دلایل پیدا و پنهان افزایش قیمت برنج

موج گرانی به برنج ایرانی رسید که قیمت هر کیلوی آن 25 هزار تومان را هم رد کرده است. برنجی که تا سال گذشته با قیمت 12 هزار تومان وارد خانه‌های مردم می‌شد اکنون با دو برابر قیمت باید خریداری شود.

به گزارش تجار‌ت‌نیوز، برنج، مشت نمونه خروار در بحث گرانی است و از ابتدای سال ظاهرا نظارت در بحث قیمت‌گذاری برداشته شده است. قیمت کالاها طوری افزایش پیدا کرده که هفته گذشته اعلام شد حسن روحانی، رئیس‌جمهور طی نامه‌ای به رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت دستور داده تا قیمت کالاهای اساسی کنترل شود.

وزیر صنعت هم به سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان دستور بررسی قیمت‌ها را داده است. از ابتدای سال شاهد افزایش قیمت مسکن، خودرو، انواع مواد غذایی و اقلام دیگر بودیم که هیچ‌کدام به قیمت‌های قبلی بازنگشت. برخی کارشناسان، ستاد تنظیم بازار که زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت است و برخی دیگر وزارت جهاد کشاورزی را مقصر می‌دانند. تصمیمات اصلی در ستاد تنظیم بازار گرفته می‌شود و دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها باید در این خصوص مصوبات را اجرا کنند. مصرف سالانه برنج در کشور سه میلیون تن است که دو میلیون و 200 هزار تن آن در داخل تولید می‌شود و حدود یک میلیون تا یک میلیون و 200 هزار تن هم به منظور تنظیم بازار در سبد وارداتی قرار می‌گیرد.

فروشندگان: واسطه‌ها توزیع برنج را کم‌کرده‌اند

قیمت برنج ایرانی که سال گذشته همین موقع حدود 12 هزار و 700 تومان بود، این روزها با افزایش دو برابری به 25 هزار تومان هم رسیده یعنی حدودا صددرصد افزایش قیمت!

قیمت انواع برنج ایرانی در بازار از اواخر سال گذشته رو به افزایش رفت و از کیلویی ۱۲ تا ۱۴ هزار تومان در بهمن‌ماه سال گذشته به کیلویی بیش از 25 هزار تومان در بازار رسیده است و فروشندگان این محصول استراتژیک در سطح خرده‌فروشی و عمده‌فروشی مدعی هستند واسطه‌هایی که برای آنها کالا تأمین می‌کنند نه تنها به اندازه کافی برنج به آنها نمی‌فروشند، بلکه قیمت آن را بی‌رویه بالا برده‌اند و پاسخ مناسبی در این زمینه به فروشندگان نمی‌دهند.

یکی از فروشندگان برنج در این زمینه گفت: نه تنها قیمت برنج افزایش یافته است بلکه ما فروشندگان نمی‌توانیم به هر اندازه که مردم از ما برنج می‌خواهند پاسخگو باشیم، چراکه نمی‌دانیم آیا می‌توانیم در ازای آن دوباره خرید کنیم و عمده‌فروشان به ما برنج می‌فروشند یا خیر؟

قیمت برنج ایرانی این روزها مشخص نیست و هر فروشگاهی با توجه به میل خود و وجود تورم انتظاری و نوسانات دلار، قیمتی را برای آن در نظر می‌گیرد به‌طوری که برای خرید برنج ایرانی مثلا با عنوان هاشمی با قیمت‌های 13هزار تومان، 17 هزار تومان، 21 هزار تومان و 24 هزار و 700تومان و 25 هزار تومان روبه‌رو می‌شوید و همه این فروشندگان بر کیفی و خالص بودن محصول خود تاکید دارند.

در شرایط فعلی به نظر می‌رسد که به غیر از سوءاستفاده واسطه‌ها، کم‌فروشی فروشندگان برای کسب سود کلان و نبود نظارت بر بازار دلیل دیگری برای افزایش نرخ برنج ایرانی در مقطع فعلی وجود ندارد زیرا این محصول در فصل برداشت حداکثر 13 هزار تومان در مناطق برنج‌خیز شمال کشور قیمت داشت.

