کردن غیر از فرزند آوری است اگرمی گوییم در این سن ازدواج کنید منظور رسیدن به تمام کار کردهای ازدواج نیست.
در پایان علاوه بر راهکارهای ارائه شده که رعایت آنها میتواند به شکل زیربنایی این مشکل را برطرف کند یک سری توصیههای کاربردیتر به اختصار ارائه میشود:
1- مراقب نگاهتان باشید.
2- از خلوت با نامحرم، سخن گفتن و شوخی کردن با آنها جداً خودداری کنید.
3- از فکر کردن، تصور و تخیل جنس مخالف و مسایل جنسی خودداری کنید.
4- از نگاه کردن به تصاویر و فیلمهای تحریک کنند جداً خودداری کنید.
5- از شوخیهای جنسی و محرک پرهیز کنید.
6- در صورت شدت شهوت، خوردن غذاهای محرک و دارای کالری زیاد مانند خرما، پیاز، فلفل و… را به حداقل برسانید.
7- برای تعدیل نیروی جنسی خود حتماً ورزش و تحرک جسمانی و کار فیزیکی و بدنی را در زندگی روزمره خود لحاظ کنید.
8-دعا و توسل برای نگهداری ایمان و رفع مشکلات میتواند مفید باشد.
9- روزه گرفتن موجب کاهش نیروی جنسی میشود.
10- سعی کنید در طول روز با وضو باشید و از نورانیت آن استفاده کنید.
در پایان توجه شما را به این روایت جلب میکنم:
امام علی(ع) میفرمایند: «H}اکره نفسک علی الفضائل فان الرذائل انت مطبوع علیها{H» با سعی و مجاهدت فضایل اخلاقی را به نفس سرکش خود تحمیل کن، زیرا خواهش طبیعی بشر بر شهوات و رذایل اخلاقی است.