سرمایه روانشناختی خود را تقویت کنید

فرزاد کریمی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری تاریخ ما عنوان کرد: طرفداران این رویکرد معتقدند که نداشتن نشانه های بیماری شاخص سلامتی نیست بلکه سازگاری و شادکامی و ویژگیهای مثبت بیانگر سلامت روان هستند، از این رو هدف نهایی خود را شناسایی سازه های و شیوه های می داند که زمینه بهزیستی و شادکامی انسان فراهم کرده و سرمایه روانشناختی مفهومی است که نقش مهمی در بهزیستی و شادکامی دارد.

وی افزود: سرمایه روانشناختی حالت واقع گرایانه و انعطاف پذیر نسبت به زندگی است که درک شخص از خودش، داشتن هدف برای رسیدن به موفقیت و پایداری در برابر مشکلات است.

این روانشناس اظهار کرد: علاوه بر این سرمایه روانشناختی به معنای داشتن اعتماد به نفس یا کارآمدی برای تلاش لازم در راه موفقیت در وظایف دشوار، ایجاد انتظار مثبت درارتباط با موفقیت در حال حاضر و آینده، ثابت قدم بودن به طرف هدف، هنگامی که تغییر مسیر هدف برای رسیدن به موفقیت لازم است و از چهار بعد تشکیل شده که عبارت اند از خودکارآمدی، امیدواری، خوش بینی و تاب آوری.

کریمی تصریح کرد: خودکارآمدی به معنای باور و یا اطمینان فرد به توانایی های خود برای رسیدن به موفقیت در انجام وظیفه ای معین از طریق ایجاد انگیزه در خود و تأمین منابع شناختی برای خود و نیز ایفا و اجرای اقدامات لازم است.

به گفته وی خوشبینی مولفه ای است که همواره مورد توجه روانشناسان بوده و از مثال هایی مانند قدرت مثبت فکر کردن استفاده می کردند و از آن به عنوان یک ویژگی شناختی که انتظار خروجی مثبت دارد یاد می کنند اما در سرمایه روانشناختی خوشبینی واقعی مورد نظر است زیرا خوش بینی غیرواقعی منجر به پیامد منفی می شود.

کارشناس ارشد مرکز مشاوره آرامش معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان بوشهر گفت: در خوش بینی واقع بینانه در حقیقت فرد به ارزیابی آنچه می تواند به دست آورد در برابر آنچه قادر به کسب آن نیست می پردازد، از این رو خوش بینی نقش مهمی در ارتقای خودکارآمدی دارد.

این مشاور و روانشناس یادآور شد: امیدواری وضعیت شناختی یا ذهنی است که افراد را قادر می کند اهداف واقعی ولی چالش برانگیز و قابل پیش بینی خود را مدون سازند و سپس به آن اهداف از طریق اراده معطوف به خود، انرژی و ادراک کنترل شده دست یابند و این همان چیزی است که از آن به عنوان قدرت اراده یاد می شود و علاوه بر این خلق راه های جایگزین جهت برون رفت از مشکلات است.

فرزاد کریمی یادآور شد: تاب آوری به عنوان جزئی از رفتار سازمانی مثبت، به معنای برگشت به عقل یا رجوع به قبل از بدبختی، تعارض، شکست یا حتی وقایع مثبت، پیشرفت و مسئولیت های افزایش یافته می شود. این مولفه ها در فرایند تعاملی و ارزشیابانه سبب معنا بخشیدن به زندگی فرد می شود، برای تغییر دادن موقعیت های فشار تلاش فرد را تداوم می دهند و فرد را برای ورود به صحنه عمل آماده می نمایند.

وی تاکید می کند: روانشناسان و پژوهشگران معتقدند سرمایه روانشناختی موضوعی نیست که در خلأ شکل گرفته باشد، زیرا آدمی در چارچوب های ترسیم شده فرهنگی و اجتماعی بازخوردهای اطلاعاتی و اصلاحی دریافت می کند که این بازخوردها سبب شکل گیری و شکل دهی به اهداف، معنای زندگی، مقاومت در برابر فشار و خود ارزیابی های مثبت و منفی می شود.

کارشناس ارشد مرکز مشاوره آرامش معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان بوشهر تصریح کرد: همچنین روانشناسان معتقدند با تمرکز و تکیه بر هر یک از مولفه های سرمایه روانشناختی می توان آن را در سطح فردی و اجتماعی افزایش داد به این صورت که با استفاده از نظریه های مرتبط با امید مانند نظریه اسنایدر که سه مولفه ی عامل، هدف و طرح را برای آن در نظر می گیرد برنامه هایی به منظور آموزش هدف گزینی درست، مفید و قابل دستیابی و سپس چگونگی و به کارگیری گذرگاه های متعدد در تحقق اهداف ترتیب داده شود و در ارتباط با خوشبینی، آموزش هایی مانند تشخیص خوش بینی واقعی از خوش بینی غیر واقعی و افزایش سطح اسنادهای مثبت به عمل آید و با استفاده از فراهم کردن زمینه های مناسب جهت کسب تجربه موفق و افزایش دادن باورهای مثبت نسبت به خود، بازخورد دادن، تقویت مثبت و استفاده از روش های مانند سرمشق گیری، خودکارآمدی را افزایش داد و در نهایت برای افزایش تاب آوری به مجموعه ای از نگرش‌ها و مهارت نیاز است که از آنها به عنوان سخت رویی یاد می کنند و دارای سه مولفه تعهد، کنترل و چالش طلبی است.

این مشاور عنوان کرد: نتایج پژوهش ها نشان می دهد در صورت افزایش سرمایه روانشناختی در حد مطلوب و مناسب، افراد در مقابله با موقعیت های استرس زا بهتر عمل می کنند و کمتر دچار تنش می شوند، در برابر۰ مشکلات از توان بالایی برخوردار هستند و نسبت به خود دیدگاه روشن تر و واضحی دارند و کمتر تحت تأثیر وقایع روزانه قرار می گیرند که نشان دهنده سلامت روانشناختی فرد در موقعیت های گوناگون است. همچنین به نظر می رسد که سرمایه روانشناختی برجنبه هازی مختلف زندگی مانند زندگی شغلی، زندگش زناشویی، عملکرد تحصیلی و کیفیت زندگی تأثیر مثبت و معناداری دارد به گونه ای که افراد دارای سرمایه روانشناختی نسبت به مسائل شغلی دید مثبتی دارند، از صمیمیت زناشویی بالاتری برخوردار هستند، زندگی تحصیلی موفق و کیفیت زندگی بالایی دارند.

کریمی بیان کرد: علاوه بر این سرمایه روانشناختی نقش مهمی در ارتقا ارزش سرمایه اجتماعی و انسانی دارد و موجب بالا رفتن مزیت های رقابتی و افزایش بهره وری در درون سازمان ها و نهادهای دولتی و خصوصی می شود.

پایان خبر / تاریخ ما