قیمت سیب‌زمینی تا ۱۵ روز آینده کاهش می‌یابد

به گزارش سرویس اخبار تاریخ ما، «عباس تابش» با اشاره به نوسان‌های قیمتی سیب‌زمینی در بازار گفت: سیاست اعمال عوارض صادرات سیب‌زمینی در دستور کار است و بر اساس آمار تولید و برداشت، قیمت این محصول در ۱۵ روز آینده کاهش می‌یابد.

تابش گفت: بر اساس آمار تولید ارائه‌شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی و طی برداشت‌های این محصول کشاورزی در ۱۵ روز آینده، قیمت سیب‌زمینی متعادل خواهد شد. این همان وعده‌ای است که دست‌کم از ابتدای امسال پنج‌بار دیگر تکرار شده‌است و طنز تلخ آنجایی است که صادرات سیب‌زمینی به شکل خام و چیپس سود‌های کلانی را به جیب رانت‌خواران می‌ریزد. از ابتدای امسال برای پنجمین بار وعده ارزانی سیب‌زمینی تکرار شد.

۵ خرداد امسال رئیس اتحادیه میدان مرکزی میوه و تره‌بار تهران گفته بود: با عرضه سیب‌زمینی گرگان تا هفته آینده، کمبود این محصول در بازار برطرف می‌شود و قیمت‌ها کاهش می‌یابد.

«اسدالله کارگر» گفته بود: در حال حاضر سیب‌زمینی نو مورد نیاز کشور از استان‌های جنوبی تأمین می‌شود که بازار را به شکل کامل پوشش نداده، اما با ورود سیب زمینی از گرگان قیمت این محصول به‌زودی متعادل می‌شود.

وی اظهار کرد: عدم ثبات قیمت در محصولات کشاورزی ناشی از نوسان میزان تولید در فصول مختلف، وضعیت آب و هوایی و شرایط تولید است که در نرخ‌گذاری این محصولات تأثیر بسزایی دارد.

اما این اتفاق رخ نداد و در ۶ تیر ماه رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی دوباره همین موضوع را دستمایه اطلاع‌رسانی کرد و گفت: قیمت کنونی سیب‌زمینی تا ۱۵ روز دیگر به احتمال فراوان کاهش می‌یابد.

اکبر فتحی نیز گفته بود: نوسان موجود در قیمت سیب‌زمینی را ناشی از فصل خاص برداشت و توزیع این محصول کشاورزی اعلام و اضافه کرد: همزمان نبودن عرضه و تقاضای سیب‌زمینی در ماه‌های خرداد و تیر به طور معمول همه ساله موجب افزایش قیمت می‌شود.

وی اظهار کرد: فاصله زمانی استان‌های سردسیر مثل آذربایجان شرقی و استان‌های گرمسیر برای برداشت سیب‌زمینی، به طور طبیعی فاصله زمانی بین عرضه و تقاضا ایجاد می‌کند که همین امر باعث افزایش قیمت‌ها شده‌است.

فتحی قیمت کنونی هر کیلوگرم سیب‌زمینی در آذربایجان شرقی را ۹ تا ۱۰ هزار تومان اعلام و یادآوری کرد: بر اساس تجربیات سال‌های قبل تا دو هفته دیگر قیمت این محصول تعدیل شده و به نرخ روز‌های گذشته باز خواهد گشت.

وی پیش بینی کرد با ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای سیب زمینی، قیمت این محصول طی ۱۵ روز آینده به حدود ۳ هزار تومان کاهش پیدا کند، اما قیمت‌ها کاهش نیافت که هیچ، کیفیت سیب‌زمینی عرضه شده در سراسر کشور به شدت پایین آمد.

۱۰ تیرماه بار دیگر مسئولی جدید در این باره اظهار‌نظر کرد. معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: قیمت سیب‌زمینی تا هفت روز آینده کاهش می‌یابد.

حسین شیرزاد معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به مشکلات نظام توزیع و عدم همکاری میادین میوه و تره‌بار گفت: خط اعتباری برای جمع‌آوری سیب‌زمینی و عرضه مستقیم آن به مصرف‌کننده در نظر گرفته شده و قیمت این محصول تا هفته آینده کاهش می‌یابد. حتماً مردم موافق با نگارنده است که این وعده هم مانند وعده خوبان بود که هزار وعده‌اش وفا نکند!

با این حال بار دیگر یک مسئول خوب دیگر در ۲۳ تیر ماه پیدا شد و دوباره از قیمت سیب‌زمینی‌های گران سخن گفت. حسن صابری، رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره باررا وادار کرد که در این باره واکنش نشان دهد و از این‌رو از کاهش چشمگیر نرخ سیب‌زمینی در هفته‌های آینده خبر داد و گفت: عرضه انبوه سیب‌زمینی در اواسط مرداد از همدان، کرمانشاه، عجب‌شیر و اردبیل منجر به شکسته‌شدن قیمت محصول در بازار خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه نرخ سیب‌زمینی تا اواسط مرداد تغییر محسوسی نخواهد داشت، افزود: اگرچه بخشی از سیب‌زمینی اصفهان وارد بازار شده‌است، اما تا زمانی‌که عرضه سیب‌زمینی به انبوه نرسد، قیمت در همین حد باقی خواهد ماند.

