ملت-دولت سازی؛ از آثار مهم مدیریت شهید سلیمانی
به گزارش خبرگزاری تاریخ ما، سید کمال خرازی در گفت و گویی، قدرت مدیریت و فرماندهی شهید سلیمانی را از خصوصیات مهم آن شهید دانست و افزود: توان مدیریتی سردار سلیمانی به حدی بود که توانست نقش سپاه قدس را بسیار ارتقا دهد.
وی گفت: اوایل که سپاه قدس ایجاد شد این نیرو، کارهای خُرد را پیگیری میکرد اما در دوره مدیریت شهید سلیمانی به کارهای کلان و مبارزه با استکبار جهانی پرداخت که نمونههایش را در سوریه، عراق، افغانستان، یمن و مناطق مختلف میبینیم. همه اینها، جبههای علیه استکبار و آمریکاست.
خرازی با اشاره به نقش مؤثر شهید سلیمانی در ملت – دولت سازی گفت: در عراق، حکومت دیکتاتوری حاکم بود و دولت – ملتی وجود نداشت، اما پس از آن که آن حکومت فروپاشید، مردم باید عهدهدار حکومت خود میشدند. در آن دوره که آمریکاییها در عراق حضور داشتند، تلاش ایران بسیار مؤثر بود که کار هرچه زودتر از دست آنان درآید و به دست مردم بیفتد.
وی افزود: این، هم در مبارزات سیاسی و هم در میدان نبرد، نقطه بسیار مهمی بود و در آن مقطع، تلاش برای ملت – دولت سازی شکل گرفت و کمکم عراق محوریتش را یافت که امیدواریم با عبور از دشواریها دولت – ملتی که باید، شکل گیرد.
خرازی گفت: بنابراین ملت – دولت سازی در افغانستان، عراق، لبنان و یمن، یکی از محورهای مهم کار شهید سلیمانی بود که بهنوعی باید عمل میشد که ظرفیت مردمی در این کشورها آنقدر توسعه یابد که بتوانند حکومتشان را انتخاب کنند و دولت – ملت شکل گیرد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی لازمه تحقق این هدف را شکلگیری نیروهای مقاومت مردمی در این کشورها دانست تا بتوانند قدرت را در دست ملت قرار دهند و آن را از دست بیگانگان یا دیکتاتورها بگیرند.
وی افزود: میبینیم که نیروهای مردمی در سوریه، عراق، افغانستان، یمن و مناطق مختلف، کموبیش شکل گرفته است و نقش بسیار مؤثری در آینده این کشورها دارند.
خرازی مقابله با لشکر تروریستی داعش را از دیگر دستاوردهای مدیریتی کاملاً مشهود شهید سلیمانی در سپاه قدس دانست و گفت: داعش گروهک نبود، سپاه و لشکر بود، نیروی نظامی عظیمی که به انواع تسلیحات اعم از تانک، توپ و حتی سلاحهای شیمیایی مجهز شد و معلوم بود که دیگران، علنی حمایتش میکردند.
وی افزود: آقای حمد بن جاسم، نخستوزیر و وزیر خارجه وقت قطر در چند مصاحبه اذعان کرد که عربستان و قطر به داعش کمک کردند و با خرید و تأمین تسلیحات از طریق ترکیه برای آنان فرستادند و به انواع تسلیحات، امکانات و منابع مالی تجهیزشان کردند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی اضافه کرد: او حتی گفت که چه پولهایی را به مقامات سوریه دادند تا از دولت جدا شوند. او گفت که چند هزار دلار به آقای ریاض، نخستوزیر وقت سوریه پرداختند تا از دولت جدا شود و به معارضان بپیوندد.
خرازی گفت: مقابله با این گروههای تروریستی که از چنین امکانات و منابع مالی برخوردار بودند، واقعاً کار سادهای نبود، اما شهید سلیمانی موفق شد و حتی برای نابودی آنان تاریخ معین کرد که ظرف چند ماه دیگر ریشهکن میشوند و دیگر موجودیتی بر زمین نخواهند داشت و به این هدف رسید و داعش را نابود کرد.
