جلسات قرآنی باید منجر به قیام شود
حجتالاسلام و المسلمین روحالله حریزاوی در افتتاحیه سیوسومین نشست سراسری روسای ادارات امور قرآنی ادارات کل تبلیغات اسلامی سراسر کشور با اشاره به آیهای از قرآن کریم که خداوند میفرماید «فرستادگانمان را با قرآن و میزان فرستادیم، برای آنکه انسانها قیام به قسط کنند»، اظهار کرد: خداوند در این آیه قیام و قسط را در کنار یکدیگر آورده است که در بردارنده چند نکته مهم و کاربردی است و به نوعی در این آیه شریفه به موضوع قیام تأکید کرده است. با توجه به اینکه قرآن و این معجزه واحد و یگانه خداوند در قیام خلاصه میشود و همانگونه که خداوند نیز میفرماید «قیام برای خدا کنید» امر بسیار مهمی را به ما گوشزد میکند و گویا علت بیچارگی بشریت و جامعه بشری، قیام نکردن و در حقیقت فقر قیام است که اگر بشریت به این موضوع توجه داشته باشد، تمام مشکلات حل خواهد شد و در غیر این صورت همواره در رنج و عذاب خواهد بود.
وی ادامه داد: بر این اساس اینکه تعالیم، محافل و جلسات قرآنی ما تا چه اندازه منجر به قیام میشود امر بسیار مهمی است. البته که قیام مراتبی دارد و اولین قیام، قیام علیه نفس امارهای است که باعث میشود انسان دچار خودپسندی، حسد و گرفتاری شود، اما آیا محافل قرآنی ما این حال و احوالات را برای افراد ایجاد میکند؟ در حالیکه قرآن تأکید بسیار زیادی بر امر قیام دارد.
قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی تصریح کرد: در واقع قرآن به گونهای به امر قیام تأکید کرده است که میتوان گفت قرآن از جلسات قرآنی که قیام ایجاد نکند، بیزار است. منظور از این قیام نخست قیام انسان علیه خودش و همانگونه که خداوند نیز فرموده است «دشمنترین دشمنانت خودت هستی» و دوم قیام علیه طاغوت است.
حریزاوی خاطرنشان کرد: امروز نیز ما برای همین امر در اینجا جمع شدهایم که این جلسات و محافل را از حیث محتوایی بازنگری و آسیبشناسی کنیم و ببینیم که محتوای جلسات قرآنی باید چگونه ارائه شود که روحیه قیام گونگی در مخاطب پدید آید. در واقع ما باید محتوایی را در این جلسات ارائه دهیم که مبتنی بر جذبهای باشد که قرآن دارد و همواره راه حفظ انقلاب نیز همین مهم است.
وی تأکید کرد: بنابراین امر قیام به اندازهای مهم است که خداوند رحمت کند آیتالله مصباح آملی را، روزی جناب رحیمپور ازغدی از ایشان پرسیده بودند که ریشه این همه مشکلات ما در حوزه فرهنگی چیست و چرا حل نمیشوند؟ ایشان در پاسخ فرموده بودند که کارهای ما باعث ترس مخاطب از مرگ نمیشود و بسیاری از مخاطبان ما معاد را باور ندارند و ما قدرت و حرکتی را ایجاد نکردهایم که به واسطه آن به سوی معاد حرکت کنیم. نظر قرآن نیز در این باره این است که ما قیام ایجاد نمیکنیم و به همین دلیل هیچگونه مقاومتی در مخاطب ایجاد نمیشود و به همین دلیل هم به دنبال آن نیز استقامت ایجاد نمیشود.
قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی عنوان کرد: در واقع از حیث مأموریتی ما وظیفه خود دانستیم که این محتوایی که به آن اشاره شد و مرکز آن از نظر قرآن «لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ» در جلسات قرآنی کشور پیگیری شود. از اینرو از مربیان قرآنی تقاضا داریم که تکتک جلساتشان به گونهای برگزار شود که در حقیقت یک نوع نهضتی باشد. از اینرو مأموریت اول ما این است که گفتمان اصیل اسلامی و قرآنی که همان پروژه «قیام لله» است با همه متعلقاتش پیگیری شود. آیات قرآن کریم را که در خصوص قیام، جهاد، استقامت و مقاومت آمده است را مورد بررسی و توجه قرار داده و آنها را ارائه دهند که این دقیقاً همان کاری است که رهبر معظم انقلاب انجام دادند.
قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی مأموریت دوم خود را در این راستا «تبیین» عنوان کرد و گفت: صادقانه بگویم، ما به دنبال دارالقرآن هستیم، نه دارالقرائه. البته گرچه که فنون و علوم قرآنی همگی جزو مقدمات بوده و ارزشمند هستند، منتهی باید توجه داشت که نباید تنها به مسائلی همچون ترتیل و تلاوت اکتفا کرد و همواره ما باید محتوایی را ارائه کنیم که مخاطبی که این قرائت بر دلش نشسته و به تعبیری دلش را نرم کرده است، مشتاقتر شود و باعث شود که بر سر سفره قرآن بنشیند.
حریزاوی تصریح کرد: این در حالی است که در حقیقت قرآن هم بیان است و هم تبیین بدین منظور که قرآن کریم یک سری حقایق را برای ما بیان کرده و از طرفی نیز از ما میخواهد که این حقایق را تبیین کنیم و به تعبیر مقام معظم رهبری نیز اساس برنامهریزی اسلام تبیین است. بنابراین شما مربیان قرآنی باید کاری کنید که محتوای قرآن به جان و دل مخاطبان بنشیند.
وی عنوان کرد: در تعبیر اهلبیت(ع) نیز آمده است که برخی حرفها هستند که از گوش تجاوز نمیکنند و در حقیقت این تعبیر به نوعی به مربی قرآن نقد میکند و میگوید چرا صحبتهای تو به گونهای است که از گوش تجاوز نمیکند و به قلب نمینشیند، از این رو بنا به این تعبیر باید گفت که ما موظف به تبیین هستیم و در حقیقت ما باید مربی مبین شویم.
قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی به موضوع مردمی سازی جلسات قرآن اشاره کرد و گفت: در حقیقت رمز ماندگاری قرآن در جامعه، توسعه دستگاهها و مؤسسات قرآنی نیست، زیرا دستگاههای کمی هم در این حوزه ایجاد نشده و در هر دستگاهی هم دارالقرآنی وجود دارد، اما اینگونه نیست که دستگاهها مشکلات این حوزه را حل کنند و این در حالی است که ظاهراً خانهها باید مزین به قرآن شوند و به همین دلیل است که جلسات خانگی نقش بسیار مهمی در این راستا دارند و بر همین اساس نیز دوستان ما درصدد احیاء این جلسات هستند.
حریزاوی خطاب به حاضرین در این مراسم تأکید کرد: از اینرو شما نیز میتوانید ایدهها، خلاقیتها، یافتهها، نوآوریها و آنچه که باعث توسعه فهم قرآنی شود را به ما منتقل کنید و انشاءالله که ما هم در مقابل بتوانیم به وظایف خود عمل کنیم.
هدف اجلاسیه نورالثقلین، گفتمانسازی جلسات خانگی قرآن است
حجتالاسلام و المسلمین هادی مهدویان رئوف، فرمانده قرارگاه ملی و مردمی نهضت تربیت قرآنی نورالثقلین در کشور نیز در حاشیه این نشست، اظهار کرد: نورالثقلین احیا، ساماندهی و راهاندازی جلسات خانگی قرآن است که بناست در یک مجموعه شبکههای دهگانه تشکلهای دینی، فرهنگی، مردمی جلسات خانگی قرآن را احیا کند. این شبکههای ۱۰ گانه شامل سازمان دارالقران، سازمان بسیج، حوزههای علمیه کشور، مساجد و مدارس میشود.
وی عنوان کرد: برای راهاندازی جلسات خانگی که همواره مربیان جلسات خانگی نقش اصلی را ایفا میکنند، جهت توجیه و آموزش مربیان جلسات خانگی، مدرسینی را از سراسر کشور شناسایی و انتخاب کردیم که بخشی از مدرسین ما در این اجلاسیه که اولین اجلاسیه مدرسین است هم به جهت توجیه، آموزش مقدماتی و هم به جهت گفتمانسازی آنها برای ایجاد این جریان مبارک برگزار میکنیم.
معاون تعلیم و تربیت سازمان دارالقرآن کشور بیان کرد: بخش عمده این آموزشها در بستر فضای مجازی برگزار میشود و برای مدرسین هم در سال آینده، دورههای تکمیلی و تخصصی را به صورت حضوری و مجازی خواهیم داشت. این مدرسین که شامل مدیران حلقههای میانی نورالثقلین و مربیان جلسات خانگی هستند بناست به تمام لایههای میانی نورالثقلین آموزش دهند، آنها را توجیه کنند و در نهایت نیز به آنها مشاوره بدهند.
