گام‌های بلند مرکز پژوهش‌ها برای ارتقای قانون‌گذاری و نظارت مجلس
به گزارش خبرگزاری تاریخ ما، علیرضا زاکانی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس امروز سه شنبه در صحن علنی مجلس ضمن گرامیداشت یاد شهید سردار حجازی و تشکر از زحمات کادر درمان در مقابله با کرونا، در تشریح عملکرد مرکز پژوهش‌ها گفت: مرکز پژوهش‌های مجلس با ربع قرن سابقه، از مراکز پر افتخار کشور است و تنها مرکزی است که حوزه دانشی کشور را به نظام تقنینی متصل و اساس ریل گذاری دقیق و علمی را برای امورات کشور فراهم می‌کند.
وی با بیان اینکه رهبر انقلاب فرمودند امیرکبیر سه سال کار کرد اما نام او این همه پرآوازه شد، ادامه داد: رهبر انقلاب فرمودند در جمهوری اسلامی هر کجا هستید آن جا را مرکز عالم بدانید. تلاش ما در مرکز معطوف به این توصیه است.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس با تاکید بر این نکته که در دوره جدید، مسیر تحول مرکز آغاز شده، افزود: تغییر نقش مرکز از پشتیبانی صرف تصمیمات مجلس به سیاست پژوهشی راهبردی، معماری نقشه برون رفت از مشکلات و پیشرفت کشور و پشتیبانی از سایر قوا از جمله اهداف مرکز در دوران جدید است.
زاکانی گفت: تغییر عملکرد مرکز از تاثیرگذاری صرف بر تصمیمات مجلس به تاثیرگذاری در حوزه‌های تخصصی و جهت گیری راهبردی و اثر گذاری در نظام تقنینی مطابق با ارزش های تعالیم دین مبین اسلام برای حکمرانی کارآمد در نظام اسلامی، هدف گذاری مرکز در مجلس یازدهم است.
وی بیان کرد: مجلس برای نظارت راهبردی فراگیر، هوشمند و مستمر بر اجرای قانون به جای نظارت موردی نیازمند تغییرات و تقویت توانمندی‌هاست که در مرکز پژوهش‌ها در حال انجام است.
زاکانی ایجاد و توسعه توانمندی نوین برای کارا و اثر بخش کردن نظامات و سامانه های مرکز برای تاثیر گذاری عمیق مجلس در امور قانون گذاری و نظارتی را هم از دیگر اقدامات در طول ۸ ماه گذشته دانست.
زکانی با بیان اینکه طی هشت ماه حضور در مرکز پژوهش ها بر اساس ۱۴رویکرد تحولی عمل کردیم، گفت: برای بهره مندی از تعالیم دین مبین اسلام در زمینه قانون گذاری، هفت کمیته تخصصی در قم شکل گرفت که هر کدام از این کمیته ها دارای میزهای تخصصی هستند. در این مرکز علمای برجسته حوزه، شبکه بزرگ نخبگان حوزه و توانمندی حوزه را به کار گرفتیم. در نتیجه این اقدام حوزه و موسسات حوزوی در راستای تحول در نظام قانون گذاری و نظارت مجلس، به کار گرفته شد.
وی ادامه داد: در همین زمینه آیت الله بوشهری رویکرد مرکز را تحولی در حوزه قانون گذاری دینی یاد کردند. ما ۴۱ سال قانون گذاری کردیم تا خلاف اسلام و قانون اساسی نباشد. تلاش ما در دوران جدید قانون نویسی بر اساس دین مبین اسلام است و این امر سطح قانون گذاری مجلس را متحول خواهد کرد. در مرکز قم بزرگانی چون آیت الله کعبی، دکتر پارسانیا و آیت الله میر معزی با همکاری با مرکز، ظرفیت صدها فاضل حوزوی را در خدمت مجلس قرار دادند.
زاکانی رویکرد دوم مرکز را بهره مندی از مختصات مکتب امام خمینی(ره) دانست و گفت: برای تحقق این امر اندیشکده حکمرانی در مرکز تاسیس شد و میزهای کارشناسی در این اندیشکده فعال هستند.
وی افزود: رویکرد سوم تحقق سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری است. از ۳۷ سیاست ابلاغی تنها یک سیاست تبدیل به قانون شده است. در این رویکرد تلاش می کنیم بر اساس بیانیه گام دوم حرکت کنیم.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس رویکرد چهارم این مرکز را جمع سپاری علمی دانست و گفت: شبکه نخبگان کشور را در تمام دانشگاه ها و حوزه ها دنبال کردیم. تا همه توان نخبگانی کشور به کمک نظام قانون گذاری و نظارتی مجلس بشتابند. این نخبگان در چهار حوزه قانون گذاری و نظارت تخصصی، ایده پردازی و تصمیم سازی برای مسئولان نظام، نقش ایفاء خواهند کرد.
وی ادامه داد: بیش از صد هزار نخبه در کشور شناسایی شده است. از این نخبگان ۶۲ رکورد اطلاعاتی جمع آوری شده و همچنین سایت سیاست یار راه اندازی شده که این سایت بعد از ماه مبارک رمضان در خدمت نمایندگان قرار خواهد گرفت تا نمایندگان از ظرفیت نخبگانی کشور بیش از گذشته بهره بگیرند.
نماینده مردم قم رویکرد پنجم مرکز پژوهش‌های مجلس را راه اندازی اداره تعاملات دانست و توضیح داد: در این مسیر هدف ما بهره گرفتن از تجارب دیگر کشورهاست. همچنین تجارب خودمان را هم در اختیار دیگر کشورها قرار می‌دهیم. رایزنی‌ها برای تشکیل مراکز پژوهشی پارلمان کشورهای دوست بر اساس تجربیات مرکز پژوهش‌ها هم در دستور کار است.