فروشندگان این محصول استراتژیک در سطح خرده‌فروشی و عمده‌فروشی مدعی هستند واسطه‌هایی که برای آنها کالا تامین می‌کنند نه تنها به اندازه کافی برنج به آنان نمی‌فروشند، بلکه قیمت آن را بی‌رویه بالا برده‌اند و پاسخ مناسبی در این زمینه به فروشندگان نمی‌دهند.

سازمان حمایت: از وزارت جهاد بپرسید

سید داوود موسوی، معاون نظارت بر کالاهای مصرفی و شبکه‌های توزیعی و اقتصادی سازمان حمایت درباره علل گرانی برنج گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حمایت در این خصوص اظهارنظری ندارند و باید موضوع را از وزارت جهاد کشاورزی جویا شوید. وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی متولی تامین برنج است و باید آنها در این زمینه پاسخگو باشند.

تعزیرات: قیمت مصوب نداریم

یاسر رایگانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی درباره گرانی برنج گفت: وقتی اتحادیه‌ها قیمت مصوب را به ما اعلام نمی‌کنند چطور باید گران‌فروشان را پیدا و با آنها برخورد کنیم.

وی تاکید کرد: اگر کالایی از سوی اتحادیه قیمت‌گذاری شود طی بازرسی‌های سازمان تعزیرات و گزارش‌های مردمی که به سامانه 124 اطلاع می‌دهند نظارت و برخورد صورت می‌گیرد اما اتحادیه‌ها از اعلام قیمت سر باز می‌زنند.

انجمن برنج: دلیل نامشخص است

با جمیل علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج ایران در این زمینه مصاحبه‌ای داشتیم تا نظر وی را در مورد افزایش قیمت برنج جویا شویم. علیزاده شایق معتقد است افزایش قیمت برنج هیچ دلیلی علمی و منطقی ندارد و موضوعاتی مانند افزایش هزینه‌های تولید و کمبود تولید هم فقط بهانه است.

وی با بیان اینکه برنج توزیع‌شده مربوط به تولید سال گذشته است تصریح کرد: در سال گذشته بهترین برنج با قیمت 10 تا 12 هزار تومان قیمت داشت اما معلوم نشد چه اتفاقی افتاد که یک‌باره شاهد افزایش قیمت این کالا در بازار شدیم. دبیر انجمن برنج با اشاره به اینکه قیمت این کالا در مرداد و شهریور به دلیل کشت و عرضه زیاد، پایین می‌آید ادامه داد: از ابتدای پاییز تا اوایل تابستان به دلیل کاهش عرضه، برنج افزایش قیمت را تجربه می‌کند و تا دو هفته گذشته افزایش قیمت طبیعی بود اما متاسفانه قیمت این کالا در بازار گران شد که هیچ دلیلی برای آن پیدا نکردیم.

علیزاده شایق درباره میزان تولید و واردات برنج گفت: در سال گذشته دو میلیون و 200 هزار تن برنج در داخل تولید شد و یک میلیون و 200 هزار تن هم به منظور تنظیم بازار به کشور واردشده است که این اعداد و ارقام نشان می‌دهد 400 هزار تن مازاد برنج در بازار وجود دارد.

وی با بیان اینکه شکاف قیمت برنج در مراکز تولید و توزیع وجود دارد افزود: قیمتی که در مراکز توزیع وجود دارد در برخی موارد دو برابر مراکز تولید است و مدت‌هاست این موضوع را به سازمان‌های نظارتی گزارش دادیم اما یا نخواستند و یا نتوانستند با این موضوع برخورد کنند. این در حالی است که برنج با کیفیت پایین به عنوان برنج درجه یک به دست مردم می‌رسد.

دبیر انجمن تولیدکنندگان برنج کشور گفت: برنج موجود در بازار مربوط به سال 97 است و جهش یک‌باره قیمت این محصول نه تنها منطقی نیست، بلکه اجحاف به مصرف‌کنندگان است.