مهدویان رئوف اظهار کرد: این اجلاسیه طی سه روز در شهر مشهد و در محل اردوگاه دینی، فرهنگی و مذهبی امام رضا(ع) با حضور مسئولان سازمان تبلیغات اسلامی و دارالقرآن کشور برگزار میشود. عمده برنامههای این اجلاسیه توجیهی و همایشی است و هشت همایش و ۶ کارگروه هماندیشی برای این اجلاسیه تدوین کردهایم که برای این کارگروهها نیز اساتید مطرح کشور دعوت شدهاند و از این عزیزان استفاده خواهیم کرد. در واقع مدرسینی که در این اجلاس حضور دارند سه موضوع تربیتی، قرآنی و مهارتهای تبلیغی- آموزشی را ارائه میدهند.
دبیر قرارگاه ملی و مردمی نهضت تربیت قرآنی نورالثقلین بیان کرد: همزمان با دوره مدرسین ما نیز سیوسومین اجلاسیه مدیران قرآنی سازمان دارالقرآن و هیأت اندیشهورز عالمان قرآنی کشور برگزار میشود، اما تمرکز اصلی ما اجلاسیه مدرسین و مدیران ادارات قرآنی است که حدود ۵۰۰ نفر شرکت دارند.
مهدویان رئوف عنوان کرد: در حقیقت عمده نقشآفرینی مدرسین برای شبکه سازمان دارالقرآن است که البته ممکن است شبکههای دیگری مانند صالحین بسیج، حوزههای علمیه، مساجد و … هم از این مدرسین بهرهمند شوند.
وی تأکید کرد: در واقع ما بنا داریم این حرکت مبارک که همان احیاء جلسات خانگی قرآنی است را با شبکهسازیها، جبههسازیها و ایجاد پویشهای مختلف راهاندازی کنیم تا انشاءالله بتوانیم جامعه اسلامی را دینی و قرآنی کنیم که در حقیقت این حرکت از اولین حرکتهای جدی ما در این راستا است.
معاون تعلیم و تربیت سازمان دارالقرآن کشور خاطرنشان کرد: این اجلاسیه چهار مولفه توجیهی، گفتمانسازی، انگیزشی و آموزشی را در بر دارد که همه این جنبهها را در این اجلاسیه در نظر گرفتیم، اما حدود ۷۰ درصد تمرکز و هدف ما بحث توجیهی و گفتمانسازی جلسات خانگی قرآن است و در بحث آموزشها نیز بنا داریم که به صورت سرفصل ارائه دهیم و به نوعی جنبه مقدماتی داشته باشد و عمده آموزشها را هم در بستر فضای مجازی خواهیم داشت.
مهدویان رئوف عنوان کرد: با توجه به اینکه جلسات خانگی قرآن از صدر اسلام بوده و اینگونه نیست که ابداعی ما باشد، از اینرو ما در صدد هستیم که این جلسات را ساماندهی، احیا و راهاندازی کنیم و یکسری موضوعات را نیز به این جلسات اضافه کنیم. به عنوان مثال یکی از برکات این جلسات خانگی قرآن، کمک به سبک زندگی اسلامی است و یکی از اهداف این جلسات خانگی نیز تحقق جامعه اسلامی که مقام معظم رهبری به آن اشاره میکنند، است و همچنین از برکات دیگر این جلسات نیز آن است که قرآن، انقلاب، دین و فرهنگ را به خانههای مردم ببریم.
وی اضافه کرد: ما تصمیم گرفتهایم که هر شبکهای یک تعداد مرکز و یک تعداد تشکلی که میتواند جلسات خانگی را سازماندهی کند، راه اندازی کنیم. ما برای سازمان دارالقرآن ۵۰۰ حلقه میانی و تشکل قرآنی در نظر گرفتیم تا ۵۰۰۰ جلسه قرآنی در این شبکه راه اندازی شود، برای صالحین بسیج بنا داریم که ۳۰۰۰ پایگاه و سازمان بسیج قرآنی و نورالثقلینی شود که ۱۰ هزار جلسات قرآنی راهاندازی کنند و حوزههای علمیه خواهران و برادران نیز به همین ترتیب و ما در حال پیگیری هستیم که هر یک از این شبکهها با توجه به ظرفیت و توانمندی که دارند این جلسات خانگی را راهاندازی کنند.
پایان خبر / تاریخ ما