وی توان سازماندهی در عرصههای فرهنگی و رسانهای را از دیگر ویژگیهای مدیریتی شهید سلیمانی بهموازات قدرت فرماندهی نظامی آن شهید برشمرد و افزود: بهعنوان نمونه، شهید سلیمانی در این عرصه توانست مجموعه رسانههای کشورهای اسلامی را تشکیل دهد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: شهید سلیمانی، سازمانهایی برای فعالیتهای اقتصادی و سازندگی در این کشورها ایجاد کرد، زیرا صرفاً از طریق نظامی نمیشد به آنان کمک کرد، بلکه در این عرصهها نیز باید یاری میشدند و مجموع این اقدامات میتوانست روحیه انقلابی را در آن ملتها تقویت کند.
خرازی توان استفاده توأم از قدرت سخت و نرم را از دیگر ویژگیهای مدیریتی شهید سلیمانی دانست و گفت: نبوغ نظامی شهید سلیمانی که کاملاً مشهود بود، اما همزمان از قدرت تحلیل بسیار قوی و شأن استراتژیک برجسته برخوردار بود و با همین نبوغ توانست با طراحی جنگ علیه داعش، آنان را نابود کند.
خرازی افزود: در حالی که امریکا و کشورهای عربی از تروریستها حمایت میکردند، نیروی قدس سپاه با کمک نیروهای مردمی کشورهای منطقه توانست داعش را نابود کند؛ ایجاد چنین نیروی بزرگی، توان مدیریت راهبردی و نبوغ نظامی شهید سلیمانی را نشان میدهد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی استعداد بالای دیپلماتیک را از دیگر تواناییهای شاخص شهید سلیمانی دانست و گفت: سردار سلیمانی این توانایی را در تمام این سالها کسب کرد که چگونه میشود با سران کشورهای دیگر مذاکره کرد و بر آنان تأثیر گذاشت.
وی افزود: کشورهای دیگر هم او را تحویل میگرفتند و دیدارهای بسیاری با سران کشورهای مختلف اعم از سران روسیه، ترکیه، عراق، سوریه، لبنان و افغانستان داشت و آنان هم شهید سلیمانی را بهعنوان چهره برجسته نظامی و دیپلماتیک قبول داشتند و در رایزنی با او از دیدگاههایش استفاده میکردند.
خرازی گفت: به عنوانمثال، او بود که به مسکو رفت و در دیدار و گفتگوی طولانی با آقای پوتین و با استدلالهایش او را قانع کرد که نیروهای نظامی روسیه به سوریه بیایند و عملیات نظامی علیه نیروهای تروریستی در آن کشور را پوشش هوایی دهند.
وی افزود: پس از آن دیدار بود که نیروهای هوایی روسیه به دستور آقای پوتین وارد صحنه شدند و انصافاً بسیار مؤثر بود. توان دیپلماسی نیاز بود که فردی بتواند رهبر کشور دیگری را قانع کند که با ورود به چنین جنگی، کمک کند.
خرازی گفت: در اوایل جنگ در سوریه نیز در جلسه مشترکی که با سردار سلیمانی برای دیدار و گفتگو با آقای بشار اسد به آن کشور رفتیم، احترامی که رئیسجمهور سوریه برای حاج قاسم سلیمانی قائل بود، کاملاً مشخص بود.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی افزود: توانایی سردار سلیمانی در این که مسائل را از چه نقطهای آغاز و چگونه استدلال کند که بر مخاطبش تأثیرگذار باشد، واقعاً برجسته بود.
وی گفت: آن جلسه که هنوز در خاطرم هست، نشان داد که سردار سلیمانی هم به تحلیلهای نظامی و میدانی و هم به مسائل و تحلیلهای سیاسی مسلط بود و میتوانست دیگران را اقناع کند.