زاکانی رویکرد بعدی مرکز پژوهش‌های مجلس را مسئله محوری پویای ملی و محلی دانست و گفت: ما برای اولین بار تلاش کردیم برای ۱۵ کمیسیون مجلس دفترچه نظام مسائل و اولویت ها و همچنین فوریت ها را در حوزه قانون گذاری و نظارت تدوین کنیم. سه ماه پیش این اولویت ها تحویل روسای کمیسیون ها شده است.
وی ادامه داد: برای اولین بار تلاش کردیم نظام مسائل حوزه‌های انتخابیه را استخراج کنیم و سه اولویت را به عنوان فوریت در نظر بگیریم. نسخه اولیه در چهار بهمن آماده شد. این اولویت ها توسط نخبگان در حال بررسی و اصلاح ها که به زودی نهایی خواهد شد. در نتیجه این اقدام، مجلس بر اساس برنامه در حوزه ملی و محل عمل خواهد کرد.
زاکانی هوشمند سازی و تکیه بر داده‌های درست برای خلق تصمیمات دقیق را از دیگر رویکردهای مرکز پژوهش‌های مجلس دانست و گفت: در این مسیر اداره افکار سنجی و داده کاوی راه اندازی شده است و در حال طراحی داشبوردهای اطلاعاتی‌ای هستیم که بتوانیم دقیق‌ترین و به روزترین اطلاعات را جهت تصمیم‌گیری صحیح به نمایندگان برسانیم.
زاکانی سپس به ضرورت تقویت بعد نظارتی مجلس و طرح‌های مرکز پژوهش‌ها برای آن پرداخت و گفت: برای این امر بحث نظارت تخصصی را در مرکز دنبال کردیم. در حال حاضر در کشور تنها سازمان برنامه و بودجه نظارت برنامه‌ای را انجام می‌دهد که این اقدام هم به صورت ناقص انجام می‌گیرد. مرکز تلاش دارد با ایجاد رکن نظارتی، هم ابزارهای نظارتی نماینده‌ها را تقویت کند و هم در خدمت کمیسیون‌ها به ویژه کمیسیون اصل ۹۰ باشد. همچنین با هیات رئیسه و تمام ارکان مجلس از جمله معاونین قوانین و نظارت مجلس در این زمینه همکاری مستمر داریم.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس در ادامه سخنان خود به تحولات نیروی انسانی در مرکز پرداخت و بیان کرد: در تمام معاونت‌ها، گروه‌ها، دفاتر و پژوهشگران از ظرفیت حوزه و دانشگاه بهره گرفتیم. در حال حاضر ۳۱۹ نفر در معاونت‌های تخصصی ما فعال هستند. این افراد عمدتاً از اساتید برجسته دانشگاه‌های کشور هستند. از این بین ۶۶ نفر دکتر، ۵۰ استاد تمام، ۷۳ دانشیار، ۹۳ اساتید یار و ۴۵ نفر هم مربی هستند.
وی ادامه داد: در مرکز در سال ۹۸، ۱۶۳ قرارداد پروژه حجمی بسته شده بود که در سال ۹۹ این تعداد به ۱۷۹ قرارداد رسید. نیروهای ساعتی نیز از ۴۶ نفر به ۸۹ نفر افزایش و نیروهای رسمی مستقر هم از ۲۲۳ نفر به ۲۲۵ نفر تغییر پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه علاوه بر ظرفیت کارشناسی مرکز از توان بیرون از مرکز هم به صورت برون سپاری استفاده می کنیم گفت: تغییر و تحولات در نیروی انسانی در حالی اتفاق افتاده که طرح‌ها و لوایح در مجلس یازدهم ۶۷ درصد و درخواست‌های مشورتی نمایندگان ۲۴ درصد افزایش داشته است.
زاکانی با اشاره به افزایش تعامل مرکز با مجلس و سایر نهادها، تاکید کرد: ما افزایش تعامل با نمایندگان، کمیسیون‌ها، معاونت قوانین و هیات رئیسه را در دستور کار قرار دادیم. جلسات متعددی هم در این زمینه برگزار شد. همچنین با اندیشکده‌ها و مراکز بیرون از مجلس هم بر اساس اساسنامه مرکز تعاملات خود را افزایش داده و در این زمینه تفاهم نامه‌هایی هم امضا شده است.
زاکانی به هوشمندسازی و الکترونیکی کردن فرآیندهای مرکز پژوهش‌ها نیز اشاره کرد و گفت: همه فرایندها دستی در حال تبدیل شدن به فرایندهای الکترونیکی هستند. کلیه سیستم‌های الکترونیکی در یکی دو ماه آینده در اختیار نمایندگان قرار خواهد گرفت تا تعامل مرکز با نمایندگان افزایش پیدا کند.
وی همچنین توضیح داد: در گذشته فقط گزارشات کلی در تبلت نمایندگان و سامانه‌های مجلس نمایش داده می‌شد که با تلاش‌های انجام شده از این به بعد همه نظرات کارشناسی مرکز به تفکیک مواد طرح‌ها و لوایح در تبلت نمایندگان قرار خواهد گرفت.
محور دیگری که مورد اشاره زاکانی قرار گرفت تغییر در ساختار مرکز پژوهش‌ها بود.
زاکانی در این زمینه بیان کرد: ساختار مرکز سه سطحی بود که برای چالاکی ساختار به دو سطحی تبدیل شد. امروز ساختار پیشنهادی جدید تقدیم هیات رئیسه مجلس خواهد شد. هر چند که از پیش از عید نیز در این زمینه نامه‌نگاری‌هایی انجام شده بود.
پایان خبر / تاریخ ما