جمیل علیزاده‌شایق درباره رسیدن قیمت برنج داخلی بین 23 تا 25 هزار تومان افزود: قیمت برنج اخیرا به یکباره بدون هیچ علتی در شمال کشور افزایش یافت، در حالی که هیچ اتفاقی برای بالا رفتن نرخ این محصول رخ نداده بود. وی با بیان این‌که برنج موردنیاز کشور تامین است، اظهار کرد: سال گذشته قیمت هر کیلوگرم برنج درجه یک در فصل برداشت (مرداد) 10 هزار تومان بود که در پیک خرید بین 14 تا 16 هزار تومان در شمال کشور و 18 تا 20 هزار تومان در تهران معامله می‌شد اما در اوایل امسال قیمت آن در استان‌های شمالی کشور پایین آمد و به 5/13 تا 14 هزار تومان هم رسید، اما یکباره 23 تا 25 هزار تومان شد.

اتحادیه شالیکوبی‌داران مازندران:‌ کمبود تولید داشتیم

محمدباقر ابراهیمی، نایب‌رئیس اتحادیه شالیکوبی‌داران مازندران دلیل افزایش قیمت برنج را کمبود تولید دانست و گفت: سال گذشته در سه استان شمالی حدود 500 هزار تن برنج کمتر تولید شده است. کل تولید پارسال یک میلیون و 700 هزار تن بود.

وی به اظهارات جمیل علیزاده شایق، دبیر انجمن برنج ایران مبنی بر تولید دو میلیون و 200 هزار تنی برنج در سال گذشته واکنش نشان داد و تصریح کرد: آقای علیزاده تولیدکننده برنج هستند که چنین صحبتی می‌کنند. بنده در راس کار هستم و می‌دانم گرانی برنج به دلیل کمبود تولید است و حرف هیچ‌کسی را در این زمینه قبول ندارم.

نایب‌رئیس اتحادیه شالیکوبی‌داران مازندران ادامه داد: لوازمی که در کارخانه شالیکوبی استفاده می‌شود حدود 400 درصد افزایش قیمت داشته است. همچنین کود شیمیایی 200 درصد و سم 500 درصد رشد قیمت داشته که همه این موارد بر قیمت تمام‌شده تأثیر می‌گذارد. هم‌اکنون در شالیکوبی‌ها قیمت برنج هاشمی 22 هزار تومان، برنج طارم درجه یک 20 هزار تومان، برنج فجر 19 هزار تومان و شیرودی 18هزار تومان است که به شهرستان‌ها ارسال می‌شود.

وی عامل گرانی را توزیع برنج در فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای دانست و تصریح کرد: برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای عرضه محصولات 4 درصد ورودی می‌گیرند و به جای 8 تا 10 درصد سود 18 درصد را اعمال می‌کنند که مجموعا به 22 درصد می‌رسد که متضرر اصلی، مصرف‌کننده نهایی و خریدار است که باید قیمت بالاتری را بپردازد.

وزارت جهاد کشاورزی: محتکران؛ عامل گرانی

یک مسئول وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه محتکران عامل اصلی گرانی برنج هستند به جام جم گفت: کشاورزان برنج را با قیمت 11 تا 13 هزار تومان عرضه کردند اما برخی افراد با احتکار این کالا باعث گرانی آن شدند.

وی با بیان اینکه ذائقه مردم تغییر کرده و تقاضا برای مصرف برنج ایرانی افزایش یافته اظهار کرد: برنج ایرانی مشابه خارجی ندارد که برای تنظیم بازار وارد کنیم. تولید برنج سال گذشته بین دو میلیون‌ و 100 تا دو میلیون و 200 هزار تن بوده و کمبودی در زمینه تولید برنج نداشتیم. سازمان تعزیرات حکومتی به عنوان یک نهاد ناظر می‌تواند در این زمینه اظهارنظر کند.