خرازی تأکید کرد: سردار سلیمانی معتقد بود که قدرت نرم و سخت باید در کنار یکدیگر بتواند عمل کند تا ترکیب نهایی را داشته باشد و صرفاً با کار نظامی نمیشود به نتیجه رسید.
وی جاذبه سردار سلیمانی را بسیار بالا دانست و افزود: به علت همین جاذبه، کسی که با او مواجه میشد تحت تأثیر قرار میگرفت.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی همچنین بابیان این که شباهت بسیاری میان سردار سلیمانی و سید حسن نصرالله وجود دارد، گفت: سید حسن نصرالله نیز از تمام این ویژگیهای شهید سلیمانی برخوردار است.
خرازی علاقه شهید سلیمانی و سید حسن نصرالله به یکدیگر را عاشقانه توصیف کرد و افزود: شباهت شخصیتی این دو بزرگوار بسیار است و این نشان میدهد که آنان چقدر به همدیگر نزدیک، همفکر و هم مسیرند.
وی ولایتمداری را از ویژگیهای بارز شهید سلیمانی برشمرد و گفت: او از رهبران انقلاب چه امام خمینی (ره) و چه رهبر معظم انقلاب فرمان پذیر بود و اگر میفهمید که نظر ایشان مخالف نظر اوست بدون، چونوچرا میپذیرفت.
خرازی با روایت خاطرهای درباره بررسی موضوعی اختلافی میان نیروهای مسلح و مسئولان وقت این وزارتخانه در شورای عالی امنیت ملی اظهار داشت: در دوره جنگ افغانستان که طالبان در حال پیشروی بود و بسیاری شهرهای این کشور را اشغال کرد، شهید احمدشاه مسعود بهعنوان فرمانده مناطق شمالی که نیروهای متحد شمال را هدایت میکرد، این خطر را احساس کرد که طالبان خواهد توانست هرات را اشغال کند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی افزود: ما به شهید احمدشاه مسعود بسیار کمک کردیم تا بتواند جایگاهش را حفظ کند و میدان فعالیتش را به سمت جنوب گسترش دهد؛ در آن شرایط وی و برادران سپاه احساس خطر کردند که هرات بهزودی سقوط میکند، به همین علت، شهید احمدشاه مسعود به ایران آمد و درخواست کمک کرد.
وی گفت: برادران نظامی معتقد بودند که باید به افغانستان وارد شویم و هرات را بگیریم و حفظ کنیم و حتی نیروهای ما برای این کار با تجمع در لب مرز آماده ورود به آن کشور شدند.
خرازی افزود: در جلسه شورای عالی امنیت ملی با حضور مقامات سپاه، اطلاعات و بنده، بحث شد که آیا به خاک افغانستان وارد شویم یا نه؟ من موافق نبودم، اما همه مقامات سپاه ازجمله شهید سلیمانی موافق بودند. گفتگوهای تندی شد و چون هر کسی بر عقیدهاش میایستاد و حرف میزد، دو طرف به هم تند شدند و در اثنای بحث، آقای حجازی وارد جلسه شد و نظر رهبر معظم انقلاب را اینگونه اعلام کرد که «من به این تصمیم نرسیدم و نمیتوانم اجازه دهم که بچههای ما به افغانستان بروند و خونشان ریخته شود.»
خرازی افزود: مقام معظم رهبری با اشراف کامل سیاسی و نظامی، احساس میکرد که این باتلاقی برای ما خواهد بود؛ چنانکه نیروهای شوروی سابق رفتند و در باتلاق ماندند و پس از آنان، آمریکاییها از ۱۸ سال پیش گیر کردند و نتوانستند کاری کنند و اکنون هم به سازش با طالبان تن دادند.
