موزهها، مردمان و رویکردهای نو
ایکوم شورای جهانی موزهها، وابسته به یونسکو، هر سال شعاری را برای توسعه و گسترش بیشتر موزهها، اعلام میکند که در سال جاری شعار «موزههای تراپیوسته رویکردهای نو و مردماننو» را و با تأکید بر انسانشناسی و فرهنگ اعلام کرده است .همه ساله بیش از 30 هزار موزه در دنیا ، این روز را جشن میگیرند و گرامی میدارند .
ایکوم در ادامه شعار امسال، موزهها را عضو حیاتی جامعه دانسته که با کمک تکنولوژی و به سادگی یک # هشتک به فراتر از مخاطبان اصلی خود برای ایجاد پیوندهای جدید نیاز ندارند، بلکه به رویکردهای جدید و نو آورانه برای جذب بیشتر مخاطب خودشان نیازمندند .
ایکوم موزهها را مؤسساتی عملی و فرهنگی میدانند که بدون در نظر داشتن اهداف مادی در آن به روی همگان گشوده است و برای خدمت به جامعه و پیشرفت آن فعالیت میکنند .
موزهها را نباید صرفا مکانی دانست که به نمایش آثار و بقایای انسانی و تاریخی به جای مانده از اعصار و قرون گذشته میپردازد.
موزهها علاوه بر نگهداری، تحقیق و پژوهش، در حقیقت بنیادهای علمی و فرهنگی هستند که میتوانند به مرکز تبادلات فرهنگی و تاریخی اقوام و ملل تبدیل شوند .
امروزه موزهها در کشورهای گردشگر پذیر و توسعه یافته فرهنگی، ازمقاصد مهم توریستی محسوب میشوند که افزون بر نقش محوری چرخه تبادلات فرهنگی به چرخه اقتصادی کشور کمک میکند و به آگاهی و شعور همگان میافزایند .
موزهها مکانهایی برای جاویدان شدن و جاویدان ماندن هستند .
اگر ما امروزه شاهد اخبار خوشایند ایجاد موزههای خصوصی در محلهها و بافتها و منازل برخی از کشورها مذکور هستیم، نتیجه خوب شناخت مردم از خودشان و پیشینه فرهنگی و تاریخی و هویت آنان است که تلاش میکنند جاویدان شوند .
توجه به کودکان و نوجوانان در موزه، یکی دیگر از اهداف و سیاستهای ایکوم است و یکی دیگر از وظایف موزهها، ایجاد این ارتباط بین نسل گذشته، حال و آینده است. همانطور که آموزش مبنای شکل گیری درست و علمی هم امری است. در موزه ها این موضوع حیاتی است .
باید به شکلهای جدید و نو، ارتباط گسسته شده نسل حاضر را با آثار به نمایش درآمده در موزهها برقرار کرد، با موزهآرایی درست و علمی میتوان تلاش کرد تا احساس و هنر و سلیقه خالق یک اثر موزه را به بیننده و مخاطب ، انتقال داد .
موزه باید برای تمام مخاطبان خود، برنامه مناسبتی و فصلی تعریف کنند و به علم روز موزهداری مکانی پر تردد برای عموم مردم باشند و تبدیل به مقصد گردشگران و توریستها بشوند.
* رئیس گروه امور موزهها و اموال منقول فرهنگی و تاریخی خراسان رضوی