۷۰۰ هزار تن برنج مازاد در كشور وجود دارد

قیمت برنج در حالی هفته‌های اخیر به شدت رو به افزایش گذاشته كه به گفته مدیركل دفتر امور غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد كشاورزی در حال حاضر ۷۰۰ هزار تن برنج مازاد در كشور وجود دارد و افزایش قیمت برنج هیچ توجیهی ندارد.

عزیز كریمی در گفت‌وگو با فارس، در پاسخ به اینكه پیش‌بینی شما از وضعیت تولید برنج كشور در سال جاری با توجه به سیل اخیر چیست، گفت: پیش‌بینی می‌كنیم با توجه به بهبود وضعیت بارندگی در شمال كشور تولید برنج ۱۰ تا ۲۰ درصد در سال جاری افزایش پیدا كند.

مدیركل دفتر امور غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد كشاورزی اظهار كرد: به‌رغم سیل‌های اخیر كه خیلی‌ها تصور می‌كردند سیل فقط خسارت دارد، اما با بهبود وضعیت بارندگی و حتی در برخی مواقع اصلاح وضعیت خاك، تولید برنج كشور افزایش می‌یابد.

كریمی افزود: اگرچه این پیش‌بینی هنوز تا حدودی زود است، اما به شرط فراهم شدن بقیه شرایط مانند وضعیت دما و رسیدگی‌های كشاورزان امسال تا ۲۰ درصد شاهد افزایش تولید برنج در كشور خواهیم بود. وی در پاسخ به اینكه آیا سیل اخیر تنها خسارت وارد كرد یا بركاتی هم داشت، گفت: اگر سیل منجر به تخریب زمین‌های زراعی نشود، اتفاقا در برخی موارد رسوب خاك‌های آبرفتی باعث بهبود وضعیت خاك هم می‌شود. مدیركل دفتر امور غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد كشاورزی اظهار كرد: زمانی كه سیل به منطقه شمال كشور آمد، آن زمان زمین‌های شالی در حال آماده‌سازی بود؛ بنابراین به حدود ۳۰ هزار هكتار زمین در حال آماده‌سازی شالی خسارت وارد شد، اما در حال حاضر آنها ترمیم شده و كشت شده‌اند.

كریمی در پاسخ به این‌كه قیمت برنج به كیلویی ۲۳ هزار تومان رسیده است، آیا دلیل خاصی دارد، گفت: قیمت برنج مربوط به وزارت جهاد كشاورزی نیست. ما مسئول تولید هستیم.

وی با بیان اینكه افزایش قیمت برنج هیچ دلیل علمی و فنی ندارد، گفت: نیاز سالانه كشور به برنج سه میلیون تن است. این در حالی است كه سال گذشته تولید برنج كشور 1/2 میلیون تن بود و حدود یك میلیون و ۶۵۰ هزار تن هم برنج وارد كشور شده؛ بنابراین با یك حساب سرانگشتی سال گذشته بیش از ۷۰۰ هزار تن مازاد نیاز كشور وجود داشته است. مدیركل دفتر امور غلات و محصولات اساسی وزارت جهاد كشاورزی تأكید كرد: هیچ دلیل كاهش عرضه برای افزایش قیمت وجود ندارد، تنها ریشه‌های این افزایش را باید در بازرگانی و واسطه‌گری جست‌وجو كرد.

بنکداران: ما گران نکردیم

سر نخ را از عرضه‌کننده نهایی گرفتیم. محمد آقا طاهر، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی قیمت برنج را 22 تا 25 هزار تومان عنوان کرد و به خبرنگار ما گفت: برخی افراد مانند آقای علیزاده شایق (دبیر انجمن برنج) به افزایش قیمت دامن می‌زنند و ما را متهم می‌کنند که بنکداران گران کرده‌اند در حالی که قیمت برنج در شمال کشور بین 19 تا 22 هزار تومان است.

وی افزود: بنکداران کالاهای خود را با حداقل سود عرضه می‌کنند و کالا با هر قیمتی که به بنکداری برسد با محاسبه سود کم به مصرف‌کنندگان تحویل داده می‌شود.

منبع: روزنامه جام جم