رونمایی از نفیس‌ترین ضریح‌پوش‌های ضریح فولادی امام‌رضا(ع) در موزه رضوی
از یکی از نفیس‌ترین ضریح‌پوش‌های حرم مطهر امام‌رضا(ع) متعلق به دوره قاجار رونمایی شد. این ضریح‌پوش پس از صد سال دوباره بر روی ضریح فولادی مرقد امام رضا(ع) در موزه قرار گرفت.
چهره ماندگار صنایع‌دستی ایران، در این مراسم در خصوص ویژگی‌های این ضریح‌پوش گفت: این ضریح‌پوش به ابعاد ۳ متر و ۲۹ سانتی‌متر در ۴ متر و ۵۶ سانتی‌متر در سال ۱۳۳۳ هجری قمری قمری برابر با ۱۲۹۴ شمسی دوخته و وقف روضه منور رضوی شده و به عنوان شیروانی پوش در دوره قاجار برای ضریح فولادی حرم مطهر استفاده شده است.
دکتر زهرا محسنی، یکی از دلایل نفاست این اثر کم‌نظیر را حفظ کیفیت کار همراه با وسعت و نقشه پرکار آن دانست و بیان کرد: ظرافت و مهارت در اجرای قلاب‌دوزیِ نقوش زیبای سنتی و هماهنگی در انتخاب رنگ زمینه و دوخت‌های این اثر بسیار قابل توجه است.
وی با اشاره به اینکه وجود شناسنامه خوب و کامل این اثر بر نفاست آن می‌افزاید، گفت: شناسنامه واقف و دوزنده در کتیبه شماره ۱۰ و تاریخ در کتیبه شماره هشت قلابدوزی شده است.
محسنی مواد تشکیل‌دهنده این ضریح‌پوش را بسیار باکیفیت و ارزشمند خواند و تأکید کرد: حتی یک سانتی‌متر این کار قابل تکرار نیست.
وی ادامه داد: این اثر جهت سهولت قرارگیری بر روی ضریح متشکل از چهار قطعه شامل دو ذوزنقه و دو مثلث است؛ به طوری که سه طرف قطعات به هم متصلند و طرف چهارم با دکمه و بندینک به هم وصل شده است.
کارشناس و پژوهشگر صنایع‌دستی و منسوجات در ادامه در تشریح زیبایی‌های به کار رفته در این اثر نفیس گفت: این اثر نفیس توسط شیخ علی گلدوز رشتی با ابریشم تابیده کرم رنگ قلابدوزی شده است و طرح آن به صورت حاشیه‌دارِ قاب قابی همراه با نقوش گیاهی است؛ به طوری که یک قاب با قوس‌هایی مزین به نقوش گل و غنچه، برگ و ساقه و پیچک، دور این اثر را به صورت حاشیه‌ای زیبا تزیین کرده و قاب دیگر در متن اثر و دارای ترنج‌های لوزی در ردیف‌های پشت سرهم است که نقش قاب قابی ایجاد کرده و درون ترنج‌ها، گل و برگ و پیچک دوخته شده است.
محسنی یادآور شد: همراه این اثر، یک دوره‌پوش از جنس ماهوت مرغوبِ یشمی رنگ و مزین به قلابدوزی نیز وجود دارد که طول آن ۱۴ متر و عرض آن ۷۰سانتی متر است که در سال ۱۳۳۳ هجری قمری به صورت یک قطعه دوخته شده و دور شبکه ضریح مطهر را می‌پوشاند.
وی تصریح کرد: این اثر در ردیف دوره‌پوش‌های کوتاه و به همراه شیروانی‌پوش بر روی ضریح فولادی استفاده شده است و تزئینات آن شامل حاشیه کتیبه‌دار و نقوش گیاهی است که دو حاشیه آن با نقوش گیاهی در بالا و پایین اثر و در تمام طول دوره‌پوش ادامه می‌یابد که با نقوش حاشیه شیروانی‌پوش یکسان است.
این چهره ماندگار صنایع‌دستی ایران در بیان دیگر ویژگی‌های این دوره‌پوش اضافه کرد: فضای بین دوحاشیه، به دوازده قاب پهن و یک قاب باریک سراسری در بالای آن‌ها تقسیم می‌شود. در قسمت باریک بالای قاب‌ها، آیه‌الکرسی با خط نسخ قلابدوزی شده و در قسمت پهن نیز در هر قاب روایات و احادیثی در فضیلت زیارت امام رضا(ع) و ترجمه آن‌ها دوخته شده است. همچنین در ۶ قاب باقی‌مانده سوره‌های حمد، قدر و چهارقل با ابریشم قلابدوزی شده است.
بر اساس گزارش گنجینه رضوی، محسنی در پایان، بارگاه منور حضرت رضا(ع) را تجلی‌گاه هنر دینی و ارادت هنرمندان مسلمان دانست و بیان کرد: تهیه ضریح‌پوش‌ها و صندوق‌پوش‌های مختلف برای ضریح مطهر علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) در اعصار مختلف تاریخی و نگهداری آن‌ها در خزانه رضوی گواه این مهم است.
گفتنی است، این ضریح‌پوش به مدت یک ماه بر روی ضریح فولادی مرقد امام رضا(ع) در موزه رضوی قرار دارد و علاقه‌مندان همه روزه از ساعت ۸ تا ۱۸ با حضور در موزه رضوی واقع در صحن کوثر حرم مطهر می‌توانند از آن بازدید کنند.
پایان خبر / تاریخ ما