جمعیت گوسفندها در حال نصف شدن است
گوشت قرمز و افزایش قیمت آن طی بازه زمانی کوتاه همواره محل بحث و انتقاد بوده است. این ماده غذایی گرانقیمت که حذف آن از سفره غذایی لطمه جبرانناپذیری به سلامت مردم وارد میکند، در شرایطی مصرف آن در میان برخی اقشار جامعه رو به کاهش است که میزان تولید آن نیز در کشور روزبهروز روند نزولی را طی میکند. اتفاقی که به عقیده کارشناسان ناشی از کشتار بیرویه دامهای مولد توسط دامداران و نابودی مراتع بر اثر خشکسالی است.
عبدالله سهرابی عضو شورای توسعه صادرات ستاد فرمان اجرایی امام (ره) در این باره اظهار داشت: طی 10 سال گذشته ظرفیت تولید اقتصادی گوشت قرمز در داخل سالانه حدود 800 هزار تن بوده است که 51 درصد آن را گوشت گوسفند و بز تشکیل میداد و حدود 150 هزار تن کمبود گوشت قرمز نیز از طریق واردات تامین میشد، یعنی رقمی بیش از یک میلیارد دلار در سال.
به گزارش سرویس اخبار تاریخ ما، وی افزود: متاسفانه سهم 51 درصدی گوشت گوسفند و بز در حال حاضر به 36 درصد کاهش یافته است. دلیل آن نیز این است که از سالهای 84 و 85 با افزایش قیمت گوشت گوسفند، دامداران تشویق شدند دست به کشتار دام مولد بزنند. همین امر سبب شد که جمعیت 50 میلیون راسی گوسفند به زیر 40 میلیون کاهش یابد. از طرفی قیمت گوشت قرمز گوسفندی با لاشه از سال 80 به بعد همیشه 14 برابر قیمت جو بوده است. این نرخ 14 برابری 4 الی 5 سال است که افزایش یافته یعنی به 18 تا 20 برابر قیمت جو رسیده است. همه اینها بدان معنی است که دام مولد به دلیل افزایش قیمت در حال نابودی است.
سفیر سابق ایران در قطر افزود: از سوی دیگر پیشبینی شده است در صورت رشد جمعیت، آن هم به رقم 150 میلیون نفر، مقدار مصرف گوشت قرمز که الان حدود یک میلیون تن است به یک میلیون و 200 تا یک میلیون و 500هزار تن افزایش یابد. اما از آنجایی که جمعیت کشور در حال کاهش است، احتمالا سهم تولید گوشت قرمز نیز کاهش مییابد و سپس واردات 150 هزار تنی به 300 هزار تن خواهد رسید، یعنی دو میلیارد دلار در سال و بالطبع قیمت گوشت و دلار نیز افزایش خواهد یافت. یکی از بحرانیترین شرایط این است که با کوچکترین تکانه قیمت ارز، همان شب قیمت گوشت افزایش پیدا میکند اما اگر ما وابسته به تولید داخل باشیم در آن صورت حداقل 6 ماه طول خواهد کشید که افزایش ارز روی قیمت گوشت قرمز اثر بگذارد.
سهرابی ادامه داد: چند راه حل وجود دارد. یک راه حل واردات دام پروار است، یعنی این دامها را از خارج وارد و با نهادههای کشور پروار کنیم. مسلما این بهتر از واردات گوشت منجمد است. نکته بعدی این است که با استفاده از ژنتیک دامهای پرتولید خارجی کار ترکیبی انجام دهیم و دام بومی ما که دام مرتعی است را با دامهای خارجی ترکیب کنیم. توجه داشته باشید ما حدود 124 میلیون واحد دامی داریم که از این تعداد واحد دام حدود 83 میلیون آن در 85 میلیون هکتار متر مرتع چرا میکنند، در صورتی که این 85 میلیون هکتار متر مرتع کشور به طور استاندارد حدود 10.7 میلیون تن علوفه تولید میکند. یعنی ظرفیت این مراتع فقط برای 37 میلیون واحد دامی است آن هم برای 7 ماه مناسب است. اما وقتی 83 میلیون واحد دامی در این مراتع چرا میکنند، یعنی چیزی حدود 2/2 برابر از ظرفیت مراتع استفاده میشود و این به معنی نابودی کامل مراتع کشور است.
وی در پاسخ به این پرسش که راه حل چیست، گفت: مجلس دولت را مکلف کرده است سالانه حدود 3 میلیون واحد دامی را از مرتع خارج کند و حدود 3.1 میلیون واحد دامی را در سامانه صنعتی متمرکز، تولید کند. لذا ضروری است دامهایی را برای سامانه صنعتی، ترویج و گسترش دهیم که یک راه آن ترکیب دامهای بومی و دامهای ژنتیکی خارجی پرتولید است و این قابلیت را در دامهای بومی ایجاد کنیم که به صورت سامانه صنعتی تولید کند. راه دیگر اینکه دام مولد را وارد و در سامانه صنعتی تکثیر کنیم.
سهرابی به اقدام سازمان اقتصادی کوثر برای واردات محدود دام پر تولید خارجی جهت کمک به سامانه گوشت قرمز اشاره کرد و گفت: این سازمان اقدام به تشکیل 60 هزار راس مولد در سامانه صنعتی با مشارکت شرکتهای خارجی کرده است. بر این اساس 10 هزار راس دام مولد طی چند سال وارد کشور و در چهار استان دامدارخیز تکثیر شود و پس از اینکه تا 60 هزار راس تکثیر شد، سپس تا سال 1404 بتوانیم تا نیممیلیون راس دام به صورت اقماری و مشارکتی دام مولد پرتولید داشته باشیم و با این نیممیلیون راس دام مولد میتوانیم حدود یک و نیم میلیون راس بره تولید کنیم. به بیان دیگر به راحتی میتوانیم حدود 30 درصد گوشت قرمز وارداتی را جبران کنیم و اجازه ندهیم حجم واردات از این رقمی که هست بالاتر رود.
وی ادامه داد: در غیر این صورت وابستگی به واردات گوشت قرمز بیشتر خواهد شد. از طرفی هرچه قیمت ارز بالاتر میرود و قیمت گوشت هم افزایش مییابد آن وقت قشر مستضعف جامعه قادر به مصرف گوشت نخواهند بود.
سهرابی تاکید کرد: فراموش نکنیم گوشتی که در حال حاضر وارد میشود گوشت گاو منجمد است، در حالی که ماباید گوشت گوسفندی را جایگزین آن کنیم. از طرفی گوشت منجمد نیز به دلیل طولانی بودن زمان مصرف از کیفیت بالایی برخوردار نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا گوشت گوسفندی وارد نمیشود؟ افزود: از کشورهای تولید گوشت گوسفندی فقط میتوان به چین، استرالیا، نیوزیلند و آمریکا اشاره کرد. لذا اگر ما دام مولد گوسفندی وارد کنیم میتوانیم در این زمینه خودکفا شویم و در آن صورت کشورهای حاشیه خلیج فارس میتوانند بزرگترین مشتریان ما باشند. البته در حال حاضر در برهههایی از مرزهای شمالی گوشت گوسفندی وارد شده است.
منبع: جام جم