پیشینه موسیقی محلی چهارمحال و بختیاری

فرشاد پورحسینی در گفت‌وگو با خبرگزاری تاریخ ما، اظهار کرد: با توجه به جوامعی که از دیرباز در چهارمحال و بختیاری زندگی می‌کردند همواره زندگی در این استان با موسیقی همراه بوده و درحقیقت موسیقی با زندگی، فرهنگ و آداب و رسوم مردم عجین بوده شده، همچنین موسیقی مقامی و محلی در تمامی نقاط استان و به خصوص در زندگی ایلیاتی عشایر کوچ‌نشین وجود داشته است.

عضو هیات امنای موسیقی چهارمحال و بختیاری افزود: سازهای کرنا، سرنا، نیشیت، و دهل از نمونه سازها و لوازم نوازندگی کهن در این استان است و این موضوع را به وضوح بیان می‌کند که موسیقی قرن‌هاست که در زندگی جوامع و طوایف این منطقه حضور دارد، همچنین مردم استان در لحظات مختلف زندگی خود مانند بزم‌ها، شادی‌ها، شادیانه‌ها و لحظات عاشقانه‌ موسیقی‌های متفاوت مانند موسیقی شادی، تغزلی، عزا، کار و… دارند که تمامی این موارد نشانگر حضور پررنگ شعر و موسیقی در بین مردم استان است.

وی ادامه داد: بسیاری از آوازهای قدیمی چهارمحال و بختیاری برگرفته از اتفاقات، جنگ‌ها، تحولات اجتماعی زمان و… بوده و حتی بسیاری از آوازها مربوط به زمان کار، کشاورزی و دامپروری است، آوازهای برزگری، صیادی، شوخی، نامدارخان، مندنی، ابوالقاسم خان، دهکردی، حیدرآقا، هفشجانی و… هرکدام در یک قسمت از زندگی جامعه دخیل بودند.

پورحسینی عنوان کرد: به عنوان مثال در گذشته بخشی از زندگی مردم کشاورزی و بخش دیگر دامداری بود، زمانی‌که هوا به سمت گرم شدن حرکت می‌کرد به دلیل اینکه دام‌ها توان تحمل گرمای شدید را نداشتند عشایر تصمیم به کوچ می‌گرفتند و به مناطق ییلاق و سردسیرکوچ می‌کردند، اما در همین زمان باید تمام محصول کشاورزی برداشت و ذخیره می‌شد، بنابراین کشاورزان به دلیل برداشت محصول از کوچ ایل و زن و فرزندان خود دور می‌ماندند و بنابراین آواز برزگری می‌خواندند.

عضو هیات امنای موسیقی چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: آواز صیادی برای زمان شکار استفاده می‌شد، آواز نامدارخان و ابوالقاسم نیز از جنگ و اتفاقاتی که بین طوایف بختیاری رخ می‌داد سرچشمه گرفته است، همچنین آواز و تصنیف دهکردی نیز مربوط به منطقه دهکرد و شهرکرد فعلی است.

وی یادآور شد: بنابراین آوازها و مقام‌ها، قطعات ضربی و تصنیف‌ها به‌صورت سینه به سینه دربین علاقه‌مندان و پیشکسوتان موسیقی محفوظ مانده تا زمانی‌که شرایط ثبت و ضبط آن‌ها در دهه‌های اخیر فراهم شد و درحال حاضر می‌توان گفت آثار بسیاری از اساتید موسیقی مقامی چهارمحال و بختیاری به صورت رسمی ثبت و محفوظ شده است.

پورحسینی تاکید کرد: این علاقه و دلدادگی مردمان چهارمحال و بختیاری مانند سایر مردمان ایران به موسیقی در نسل‌های جوان و امروزی نیز هم‌چنان وجود دارد و نمود پیدا کرده و گاهی این علاقه نسبت به گذشته نیز بیشتر شده است، همچنین امروزه باوجود مراکز معتبر دانشگاهی در زمینه موسیقی علاقه‌مندان بسیاری در حوزه‌های مختلف موسیقی دستگاهی، مقامی و رشته‌های آهنگ‌سازی و… وجود دارد و افراد بسیاری در این زمینه‌ها فعالیت دارند.  

عضو هیات امنای موسیقی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: سیستم فرهنگی و هنری کشور اقبال و مساعدت فراوانی نسبت به موسیقی مقامی و محلی مناطق مختلف دارد و افراد فعال در این حوزه به انجام کارهای بزرگ تشویق می‌شوند، در میان نسل جوان نیز ذوق و علاقه فراوانی نسبت به موسیقی وجود دارد.

وی بیان کرد: حضور نظارتی دستگاه‌های فرهنگی و هنری اعم از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با محوریت مرکز آموزشگاه‌های آزاد هنری که شامل آموزشگاه‌های موسیقی نیز می‌شود موجب شده است در مرکز استان‌ها علاوه‌بر مراکز دانشگاهی موسیقی مانند دانشگاه هنر و دانشگاه علمی کاربردی موسیقی، آموزشگاه‌های آزاد موسیقی نیز وجود داشته باشند که در این آموزشگاه‌ها اساتید مجرب و با تجربه که دارای قابلیت تدریس هستند، فعالیت می‌کنند.

پورحسینی خاطرنشان کرد: جوانان بسیاری وجود دارند که به دلیل میل ذاتی به موسیقی محلی و مقامی چهارمحال و بختیاری خود تحصیلات دانشگاهی و علمی خود را نیز در زمینه موسیقی پیگیری کرده و در سطح کشور دارای نام و نشان هستند، موسیقی مقامی چهارمحال و بختیاری نیز به برکت تلاش و پشتکار اساتید و پیشکسوتان این حوزه و وجود اسناد معتبر و ضبط شده در این خصوص راه و روزنه تحقیق و پژوهش برای هنرمندان جوان را باز کرده و این موضوع نویدبخش آینده‌ای خوش برای موسیقی است.

پایان خبر / تاریخ ما