درمان قارچ ناخن دست و پا چیست: علت و پیشگیری از قارچی شدن ناخن
در برخی از مواقع در قسمت ناخن دست یا پا عفونت قارچی ایجاد می‌شود. این عارضه معمولاً مشکلی جدی محسوب نمی‌شود، ولی ممکن است درمان قارچ ناخن دشوار باشد. عفونت قارچی به تدریج ایجاد می‌شود و باعث تغییر رنگ، ضخیم شدن و تغییر شکل ناخن می‌شود. ناخن انگشتان پا بیشتر از ناخن انگشتان دست دچار این عارضه می‌شوند. نام علمی قارچ ناخن اونیکومایکوز می‌باشد.
دلایل بروز قارچ ناخن پا
دلایل بروز قارچ ناخن پا عبارتند از:
- قارچ ناخن در اثر تعدادی از عوامل بیماری‌زای قارچی خصوصاً گروهی از قارچ‌ها به نام درماتوفیت ایجاد می‌شود.
- احتمال بروز قارچ ناخن با بالا رفتن سن افزایش پیدا می‌کند؛ چرا که ناخن افراد مُسن شکننده و خشک‌تر می‌باشد و در نتیجه امکان رشد قارچ در شکاف ناخن‌ها بیشتر می‌باشد.
- تماس مستقیم با پوست افراد دارای عفونت قارچ ناخن مانند افراد مبتلا به بیماری پای ورزشکاران (بیماری قارچی پوست پا) یا مبتلایان به عفونت قارچی کرم حلقوی بر روی دست می‌تواند سبب انتقال قارچ به افراد دیگر شده و باعث ایجاد قارچ ناخن شود.
- محیط‌های گرم و مرطوب مانند محوطه استخر یا رختکن ورزشکاران، فضای مناسبی جهت رشد قارچ ناخن فراهم می‌کنند. بنابر این راه رفتن در این محیط‌ها با پای برهنه احتمال بروز قارچ ناخن را افزایش می‌دهد.
- یکی دیگر از راه‌های متداول انتقال قارچ ناخن، استفاده از ناخن‌گیر یا حوله افراد دیگر می‌باشد.
- افرادی که دارای ناخن‌های مرطوب هستند و یا از جوراب و کفش عرق کرده استفاده می‌کنند، بیش از دیگران در معرض ایجاد قارچ ناخن قرار دارند.
عوارض مؤثر در بروز قارچ ناخن پا
برخی از عارضه‌ها و یا عوامل مربوط به نحوه زندگی احتمال بروز قارچ ناخن را افزایش می‌دهند. این عوامل عبارتند از:
ابتلا به برخی از عارضه‌ها و مشکلات جسمانی
افرادی که به عارضه‌های زیر مبتلا هستند بیشتر در معرض بروز قارچ ناخن هستند:
- عفونت‌های قارچی پوست مانند بیماری پای ورزشکاران یا عفونت قارچی کرم حلقوی
- دیابت
- سابقه ابتلا به عفونت قارچ ناخن
- آسیب‌دیدگی ناخن و یا جراحی ناخن
- سابقه خانوادگی بروز قارچ ناخن
- جریان ضعیف خون
- وجود خار پاشنه
- ابتلا به سرطان یا انجام شیمی‌درمانی
- ابتلا به پسوریازیس
- پیوند عضو
- وجود مشکل در دستگاه ایمنی بدن به علت وجود بیماری مانند سندرم نقص ایمنی انسانی (HIV)
نحوه زندگی
احتمال بروز قارچ ناخن دست و پا در شرایط زیر بیشتر می‌باشد:
- مرطوب بودن مداوم دست‌ها یا پاها در طول روز
- مصرف سیگار
- وجود ترک در ناخن‌ها
- راه رفتن در مکان‌های گرم و مرطوب مانند محوطه استخر، حمام عمومی یا رختکن ورزشگاه
- تعریق بیش از حد پاها و استفاده از کفش‌های تنگ که باعث می‌شود تهویه در کفش به میزان کافی انجام نشود.