صابری درباره اینکه آیا وضع عوارض صادراتی بر صادرات سیب‌زمینی، تغییری بر قیمت محصول ایجاد خواهد کرد، بیان کرد: این مسئله نمی‌تواند بر قیمت سیب‌زمینی در بازار تأثیر‌گذار باشد و به عبارت دیگر تا زمانی‌که اتفاقی در عرضه رخ ندهد، قیمت تغییری نخواهد داشت.

رئیس اتحادیه بارفروشان قیمت هر کیلوگرم سیب‌زمینی را در میدان مرکزی بارفروشان ۵ تا ۷ هزار تومان اعلام کرد و گفت: هم اکنون جز سیب‌زمینی، بازار سایر محصولات از شرایط متعادلی برخوردار است.

وی با بیان اینکه سالانه ۵ میلیون تن سیب‌زمینی در کشور تولید می‌شود، افزود: با احتساب تولید داخل، یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن سیب‌زمینی مازاد داریم که بخشی از این میزان با کسر میزان صنایع تبدیلی و بذر مصرفی باید به بازار‌های هدف صادر شود.

صابری در پایان کاهش تولید و سطح زیر کشت سیب‌زمینی را یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت در بازار اعلام کرد و گفت: اگرچه آمار دقیقی از میزان تولید، سطح زیر کشت و سرانه مصرف نداریم، اما در برخی سال‌ها تولید محصول به قدری بالا می‌رود که برداشت آن برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد و در مقابل یک سالی به حدی تولید کاهش می‌یابد که مصرف‌کنندگان به سبب کمبود عرضه مجبورند با قیمت‌های بالا اقدام به خرید محصول کنند.

همین مسئول ۴ روز بعد در ۲۸ تیرماه گفت: در روز‌های آتی با عرضه سیب‌زمینی همدان، عجب‌شیر، اصفهان و… بازار به تعادل می‌رسد.

صابری با انتقاد از افزایش مجدد قیمت سیب‌زمینی در خرده‌فروشی بیان کرد: با وجود افت نسبی قیمت در عمده‌فروشی، دستگاه‌های نظارتی باید نظارت خود در بازار را افزایش دهند تا اجحافی در حق مصرف‌کنندگان صورت نگیرد.

رونق صادرات چیپس و پفک به کمک رانت

به نظر می‌رسد این وعده‌ها نه فقط به دلیل کمبود سیب‌زمینی که وجود سود‌های زیاد و اختلاف قیمتی است که یارانه‌های تخصیص در این حوزه را از آن خود می‌کنند. به عبارت بهتر کنترل قیمت سیب‌زمینی بیش از آنکه نتیجه کمبود سیب زمینی باشد، محصول ناتوانی دولت در نحوه تخصیص یارانه‌ها و برخورد نامناسب با کاسبان این عرصه است.

در صادرات سیب‌زمینی به طور مستقیم یا غیر‌مستقیم در عمل از یارانه‌های عمومی استفاده می‌شود که عده‌ای معدود از آن سود می‌برند. سیب‌زمینی و روغن یارانه‌ای در حالی برای تولید و صادرات چیپس استفاده می‌شود که دولت این تسهیلات و یارانه‌ها را برای حمایت از مصرف‌کنندگان داخلی پرداخت کرده تا این کالا‌ها با قیمت کمتری به دست آن‌ها برسد علی شریعتی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی در این ارتباط گفته‌ بود: یکی از بازار‌های بزرگ صادرات چیپس و اسنک کشور عراق است، اما این کشور تعرفه واردات این محصولات را به منظور حمایت از تولید داخل خود حدوداً چهار برابر بالا برده‌است، زیرا عربستان سعودی در این کشور کارخانه احداث کرده‌است.

وی افزوده بود: عراق درحال حاضر برای واردات یک محموله ۵ هزار دلاری ۴ هزار دلار تعرفه می‌گیرد، در حالی که این رقم در گذشته هزار دلار بوده‌است.

به این ترتیب به نظر می‌رسد که علاوه بر سوداگران اکنون دولت عراق هم از این اختلاف قیمت بهره می‌برد، زیرا همچنان صادرات چیپس و پفک به کشور عراق ادامه دارد و به گفته این فعال اقتصادی صادرات سیب‌زمینی به عراق با وجود این افزایش تعرفه، هنوز برای کشورمان دارای مزیت صادراتی است، زیرا قیمت سیب‌زمینی در ایران در مقایسه با سایر کشور‌ها بسیار ارزان است.

شریعتی گفت: در افغانستان نیز چند کارخانه بزرگ چیس خریداری شده‌است و این کشور یکی از بازار‌های خوب صادراتی برای ایران به حساب می‌آید، اما این کشور تولید سیب‌زمینی مناسبی ندارد و از پاکستان سیب‌زمینی برای تولید وارد می‌شود.

منبع: روزنامه جوان