وی اضافه کرد: پیام رهبر معظم انقلاب مثل آب سردی بر جلسه و حاضران بود که همه تسلیم شدند و پس از آن شهید سلیمانی آمد و با ما دیدهبوسی کرد و نقار ایجاد شده برطرف شد. این نشان میداد که شهید سلیمانی واقعاً مطیعاً لامر مولاه و فرمانبردار بود که زمانی که فرمانده، نظری دارد بهرغم تمام تحلیل و برداشتهای خودش، آن را پذیرفت.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با تأکید بر هماهنگی وزارت امور خارجه بهعنوان مسئول عرصه دیپلماسی با سپاه قدس بهعنوان متولی فعالیتهای نظامی در خارج از کشور افزود: با این وجود، گاه اتفاق میافتاد که بعضاً ما با حرکتی در خارج مواجه میشدیم که از آن مطلع نبودیم تا این که خدمت مقام معظم رهبری عرض شد و ایشان به سردار سلیمانی فرمودند که باید همه مسائل را با فلانی هماهنگ کنی. پس از آن، شهید سلیمانی هر هفته به طور منظم میآمد و مسائل را در جلسات مشترک هماهنگ میکردیم و این جلسات تا قبل از شهادتش با آقای ظریف ادامه یافت.
خرازی تأکید کرد: باید هماهنگی دقیقی میان فعالیتهای دیپلماتیک و نظامی باشد و این دو بازو با یکدیگر کار کنند تا کارها بهدرستی پیش رود. این موضوع هم نشان داد که شهید سلیمانی مطیع اوامر رهبری بود و هیچ تخطی از آن نمیکرد.
وی شجاعت و خطرپذیری شهید سلیمانی را از دیگر ویژگیهای او دانست و افزود: مشهود بود که شخصاً در خطرناکترین صحنهها حاضر میشد و فرماندهی میکرد و برای شهادت آماده بود و آرزوی شهادت داشت که البته نصیبش شد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی نظم و انضباط شدید نظامی را از دیگر خصوصیات انقلابی شهید سلیمانی برشمرد و گفت: او در تمام امور نظامی حتی در ظاهر، پوشش و آراستگی ظاهریاش بسیار منظم بود در حالی که بعضی این را رعایت نمیکنند، اما آن شهید میدانست که همواره باید آراسته باشد، چون اینها بر نگاه مردم تأثیر میگذارد.
وی قاطعیت فوقالعاده در اجرای تصمیمات را از دیگر شاخصهای رفتاری شهید سلیمانی دانست و افزود: وقتی تصمیمی از جانب فرماندهی گرفته و ابلاغ میشد بدون، چونوچرا و به هر قیمتی اجرا میکرد.
خرازی، پیشتازی در جبهه را از دیگر صفات بارز شهید سلیمانی برشمرد و گفت: همواره خودش در خطوط مقدم جبهه بود و این ویژگی خاص رزمندگان جمهوری اسلامی است که عقب نمینشیند و صرفاً فرمان نمیدهند. به قول خودش، جلو میروند و به نیروهایشان میگویند بیا نه این که به آنان فرمان دهند که برو؛ خودش در خطرناکترین خط مقدم جنگ حاضر میشد و پس از شناخت درست از موقعیت، فرمان میداد و بقیه وقتی میدیدند که فرمانده از همه جلوتر است با همت کامل وارد صحنه میشدند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در بخش دیگری از این مصاحبه با تبیین ویژگیهای شخصیتی شهید سیلمانی تأکید کرد: باید وجوه مختلف شخصیت آن شهید بررسی و مشخص شود که چه شد که چنین شخصیتی بهعنوان چهره ملی و سرباز وطن نمود یافت و اینچنین در میان گروههای مختلف مردم، محبوبیت یافت.
