گفت و گوی فعالان فرهنگی مشهد با اعضاء کمیسیون فرهنگی مجلس
یاسر عودی، مدیر پردیس تئاتر مستقل مشهد، در دیدار با نائب‌رئیسان کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به مشکلات تماشاخانه‌ها و سالن‌های تئاتر که به صورت خصوصی اداره می‌شوند، اظهار کرد: ما حتی در تاریکی به دنبال امید می‌گردیم و اکنون که به این جلسه آمدیم و حرف می‌زنیم دلخوش به اتفاقات خوب و جدید هستیم. ما همیشه خودمان سعی کردیم که حال خود را خوب کنیم. در سال ۹۳ دو نفر جوان یک آموزشگاه و تماشاخانه راه انداختیم که هنوز هم پابرجاست، اما در دوسال اخیر متوجه شدیم که برخی چنین اتفاقی را نمی‌خواهند و نمی‌گذارند که اتفاق بیفتد، یا اینکه کار خود را یاد ندارند.
وی ادامه داد: مجموعه ما استیجاری است که دارای ۱۰۰۰ متر و دو تماشاخانه و پنج پلاتو است که برای ۲۵ نفر به طور مستقیم کارآفرینی می‌کند. با این شرایط پیش از کرونا از صندوق اعتباری هنر برای جابه‌جایی از مکان قبلی به جدید وام گرفته بودیم، اما اکنون که می‌خواهیم برای کرونا وام دریافت کنیم دیگر به ما وام نمی‌دهند. ترس از این داریم که آیا پس از اتمام قراردادمان در چند سال بعد می‌توانیم تماشاخانه خود را به مکان دیگر انتقال دهیم یا نه. با این حال اگر مکانی در اختیار داشته باشیم که بدانیم ۲۰ سال می‌توانیم در آنجا فعالیت کنیم، می‌توانیم برای آن برنامه‌ریزی کنیم، اما دغدغه ما اکنون بقاء مجموعه است.
فرشید شاهسون‌پور، پیشکسوت عکاسی، نیز در این نشست با بیان اینکه باید اعتباری برای هنرمندان جوان اختصاص یابد، عنوان کرد: خواستار اختصاص اعتبار ویژه‌ای برای هنرمندان جوان هستیم، چراکه هنرمندان جوان بودجه‌ای ندارند که بخواهند هنر تولیدشده خود را به مخاطب عرضه کنند. بیشتر اعتبارات را هنرمندان مطرح دریافت می‌کنند، اما گاهی یک هنرمند جوان که می‌خواهد نمایشگاه عکس برگزار کند، برای هزینه چاپ عکس‌هایش مشکل دارد و هنگامی که به نهادهای مختلف مراجعه می‌کند، موانع بسیاری در راهش قرار می‌دهند تا از کار خود پشیمان می‌شود.
سیدمحمد مداح‌حسینی، استاد هنرهای نمایشی، نیز در این نشست، تصریح کرد: موضوع بومی‌سازی و استفاده از توان داخلی در حوزه آموزش بحران‌زا شده است. سال‌ها است که در مشهد برای آموزش عالی در رشته‌های هنرهای نمایشی و تصویری تلاش می‌کنیم تا دانشجویان هنرمند این شهر به شهرهای دیگر مهاجرت نکنند. این رشته‌ها به تمام مراکز استان‌های دیگر مانند گرگان، اراک، بوشهر و… داده شده، اما در مشهد که پس از تهران، هیچ شهری به اندازه آن پردیس تئاتر خصوصی و هنرجو و فارغ‌التحصیل در حوزه هنرهای نمایشی ندارد، چرا وزارت علوم سنگ‌هایی می‌اندازد که با شرایط اقتصادی فعلی ناممکن است. خواهش دارم تا رایزنی شود و گرایش‌های آموزش هنری که به تمام کشور داده شده در مشهد نیز وجود داشته باشد که اگر این اتفاق رخ دهد، در پی آن اتفاقات بزرگ‌تری خواهد افتاد.
محمدرضا فرهادی‌نیا، دبیر انجمن تهیه‌کنندگان فیلم بلند مشهد، نیز در این نشست، گفت: در گذشته برخی قوانین حمایتی در حوزه فرهنگ و هنر در مجلس شورای اسلامی تصویب شد که نمی‌دانم به چه دلیل اجرا نشد. به عنوان مثال در تبصره ۱۳۹ قوانین مالیات‌های مستقیم، برخی از مشاغل هنری از پرداخت مالیات معاف بودند، اما این قانون به صورت کلی لغو شد و هنرمندان از آن محروم شدند. مصرف‌کنندگان تولیدات فرهنگ و هنر جامعه امروز، فرزندان دهه ۷۰ و ۸۰ هستند و در حوزه تبیینی، نگاه باید به قوانینی باشد که با اقتضائات روز همراه باشد.
