متخصصان علوم انسانی کشور چه‌قدر تئوری‌سازی کرده‌اند؟
دکتر سید مرتضی افقه در گفت‌وگو با خبرگزاری تاریخ ما، در خصوص وضعیت و جایگاه ایران در تولید علوم انسانی، اظهار کرد: مدتی است که روی این مساله نقد می‌کنم؛ متاسفانه به صورت کلی متخصصین علوم انسانی و به صورت خاص متخصصین اقتصاد، تبدیل شده‌اند به گیرنده تئوری های وارداتی بدون اینکه کمترین تغییری در مفروضات آن ایجاد کنند.
وی افزود: متخصصین علوم انسانی کشور در واقع بدون ایجاد کمترین تغییر در تئوری‌ها و متناسب کردن آن‌ها با شرایط فلسفی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور از آن استفاده می‌کنند و ما در این زمینه، بسیار مشکل داریم.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز بیان کرد: در علوم انسانی باید تئوری‌سازی شود زیرا با انسان‌ها سر و کار دارد و ضروری است؛ البته متخصصین اجتماعی و اقتصادی تلاش کرده‌اند که بر اساس شرایط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور تئوری‌سازی کنند.
وی افزود: تئوری‌هایی که از کشورهای دیگر به ویژه غرب می‌گیریم، بر اساس مفروضات و شرایط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آن‌ها است؛ با توجه به اینکه کشور ما بسیار ویژه است و حکومت ما اسلامی است و عمدتا بر اساس فقه اسلامی اداره می‌شود در مقایسه با بسیاری از کشورها، شرایط کشور ما ویژه است و بنابراین باید تئوری‌ها را براساس شرایط کشور خود اصلاح کنیم و یا اگر قابل اصلاح و تطبیق با شرایط ما نیست، تئوری‌سازی کنیم.
افقه با اشاره به جایگاه ایران در تولید علوم مهندسی و پزشکی گفت: در این خصوص خلاء عمده داریم با این وجود در علوم مهندسی و پزشکی مشکلات ما در مقایسه با جهان خارجی از نظر دانشی زیاد نیست اما در حوزه علوم انسانی یا علوم اجتماعی کاملا دچار مشکل هستیم. این همه مشکلات از اعتیاد تا فقر، نابرابری، طلاق و کودکان کار تا مسائل روان‌شناسی و اقتصادی به این دلیل است که متاسفانه ما تئوری‌ها را حفظ کرده‌ایم اما فاصله زیادی با آن‌ها داریم.
وی با بیان اینکه ابتدا باید بپذیریم که بسیاری از تئوری‌های علوم انسانی را باید تغییر دهیم، افزود: ما هنوز در این بخش مشکل داریم به ویژه در علوم اقتصادی پذیرفته‌ایم که بسیاری از تئوری‌ها یا باید سازگار شوند یا کلاً کنار گذاشته شوند؛ آن وقت است که امکاناتی باید در اختیار دانشگاه قرار بگیرد. متاسفانه در این زمینه نیز مشکل داریم و دانشجویان دکتری نیز با همان مبانی تئوری‌ها کار می‌کنند و زمان و هزینه دانشگاه صرف می‌شود.
پایان خبر / تاریخ ما