کشف دستکندهای زیر زمینی در اردستان

به گزارش «تاریخ‌ما» به نقل از میراث آریا به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث
فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان، صبح امروز 24 دی ماه،
حمید رضا تاملی فرماندار، سید صادق طباطبائی نژاد نماینده مردم در
مجلس شورای اسلامی و مهدی مشهدی مدیر میراث فرهنگی شهرستان
اردستان در راستای افزایش تعاملات در حوزه حفاظت از میراث فرهنگی
شهرستان اردستان با فریدون الله یاری مدیر کل میراث فرهنگی استان
اصفهان دیدار و گفتگو کردند.

در این نشست پس از ارائه گزارشی از وضعیت میراث فرهنگی شهرستان
اردستان توسط مسئولان شهرستان، مدیر کل میراث فرهنگی استان اصفهان
از آمادگی این اداره کل در راستای افزایش تعاملات با مسئولان
شهرستان در این زمینه خبر داد.

در حاشیه این نشست فریدون الله یاری عنوان کرد: «باستان شناسان در
چند روز گذشته دستکندهائی را در عمق 35 و حتی 40 متری زیر زمین و
در طبقات زیرین برخی محلات تاریخی اردستان کشف کرده اند.»

او در ادامه توضیح داد: «این دستکندها در زیر محلات قدیمی شهر از
جمله محلات “ابالی”، “کبودان”، “رامیان”، “فهره” و “مون” کشف شده
است.»

الله یاری در ادامه وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد: «بخشهایی از این دستکندها که تا
کنون کشف شده شامل چند راهروی دسترسی، پایاب قنات تاریخی “الرهاء”
و یک تالار بزرگ همراه با غرفه هائی به ابعاد 1/5در 2 متر در عمق
زمین است.»

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان ادامه
داد: «در تالار بزرگی که هم اکنون کشف شده، طاقچه هائی با تزئینات
سنگی وجود دارد که احتمالا محل قرار دادن چراغهای پی سوز بوده
است.»

او گفت: «همچنین مقادیر بسیار زیادی سفال خرد شده در این
دستکندها کشف شده که برخی از آنها حتی منقوش است و هم اکنون
کارشناسان ارشد ادامه کل در حال بررسی آنها هستند.»

در رابطه با برخی جزئیات دیگر این کشف تاریخی مهدی مشهدی رئیس
اداره میراث فرهنگی شهرستان اردستان نیز با ارائه توضیحاتی عنوان
کرد: «برآوردهای اولیه ما حاکی است این دستکندهای تاریخی در عمق
زمین و از زیر محلات تاریخی این شهر از جمله “ابالی” آغاز و به
طول 5 کیلومتر تا محله تاریخی “مون” ادامه می یابد.»

او ادامه داد: «در این بررسی ها چنین نتیجه گیری به عمل آمد که
این دستکندها دارای کاربری های متفاوت بوده و به احتمال زیاد جهت
پناهگاه و یا پایاب قنات “الرهاء” در نزدیکی قنات باستانی “ارونه”
(با نزدیک به 3 هزار سال قدمت) استفاده می شده است.»

مشهدی همچنین گفت: «از نکات جالب توجه این دستکندها این است که
بخشهایی از راهروهای این دستکندها از طبقات زیرین برخی بناهای
تاریخی شهر از جمله مسجد تاریخی جامع اردستان که یکی از کهن ترین
مساجد جامع ایران بوده و شالوده های آن به دوران پیش از اسلام باز
می گردد و همچنین مسجد تاریخی “خسرو” با نزدیک به هزار سال قدمت
تاریخی و بقعه “پیر مرتضی” عبور می کند، لذا این نکته خود به
اهمیت این دستکندها می افزاید.»

رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان اردستان اظهار کرد:
«کارشناسان معتقدند دستکندهای کشف شده یکی از نمونه های منحصر به
فرد، در زمینه ایجاد دستکندهای زیر زمینی در فلات مرکزی ایران به
شمار می رود.»

او خاطر نشان کرد: «در نشست روز گذشته مدیران شهرستان
اردستان با مدیر کل میراث فرهنگی استان اصفهان توافقات لازم در
راستای اخذ مجوزهای ادامه عملیات کاوش در این مجموعه تاریخی با
مشارکت سازمان میراث فرهنگی و مسئولان محلی به ویژه شهرداری
اردستان به عمل آمد.»

شهرستان اردستان در شمال شرقی استان اصفهان واقع شده است، قدمت
این شهر تاریخی به شهادت برخی منابع همچون “اصطخری” از جغرافی
دانان سده چهارم هجری به واسطه وجود قنات تاریخی “ارونه” به دوران
هخامنشیان رسیده و حتی برخی منابع دیگر نیز حفر این قنات تاریخی
را به دوران شاهنشاهان اسطوره ائی “کیانی” نسبت داده اند.