وی افزود: همچنین کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی باید از واژه فرهنگ صیانت کند تا یک باشگاه ورزشی که نام فرهنگی را نیز در کنار نام خود دارد، یا یک هتل که کم‌ترین کار فرهنگی نمی‌کند، در راستای فعالیت غیرمرتبط با هنر، از نام هنر استفاده ابزاری نکند. موضوع تکلیف اینکه سینما صنعت است یا هنر نیز باید روشن، و نوع حمایت از سینما به عنوان یک هنر ملی مشخص شود.
محمد برومند، کارگردان تئاتر، نیز در ادامه این نشست، خاطرنشان کرد: هنگامی که جنگ جهانی دوم به اتمام رسید، اروپا بودجه‌ای به کشورها داد تا کشورهای خود را بازسازی کنند. در این میان اتریش با این پول به‌جای این که کارخانه تاسیس کند، سالن‌های سینما، تئاتر و کنسرت ایجاد کرد. هنگامی که اعتراض کردند که چرا این کار را انجام داده، گفت که اگر حال مردم خوب نشود، همان کارخانه هم دوباره از بین می‌رود.
وی با بیان اینکه اکنون مشکل این است که حال همه ما بد است و چیزی به غیر از هنر نمی‌تواند حالمان را خوب کند، گفت: اگر ایمان داریم که هنر می‌تواند حال ما را خوب کند چقدر به آن بها می‌دهیم و هنر در چه جایگاهی قرار گرفته است؟ چند درصد از بودجه‌ای که برای هنر اختصاص یافته واقعا به تمام هنرمندان می‌رسد؟
جلیل فخرایی، روزنامه‌نگار، در این نشست با مطرح کردن موضوع عدم امنیت شغلی خبرنگاران، اظهار کرد: هرچه که بخواهیم نمی‌توانیم در رسانه و مطبوعات به عنوان خبرنگار بنویسیم، چراکه امنیت شغلی نداریم. چندی قبل پیش نیز که خواستم مشکلاتی را درباره سازمان اتوبوسرانی بنویسیم به من گفتند که ننویس، چراکه پیش از آن مطلبی را درباره مترو نوشته بودیم و روزنامه‌ها را از مترو جمع کردند. این می‌شود که در نهایت ما خبرنویس می‌شویم، نه خبرنگار و صرفاً باید صحبت‌های جلسات را عیناً پوشش دهیم.
محمدرضا صبوریان، خبرنگار، نیز در این نشست با اشاره به بخشی از دغدغه‌های اهالی ادبیات، موسیقی و رسانه، گفت: در گفت‌وگوهایی که با اهالی مختلف هنر مشهد انجام شده است انتظاراتی وجود دارد که برخی از موارد به مجلس برمی‌گردد. یکی از مهم‌ترین آن‌ها موضوع پیگیری حق انتشار است که این روزها برای بسیاری از شاعران و اهالی موسیقی و رسانه مشکل‌زا شده است و بسیاری از افراد، آثار شاعران، نویسندگان و خبرنگاران را سرقت و به نام خود منتشر می کنند. بسیاری از خواننده‌ها و اهالی موسیقی نیز که در شرایط کرونایی امکان برگزاری کنسرت را نداشتند، سعی کردند که از قرار دارن آثار خود در فضای مجازی کسب درآمد کنند که متأسفانه شبکه‌های اجتماعی همچون یوتیوب نیز فیلتر است و امکان درآمدزایی برای هنرمند پائین‌آمده، در حالی که امکان رعایت حق انتشار در فضاهایی مانند یوتیوب وجود دارد و فواید استفاده از آن بیش از معایبش است.
بیژن نوباوه، نائب‌رئیس اول کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، در رابطه با حق انتشار، خاطرنشان کرد: این موضوع باید به صورت ریشه‌ای و اساسی بررسی شود، چراکه اگر حق انتشار بخواهد در کشور ما به صورت جدی پیگیری شود، هنر کشور تعطیل می‌شود. در برخی آثار صد درصد آثار خارجی را کپی می‌کنند و به نام خود ثبت می‌کنند، در حالی که اگر یک کلمه از کتاب دیگران استفاده شود باید منبع آن نوشته شود، اما این کار انجام نمی‌شود. در رابطه با پایان‌نامه هم برخی وقت‌ها همین‌طور است. خود هنرمندان باید در این رابطه تصمیم بگیرند. برخی نسبت به پیگیری حق انتشار خوش‌بین هستند، اما افراد بدبین هم وجود دارند که اگر این کار به صورت جدی پیگیری شود با آن مخالفت خواهند کرد.
محمد برومند، کارگردان تئاتر، نیز در در رابطه با حق انتشار، ادامه داد: اگر حق انتشار پیگیری شود، به مردم و نسل آینده آموزش داده می‌شود که راستگو باشند و تقلب نکنند. درست است که این کار هزینه دارد، اما یک روز باید به صورت جدی کپی‌رایت را پیگیری کنیم، چرا که به نفع خودمان است. این موضوع را فردی می‌تواند پیگیری کند که یک فرد جهادی باشد و نترسد از اینکه پایش را روی مین بگذارد و جلو برود.
پایان خبر / تاریخ ما