حقوق کاربران بازیهای دیجیتال و مقرارت کشورها مورد مطالعه قرار گرفت
گزارش مطالعه تطبیقی حقوق کاربران در فروشگاه های
آنلاین به اقدامات صورت‌گرفته برای پاسداشت حقوق
کاربران و بازیکنان در فروشگاه‌ها و کشورهای مختلف می‌پردازد.
به‌طور کلی حقوق کاربران در سه موضوع قابل تعریف و بحث است:
- دسترسی بازی ها و برنامه های کاربردی به دستگاه (دوربین،
حسگرها، میکروفون، تماس‌ها و…) - مراقبت از نوجوانان و فرزندان در هماهنگی با والدین
- صیانت از حریم خصوصی و اطلاعات شخصی
ممکن است این موارد به صراحت از یکدیگر مجزا نشده باشند، اما
کمابیش در تمام قانون‌گذاری‌ها این سه مورد قابل مشاهده هستند.
این گزارش مبتنی بر مرور نظام‌مند قوانین مصرح در خصوص حفاظت از
حقوق بازیکنان در فروشگاه‌ها و کشورهای منتخب نگاشته شده است.
ملاک انتخاب فروشگاه‌ها، تعداد کاربران فروشگاه و سهم فروشگاه از
بازار خود بوده است؛ به‌نحوی که مجموعه‌ای از پلتفرم‌های مختلف در
دامنه بررسی قرار گیرند. در این گزارش به اختصار کشورهای
آمریکا، آلمان، چین، کره جنوبی انگلستان به همراه کشورمان مورد
تحلیل قرار گرفتند. ملاک انتخاب کشورها، سهم آنها از بازار جهانی
بازیهای دیجیتال و پویا و پیشگام بودن قانون‌گذاری در موضوعات
مرتبط در این کشورها بوده است.
در مورد ایران آمده است: به دلیل اهمیت تعمق بیشتر از یکسو و
قلّت قوانین منحصر به بازی های دیجیتال از سوی دیگر، با نگاهی
گسترده تر به قوانین ناظر بر حقوق کاربران در فضای مجازی پرداخته
ایم. این بخش توأمان شامل مرور قوانین موضوعه و سیاست های فروشگاه
های عرضه بازی های دیجیتال بوده است.
قوانین کشوری عموماً بیش از هر موضوع دیگری به حفاظت از کودکان و
نوجوانان در بازیهای دیجیتال اهتمام داشته‌اند؛ چرا که
صیانت از حقوق شخصی عموماً در قوانین عمومی دیگری بحث شده‌اند و
موضوعی که در بازیهای دیجیتال بیش از همه به چشم می‌خورد،
آسیب‌پذیری نوجوانان و کودکان در برابر بازیهای دیجیتال
است.
قواعد و سیاست‌های صیانت از حقوق کاربران در ایران همچنان
در حال رشد و تکامل هستند و نهادهای نظارتی و سندهای مختلفی در یک
دهه اخیر روی این موضوع کار کرده اند. با این وجود همچنان ابهامات
زیادی در این زمینه وجود دارد.
در این گزارش آمده است که قوانین و اسناد کمی در ایران
به موضوع مشخص بازیهای دیجیتال پرداخته و در اغلب اسناد به
موضوع کلی فضای مجازی یا اینترنت اشاره شده است.
در گزارش دیگر با عنوان مروری بر مقررات نظارتی
کشورهای مختلف برای تولید، توزیع و مصرف بازی های
دیجیتال که از سوی بنیاد ملی بازی های رایانه ای
منتشر شده است کشورهای
آمریکا، آلمان،
چین، کره جنوبی،
انگلستان و امارات به تفصیل
مورد تحلیل قرار گرفتند.
در مقدمه این گزارش نوشته شده است: بازی دیجیتال در حالی که زمینه
ای برای توسعه اقتصادی واجتماعی است؛ اما درعین حال از
اثرگذارترین انواع رسانه محســـوب می شود و به همین دلیل ازمنظر
کلان سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی دقیق برای نظارت بر وضعیت تولید،
توزیع و مصـــــرف آن و آثار و تبعاتی که محتوای بازی برای جامعه
به همراه خواهد آورد، حیاتی به نظر می‌رسد.
برای بررسی اقدامات کشورهای مختلف، تلاش شد تا ترکیبی از کشـورهای
حاضر درمناطق جغرافیایی مختلف شامل خاورمیانه،آسـیای شـرقی،
اروپا، استرالیا و آمریکا انتخاب شـوند.
اگرچه با توجه به اینکه موضوع سند حاضر بررسی قوانین و مقررات
مصـوب در حوزه نظارت بر اکوسیسـتم بازی هسـتند، در مورد انتخاب
کشــور مورد مطالعه، محدودیت های مختلفی وجود داشته است که عمدتا
ناشی از در دسـترس نبودن اسـناد به صـورت عمومی یا به زبان
انگلیسـی است. به همین جهت کشـورهایی برای مطالعه انتخاب شده‌اند
که در حالی که بازار بزرگ و یا مشـــابهی به بازار ایران دارند،
بتوان اطلاعات حداقلی از اقدامات آنها به دست آورد. اگرچه به
ناچار در مورد کشورهای مختلف، علاوه بر متن رسمی قانون یا آیین
نامه های مصوب، از اخبار، گزارش‌ها و مقالات معتبر و موثق نیز
استفاده شده است.
اسـتفاده ترکیبی از منابع رسـمی و نیمه رســمی به علاوه
محدودیت هایی که درمورد زمان و محتوای جامع اقدامات کشـورها
در این حوزه وجود داشته، باعث می‌شود تا سند حاضر زمینه ای برای
طراحی نظام نظارت بر بازیهای دیجیتال در کشور باشد.
هدف اصلی در تنظیم این سند معرفی برخی از اقدامات برجسته
بوده است.
بر این اساس ابتدا به بررسی مهمترین اقدامات کشورهای مختلف در
حوزه نظارت، چه پیش از نشر بازی (نظارت‌های پیشینی) و چه پس ازنشر
بازی و مصـرف آن (نظارت‌های پسینی) پرداخته شده است و سپس یک
جمع‌بندی از آموخته‌های ارائه شده، پیشنهاد می‌شود.
بنیاد ملی بازیهای رایانه‌ای مؤسسه‌ای فرهنگی، هنری، غیرانتفاعی،
غیردولتی و ایرانی زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
است. بنیاد ملی بازیهای رایانه‌ای برای برنامه‌ریزی و حمایت
از فعالیت‌های مرتبط در تمامی زمینه‌های فرهنگی، هنری و فنی صنعت
بازیهای ویدئویی و رایانه‌ای فعالیت های پژوهشی را برای خود
تعریف کرده است که به صورت کتابچه در دسترس علاقه مندان این حوزه
قرار می گیرد.