خرازی، اعتقادات عمیق مذهبی را یکی از وجوه شخصیتی شهید سلیمانی دانست و افزود: تقید آن شهید به باورهای مذهبی، ظاهری نبود بلکه عقیده و علاقهاش به پیامبر اعظم (ص) و ائمه اطهار در زندگیاش کاملاً مشخص و مشهود بود. انسان بسیار با اخلاصی بود و ظاهرسازی اصلاً در وجودش نبود؛ اهل عرفان بود و طبق اظهار خودش در دفاع مقدس با افرادی مانند یکی از همرزمانش به نام شهید محمدحسین یوسف الهی، ارتباط داشت که اهل عرفان بود و خودش هم به مدارجی در این زمینه نائل آمد.
خرازی افزود: حاج قاسم، اصلاً جاهطلب نبود که بخواهد خودش را بزرگ کند و به سمتهای بالا برسد، اینها اصلاً در وجودش دیده نمیشد و به همین علت از تبلیغات، بسیار فراری بود. تصاویری که اکنون از حضور شهید سلیمانی در مجامع مختلف، جبهه و در میان مردم پخش میشود در زمان حیاتش دیده نمیشد که نشان میدهد خودش چنین میخواست و میدانم که اصرار داشت که تصاویرش پخش نشود، زیرا از تبلیغ کردن، خودنمایی و نشان دادن فعالیتهایش فرار میکرد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی؛ شهید سلیمانی را در خودسازی بسیار موفق دانست و افزود: از زمان جوانیاش در دفاع مقدس که وارد جبهه شد تا زمان شهادتش، مدام خودسازی بالایی را طی کرد و به کمال رسید.
خرازی گفت: آن شهید، بسیار کمحرف بود و زمانی که سخن میگفت بسیار دقیق، خلاصه و با استدلال قوی حرف میزد و در جلسات عمومی، بسیار کم حضور مییافت و زمانی هم که در این جلسات حاضر میشد میان مردم مینشست و نمیخواست موقعیتش نشان داده شود.
وی مقام گریزی را از دیگر ویژگیهای شهید سلیمانی دانست و افزود: حاج قاسم، همواره خود را سرباز وطن و ملت میدانست و در پی این نبود که مقامات سیاسی بالایی کسب کند در حالی که آن قدر محبوبیت داشت که اگر تصمیم میگرفت نامزد ریاست جمهوری شود، قطعاً با آرای بسیار بالا برگزیده میشد، اما از جاه و مقام سیاسی فراری بود.
خرازی اضافه کرد: برای او، سرباز بودن مطرح بود و این که در خدمت مردم باشد که این روحیه، نشانه مخالفتش با جاهطلبی بود. اصالت و صفای خاصی داشت و صفای روستاییاش را حفظ کرده بود و با روستاییها گعده میکرد؛ کلیپهایی هست که به روستا رفته و با اهالی غذاخورده و حتی خودش غذا درست کرده است این نشان میدهد که ریشههایش را حفظ کرده و این بر صفایش افزوده بود.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: در روابط خانوادگی نیز برای پدر و مادرش علاقه و احترام خاصی قائل بود چنانکه در سفری که به کرمان رفتم در مسیر بازگشت در هواپیما احترامی که به پدرش داشت کاملاً مشهود بود.
وی افزود: با آن که دائم در خارج و جبهه بود، برای تربیت فرزندانش نیز سعی بلیغ داشت و توانست فرزندانی توانمند و باارزش تربیت کند؛ چنان که این روزها میبینیم که دخترش، راه او را پی میگیرد و استعداد بالایی دارد که توانسته است زبانهای مختلف را بیاموزد و مکالمه کند.
خرازی اضافه کرد: این نشان میدهد که بهرغم تمام گرفتاریها برای خانوادهاش هم وقت گذاشته و در تربیت فرزندانش کوشیده است.
وی همچنین با اشاره به روابط انسانی شهید سلیمانی اظهار داشت: او به همه انسانها اعم از اینکه همعقیده باشند یا نباشند احترام میگذاشت چنانکه امام علی (ع) فرمودند «مردم دو گروهاند؛ یا برادر و خواهر دینی تو هستند یا انساناند». آن شهید واقعاً به این سیره مولای متقیان (ع) اعتقاد داشت و میگفت همه مردم فارغ از گرایش، مذهب، شغل و قومیت بهعنوان ملت ایران قابلاحتراماند.
