کاهش قیمت دلار در میان دلالان / چرا ارز صرافی ملی گران شد؟
صبح دیروز، صرافی ملی اولین قیمت دلار در سال ۹۹ را اعلام کرد: ۱۵ هزار و ۹۰۰ تومان؛ این قیمتگذاری در شرایطی انجام گرفت که در تمام طول هفته گذشته، سفتهبازان در معاملات پشت خطی، اسکناس آمریکایی را بالای مرز ۱۶ هزار تومانی معامله کرده بودند.
به گزارش سرویس اخبار تاریخ ما، قیمتگذاری روز شنبه از یکسو «نه» بازارساز به کانال ۱۶ هزار تومانی بود و از سوی دیگر تلاشی برای نزدیک کردن نرخ صرافیهای منتخب به بازار آزاد برای جلوگیری از فعالیتهای آربیتراژی.
«نه» بازارساز به کانال ارزی ۱۶
اولین روز کاری بازار در سال ۹۹، کمهیجان بود و کمرمق؛ صرافیهای راسته خیابان فردوسی اکثرا بسته بودند و تعداد صرافیهایی که کار خود را در سال جدید آغاز کرده بودند، به انگشتان دو دست نمیرسید. در چنین شرایطی، صرافی ملی اولین قیمت دلار و یورو در سال ۹۹ را در سایت خود درج کرد؛ صبح روز شنبه صرافی ملی نرخ فروش هر دلار آمریکایی را ۱۵ هزار و ۹۰۰ تومان ثبت کرد که افزایشی هزار تومانی(معادل ۷/ ۶ درصد) نسبت به آخرین قیمت این صرافی در سال گذشته داشت.
در مورد یورو، میزان افزایش قیمت محدودتر بود؛ ارز اروپایی در ابتدای روز اول هفته ۱۷ هزار و ۳۰۰ تومان قیمت خورد که ۴۰۰ تومان بیشتر از روز انتهایی سال قبل بود. به این ترتیب، صرافی ملی که در تمام طول نوروز قیمتی را بر تابلوی خود درج نکرده بود، به یکباره بهصورت جهشی قیمت دلار را بالا برد و یورو را رهسپار کانال ۱۷ هزار تومانی کرد. البته در ادامه روز این صرافی مقداری قیمتهای ابتدای روز را کاهش داد.
با این حال، آنچه مسلم بود بازارساز حاضر نشد کانال ۱۶ هزار تومانی را که دلالان معاملات خود را در آن انجام میدادند به رسمیت بشناسد ولی به دنبال کم کردن فاصله قیمتی خود با بازار آزاد بود.
در حالی که صرافی ملی فعالیت خود را آغاز کرده بود، بسیاری از صرافیها دیروز بسته بودند و اندک بازیگران رسمی که فعالیت صنفی خود را از سر گرفته بودند، خرید و فروش خاصی انجام نمیدادند. دلیل این موضوع را نمیتوان در عامل دیگری جز گسترش ویروس کرونا جست و جو کرد: مردم تمایلی برای حضور در بازار ندارند و صرافیها نیز حداقل در روز کاری اول سال ۹۹ گرایشی برای فعالیت نداشتند. در این میان، برخی فعالان عنوان میکردند که فروشندگان طلا و جواهر به اجبار تا اواخر هفته جاری تعطیل خواهند بود و نباید فعالیت خود را از سر بگیرند. به گزارش اتحادیه صنف فروشندگان و سازندگان طلا و جواهر، رئیس اتحادیه طلا و جواهر با تاکید بر تعطیلی واحدهای این صنف تا ۲۰ فروردین، عنوان کرده است: هیچ طلافروشی حق فعالیت تا بیستم ماه جاری را ندارد و در صورت مشاهده برخورد جدی صورت میگیرد.
تعدیل قیمت دلار در میان دلالان
در روزهایی که بازار به دلیل گسترش ویروس کرونا در شرایط عادی قرار ندارد، فعالیت معاملهگران فردایی همچنان در بازار ادامه دارد. دیروز در بازار آزاد، آنها همچنان دلار را بالای مرز ۱۶ هزار تومانی معامله میکردند ولی اندکی از هیجاناتی که در هفته گذشته به وجود آمده بود، کاسته شد. در ابتدای روز شنبه معاملهگران فردایی و نقدی این ارز را بالای ۱۶ هزار و ۴۵۰ تومان قرار داده بودند؛ ولی هر چقدر از ابتدای روز فاصله گرفتیم، قیمتها نزولیتر شد، بهطوریکه حدود ساعت ۴ بعدازظهر آنها اسکناس آمریکایی را با قیمت ۱۶ هزار و۳۵۰ تومان معامله میکردند که حدود ۱۵۰ تومان کمتر از قیمت ابتدای روز بود ولی نسبت به آخرین قیمتهای سال گذشته ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان بیشتر بود.
هدف بازارساز از بالا بردن قیمت صرافیها
در ابتدای اولین روز کاری سال جدید، صرافی ملی قیمت دلار را در همان آغاز کار هزار تومان بالا برد. چنین اتفاقی شاید برای بسیاری از افرادی که روند بازار ارز را دنبال میکنند، عجیب باشد، ولی باید یک نکته را به خاطر آوریم و آن اینکه، بازارساز در طول سال گذشته نیز کمتر مایل بود فاصله قیمتی با بازار آزاد به بیش از ۵ درصد برسد. به نظر میرسد بازارساز تنها در روزهای انتهایی اسفند به دلیل دادن یک سیگنال انتظاری قیمت دلار را تا کانال ۱۴ هزار تومانی عقب برد، ولی با توجه به اینکه برخلاف انتظار او، ارزش اسکناس آمریکایی در تعطیلات نوروز به یکباره رشد بیشتری پیدا کرد، ناچار شد در اولین روز کاری سال ۹۹ بار دیگر قیمت خود را به بازار آزاد نزدیک کند. افزایش یکباره قیمت صرافی ملی موجب شد فاصله قیمتی بازار آزاد با این صرافی به حدود ۲ تا ۳ درصد برسد.
افزون بر این، سیاست یاد شده موجب شد که بخشی از هیجاناتی که طی نوروز در بازار آزاد ایجاد شده بود، فروکش کند، چرا که دیروز قیمت دلار در میان دلالان نه تنها به بالای سطح ۱۶هزار و ۵۰۰ تومانی نرفت، بلکه حدود ۲۰۰ تومان نیز کاهش قیمت را نسبت به سقف ابتدای روز تجربه کرد.
مهمترین دلیلی که بازارساز سعی میکند قیمت فروش خود را به بازار آزاد نزدیک کند، جلوگیری از آربیتراژ قیمتی است. قصد بازارساز این است که اجازه ندهد که برخی از افراد از تفاوت قیمتی بین صرافیهای منتخب و بازار آزاد کسب سود کنند.
در صورتی که شرایط آربیتراژی وجود داشته باشد، تقاضای کاذب زیادی وارد بازار میشود و قیمت را تحت فشار بیشتری قرار میدهد. در واقع افزایش تمایل برای خرید ارزان خود محرکی برای رشد بیشتر است. نکته مهم تر آنکه، بازارساز باید سعی کند از ذخایر ارزی خود در شرایط تحریم محافظت کند و اجازه ندهد قیمت به یکباره دچار شوکهای آنی شود. اگر بازارساز ارز خود را بهصورت ارزانتر از بازار آزاد به فروش برساند، ذخایر او برای مقابله با شوکهای ارزی کاهش خواهد یافت.
منبع: دنیای اقتصاد