علائم قارچ ناخن دست و پا
امکان دارد قارچ ناخن دست و پا در ابتدا باعث بروز علائم قابل مشاهده نشود. با گذشت زمان امکان دارد عفونت قارچی ناخن باعث بروز علائم زیر شود:
- ضخیم شدن و شکستن ناخن
- التهاب
- تغییر رنگ ناخن به حالت سفید و یا زرد مایل به قهوه‌ای
- شکننده و زبر و ناهموار شدن ناخن
- تغییر شکل ناخن
- کدر شدن ناخن
- تیره شدن رنگ ناخن ناشی از تجمع ذرات و آلودگی زیر ناخن
- وجود مقداری بوی نامطبوع در ناحیه ناخن
درمان قارچ ناخن دست و پا
در موارد عفونت قارچی خفیف همیشه نیازی به درمان قارچ ناخن نمی‌باشد چرا که به احتمال زیاد قارچ ناخن باعث بروز مشکلات بیشتری نخواهد شد.
صرف نظر از درمان یا عدم درمان قارچ ناخن دست و پا، جهت جلوگیری از تشدید عفونت و یا گسترش قارچ به قسمت‌های دیگر رعایت بهداشت در قسمت دست و پا الزامی می‌باشد.
در صورت ناخوشایند بودن ظاهر ناخن‌ها و یا بروز مشکلاتی مانند درد در قسمت ناخن‌ها بایستی به پزشک مراجعه شود. پزشک استفاده از موارد زیر را به بیمار توصیه می‌کند:
- مصرف قرص ضد قارچ – این قرص‌ها بایستی یک یا دو بار در روز برای مدت چند ماه مصرف شوند
- لاک ضد قارچ ناخن– این نوع لاک مخصوص به طور مستقیم برای مدت چند ماه بر روی ناخن استفاده می‌شود.
- بسته مخصوص نرم‌کننده ناخن – در این روش پیش از برداشتن بخش‌های عفونی ناخن با استفاده از ابزار مخصوص، نوعی خمیر جهت نرم کردن ناخن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جهت درمان قارچ ناخن در موارد شدید، امکان دارد به برداشتن ناخن به طور کامل نیاز باشد. ممکن است از انرژی لیزر نیز برای از بین بردن قارچ استفاده شود. البته هزینه این روش درمانی زیاد می‌باشد.
جلوگیری از بروز قارچ ناخن دست و پا
با استفاده از اقدامات زیر می‌توان احتمال بروز قارچ ناخن را کاهش داد:
- تمیز و خشک نگه داشتن دست‌ها و پاها
- استفاده از کفش با اندازه مناسب ساخته شده از مواد طبیعی و همچنین استفاده از جوراب تمیز نخی
- کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها- عدم استفاده از ناخن‌گیر یا قیچی متعلق به افراد دیگر
- عدم استفاده از حوله و جوراب افراد دیگر و شستشوی مداوم حوله‌ها
- خودداری از راه رفتن با پای برهنه در محوطه استخر عمومی و رختکن- بهتر است جهت محافظت از پاها از کفش مخصوص ضد آب استفاده شود.
- تعویض کفش‌های قدیمی
- درمان بیماری پای ورزشکاران در اسرع وقت جهت جلوگیری از گسترش عفونت قارچی به ناخن‌ها
در برخی از مواقع تجهیزات مربوط به خدمات زیبایی ناخن می‌توانند منبع انتقال عفونت قارچی باشند. در صورت استفاده مداوم از این تجهیزات بایستی از استریل بودن آن اطمینان حاصل شود.
مراجعه به پزشک جهت درمان قارچ ناخن
در صورت ادامه یا تشدید عفونت قارچ ناخن مانند تغییر رنگ بیش از حد، ضخیم شدن یا تغییر شکل ناخن و یا بروز درد و یا گسترش عفونت بایستی جهت درمان قارچ ناخن به پزشک مراجعه شود.
افراد مبتلا به دیابت بایستی هر چه سریع‌تر در صورت احتمال وجود قارچ ناخن به پزشک مراجعه کنند. در صورت عدم درمان قارچ ناخن، عفونت قارچی می‌تواند باعث ایجاد ترک و شکاف و یا از دست دادن ناخن به طور کامل شود.
/پایان رپورتاژ آگهی/