خرازی افزود: در برخی سخنرانیهایش گفته بود «که فلان خانمی هم که حجابش را درست رعایت نمیکند دختر من است» این نگاه به قاطبه مردم ایران اعم از این که همرأیش باشند یا نباشند نشان میدهد که در احترام به روابط انسانی، سعی بلیغ داشت و اهمیت بسیار قائل بود و همین نگاه و منش، سبب جاذبه و محبوبیت آن شهید والامقام شد.
وی گفت: او ارتباطش را با زادگاهش و دوستان قدیمی اعم از رفقای جبهه و روستا حفظ میکرد که حاکی از اصالت و صفای روستاییاش بود.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی افزود: آن شهید در قبال زیردستانش احترام بسیار قائل بود و در برخورد با مردم عادی به آنان احترام میگذاشت در حالی که انسانها وقتی به مقامی میرسند دچار جاهطلبی میشوند و از مردم فاصله میگیرند، اما او بهرغم موقعیت حساسش، ارتباطش را حتیالامکان حفظ میکرد.
خرازی، ارتباط مستمر با خانواده معظم شهدا و نشست و گفتگوی صمیمانه با فرزندان شهدا و محبت به آنان را از دیگر اقدامات ارزنده شهید سلیمانی برشمرد.
وی، روحیه انقلابی را از دیگر ویژگیهای شهید سلیمانی و آن شهید را نماد جوان انقلابی دانست که به انقلاب اسلامی با همه وجودش ایمان و علاقه داشت.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: با این اوصاف، چنین چهرهای را از دست دادیم که برای ملت ایران اسوه واقعی و نه اسطورهای بود. ما در تاریخ از این اسطورهها داشتیم مانند آرش کمانگیر و دیگر اسطورهها که چهرههای وطنپرست و بزرگی بودند، اما شهید سیلمانی را دیدیم و تمام ویژگیهایش کاملاً مشهود است.
خرازی تأکید کرد: ضروری است که این اسوه به معنی واقعی کلمه معرفی و راهش نظریهپردازی شود تا مردم بدانند که چه عواملی سبب میشود که یک انسان میتواند چنین تأثیرگذار شود.
وی ابراز امیدواری کرد: جوانان بتوانند راه شهید سلیمانی را ادامه دهند و اسباب سربلندی هر چه بیشتر ایران را فراهم کنند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی همچنین، اقدام امریکا در ترور شهید سلیمانی را شکستخورده دانست و گفت: بیگانگان و در رأسشان، امریکا با حذف شهید سلیمانی در پی فروپاشی روانی در کشورمان بودند غافل از اینکه در مراسم تشییع پیکر مطهرش مشخص شد که سردار، محبوب ملت بود و همه از هر جناح، گرایش و صنفی در آن مراسم شرکت کردند.
خرازی، شهید سلیمانی را قهرمان ملی دانست و افزود: اصناف و گروههای مختلف کشور به شهید سلیمانی علاقه و توجه داشتند و همین، سیلی بزرگی به امریکا بود.
وی گفت: ملت با حضور شکوهمندشان در مراسم تشییع شهید سلیمانی نشان دادند که پشتیبان انقلاب، شهید سلیمانی و یارانش هستند و به اقدامات آن شهید برای کشورمان افتخار میکنند.
خرازی، این حمیت جمعی و همصدایی ملت را دارای پیامی بسیار مهم به آمریکاییها و دشمنان ایران دانست و افزود: آنان متوجه شدند که ملت ایران در راه انقلاب و مقاومت در برابر فشارهای بیگانگان، متحدند.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد که ملت ایران همواره به راه و مرام شهید سلیمانی بهعنوان اسوهای بزرگ بیندیشند و پیرو راهش باشند.
پایان خبر / تاریخ ما