کانادای باستان: تمدن‌های نخستین و میراث کهن
کانادای باستان سرزمینی غنی از فرهنگ‌ها و تمدن‌های گوناگون بود که هزاران سال پیش از ورود اروپاییان در این سرزمین گسترده سکونت داشتند. این تمدن‌ها با محیط‌های طبیعی متنوع کانادا سازگار شده و شیوه‌های زندگی پیچیده‌ای توسعه داده بودند.
دوره‌های پیش از تاریخ
شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که کانادا از حدود ۱۴۰۰۰ سال پیش مسکونی بوده است:
-
نخستین جمعیت‌ها از طریق پل زمینی برینگیا وارد شدند
-
شکارچیان عصر یخبندان ماموت و سایر جانوران بزرگ
-
توسعه تدریجی فرهنگ‌های منطقه‌ای متمایز
تمدن‌های اصلی بومی
کانادای باستان میزبان سه گروه اصلی فرهنگی بود:
-
مردمان نخستین (First Nations)
-
اینوئیت‌ها در شمال
-
métis (دورگه‌های اروپایی-بومی)
حوزه‌های فرهنگی اصلی
شش حوزه فرهنگی متمایز در کانادای باستان وجود داشت:
-
حوزه شمال غربی (ساحل اقیانوس آرام)
-
حوزه فلات (بین کوه‌های راکی و ساحل)
-
حوزه جلگه‌ها (دشت‌های مرکزی)
-
حوزه شمال شرقی (جنگل‌های شرقی)
-
حوزه زیرشمالگان (taiga)
-
حوزه قطب شمال (tundra)
هنر و صنایع دستی
مردم بومی کانادا هنرهای پیچیده‌ای ایجاد کردند:
-
totem poles در ساحل غربی
-
حکاکی‌های استخوان و عاج
-
سبدبافی و منسوجات
-
نقاشی روی پوست و چوب
ساختارهای اجتماعی
جامعه‌های بومی ساختارهای اجتماعی پیچیده‌ای داشتند:
-
سیستم‌های خویشاوندی matrilineal و patrilineal
-
رهبری بر اساس شایستگی و دانش
-
سیستم‌های تصمیم‌گیری جمعی
-
تقسیم کار جنسیتی
دانش بومی و محیط زیست
مردم بومی دانش عمیقی از محیط داشتند:
-
دانش گیاهان دارویی
-
تکنیک‌های شکار پایدار
-
دانش آب و هوا و فصول
-
روش‌های نگهداری غذا
معماری و مسکن
انواع مسکن بر اساس محیط:
-
longhouses در جوامع کشاورز
-
tipis در دشت‌ها
-
igloos در شمال
-
خانه‌های گودالی در فلات
تجارت و مبادله
شبکه‌های تجاری گسترده:
-
مبادله obsidian از بریتیش کلمبیا
-
تجارت مس از دریاچه سوپریور
-
مبادله پوست و خز
-
شبکه‌های تجاری قاره‌ای
زبان‌ها و گویش‌های بومی
کانادای باستان از تنوع زبانی چشمگیری برخوردار بود:
-
بیش از ۵۰ خانواده زبانی متمایز
-
زبان‌های آتاباسکان در شمال غرب
-
زبان‌های آلگونکویان در شرق
-
زبان‌های سالیش در ساحل غربی
-
زبان‌های اینوئیت در شمال
مناسک و آیین‌های معنوی
جهان‌بینی پیچیده مردمان بومی:
-
اعتقاد به روح در همه موجودات
-
مراسم گذار و تشرف
-
آیین‌های شکرگزاری
-
ارتباط عمیق با سرزمین اجدادی
کشاورزی و مدیریت منابع
اگرچه بسیاری از جامعه‌ها شکارچی-گردآورنده بودند، برخی به کشاورزی می‌پرداختند:
-
کشت ذرت، لوبیا و کدو در مناطق جنوبی
-
مدیریت جنگل‌ها برای افزایش محصولات
-
استفاده از آتش برای کنترل محیط
-
ذخیره‌سازی و نگهداری غذا برای زمستان
تکنولوژی و ابزارسازی
ابزارهای پیشرفته برای زندگی در محیط‌های سخت:
-
ساخت قایق‌های پوستی (canoes)
-
ابزارهای سنگی با طراحی پیچیده
-
تله‌ها و دام‌های هوشمند
-
لباس‌های ضد آب از پوست حیوانات
ستاره‌شناسی و جهتیابی
دانش نجومی برای جهتیابی و تعیین زمان:
-
استفاده از ستاره‌ها برای مسیریابی
-
تقویم‌های مبتنی بر حرکات ماه
-
نشانه‌های طبیعی برای جهتیابی
-
دانش جزر و مد و جریان‌های آبی
روابط بین قبیله‌ای
تعاملات پیچیده بین گروه‌های مختلف:
-
اتحادهای سیاسی و نظامی
-
مراسم مبادله هدایا (potlatch)
-
ازدواج‌های بین قبیله‌ای
-
رقابت‌ها و درگیری‌های منابع
تأثیرات آب و هوا
تغییرات آب و هوایی بر زندگی بومیان:
-
adaptation به دوره‌های یخبندان
-
جابجایی‌های جمعیتی بزرگ
-
تغییر در الگوهای مهاجرت حیوانات
-
توسعه استراتژی‌های بقای انعطاف‌پذیر
هنرهای نمایشی
فرهنگ غنی هنرهای نمایشی:
-
رقص‌های آیینی و تشریفاتی
-
موسیقی با سازهای سنتی
-
storytelling و انتقال شفاهی تاریخ
-
نقاشی‌های بدن و صورت‌نگاری
مدیریت جنگل و حیات وحش
دانش بومی در مدیریت منابع:
-
دوره های شکار حرفه ای
-
حفاظت از مناطق تخم‌گذاری
-
کنترل جمعیت حیوانات
-
حفظ تنوع زیستی
میراث زنده
تأثیرات فرهنگ بومی بر کانادای مدرن:
-
تأثیر بر هنر و ادبیات معاصر
-
استفاده از گیاهان دارویی در پزشکی
-
تأثیر بر environmental management
-
حفظ زبان‌ها و فرهنگ‌های بومی
چالش‌های معاصر
حفظ میراث فرهنگی در جهان مدرن:
-
تأثیرات استعمار و assimilation
-
از دست دادن زبان‌های بومی
-
حفاظت از lands و منابع سنتی
-
احیای فرهنگ‌های در معرض خطر
اهمیت باستان‌شناسی
مطالعه گذشته برای درک حال:
-
کشف تاریخ انسانی کانادا
-
درک adaptation به محیط‌های مختلف
-
حفظ دانش سنتی برای نسل‌های آینده
-
درک تنوع فرهنگی باستانی
