FATF تصویب نشود، بانک‌های ایرانی چه خواهند شد؟

هفته گذشته مهلت یک‌ساله بررسی لایحه CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام به پایان رسید و به نظر می‌رسد پس از مهلت قانونی، نظر شورای نگهبان باید مبنا قرار بگیرد.

FATF هر ساله سه بار تشکیل جلسه می‌دهد، جلسه آینده آن برای بررسی و تصمیم‌گیری در خصوص اقدامات کشورها از جمله ایران قرار است در بهمن ماه امسال برگزار شود.

بر اساس اعلام FATF، ایران در لیست نیازمند اقدام یا همان لیست سیاه قرار دارد و با اعطای مهلت برای پیوستن به FATF، اقدامات پیش‌بینی‌شده در لیست سیاه این سازمان فعلا به حالت تعلیق درآمده که اگر تا پیش از جلسه آتی در تاریخ مذکور، FATF در ایران به تصویب نرسد ایران نیز همانند کره شمالی مشمول موارد تحریمی موجود در لیست سیاه می‌شود.

همانطور که بسیاری از کارشناسان اقتصادی پیش‌تر نیز هشدار داده بودند، عدم تصویب لوایح FATF می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر بازارهای مالی داشته باشد و آنها را دستخوش تغییراتی کند.

این در حالی است که روز گذشته رییس‌جمهوری درباره بلاتکلیفی این لایحه گفت: «نمی‌شود یک قانون و مقرراتی که دولت آن را تصویب کرده، به‌عنوان لایحه داده به مجلس و مجلس به‌عنوان نماینده ملت، آن را تصویب کرده، بین زمین و آسمان بماند و روابط ‌ما با دنیا دچار مشکل شود. مگر چنین چیزی می‌شود و مگر می‌شود روابط بانکی ایران با دنیا قطع شود و به هم بریزد؟»

در صورت عدم تصویب FATF، به نظر می‌رسد بانک‌ها در مبادلات خارجی خود بیشتر دچار چالش شوند.

عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی نیز پیش‌تر در همین راستا هشدار داده و اعلام کرده بود که دو کشور چین و روسیه خبر دادند که در صورت ورود ایران به لیست سیاه FATF  امکان مبادله مالی این کشورها با ایران سخت خواهد شد، زیرا بانک‌های این دو کشور قوانین مرتبط با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم را پذیرفتند و نیاز است که ایران نیز از این قوانین تبعیت کند.

کامران ندری نیز در گفتگو با سرویس اخبار تاریخ ما می‌گوید: در صورت عدم تصویب لوایح مربوط به FATF در مجمع، قطعا کانال‌های انتقال پول بانک‌ها بسته و نقل و انتقال پول در ارتباط با کشورهای خارجی با چالش مواجه خواهد شد.

وی ادامه می‌دهد: اگر FATF تصویب نشود افزایش قیمت دلار دور از انتظار نیست، همانطور که طی چند روز اخیر خبرهای مربوط پایان مهلت تصویب آن، بازار باثبات ارز را تا حدودی هیجان زده کرده و شاهد افزایش قیمت در بازار ارز هستیم.

همچنین به نقل از هفته‌نامه تجارت فردا، حسین سلاح‌ورزی نایب‌ رییس اتاق بازرگانی ایران می‌گوید: این داستان عجیب درباره این‌که ایران با قبول مقررات مربوط به پولشویی و فاش‌گویی دادوستدهای بانکی درون سرزمینی و برون مرزی به FATF بپیوندد یا نه، از آن داستان‌های مرموز تاریخ معاصر ایران خواهد شد.

وی ادامه می‌دهد: درحالی‌که دولت و کارشناسان و آگاهان به مسائل بانکی و پولی جهان بارها و بارها اصرار کرده‌اند که در صورت عضویت ایران در این نهاد بین‌المللی هیچ رازی از رازها فاش نخواهد شد اما مخالفان سرسخت آن باور دارند که این کار به معنای خودزنی است، اما می‌‌توان گفت فقدان تصمیم‌گیری در این‌باره نشان‌دهنده مشکلات نظام تصمیم‌گیری است یا این‌که گروهی به این نتیجه رسیده‌اند که می‌‌توان بدون تعامل با دنیا و دیگران و به شکل جزیره‌ای عمل کرد.

سلاح‌ورزی می‌افزاید: ورود ایران به لیست سیاه FATF موجب خواهد شد که همه کشورهای متعامل ما، ملزم به رعایت توصیه‌های این نهاد درباره معاملات با ایران شوند. این توصیه‌ها به زبان ساده موجب خواهد شد که بانک‌ها و مؤسسات مالی سراسر دنیا حساب‌های شرکت‌ها و اتباع ایرانی را ببندند که می‌تواند حتی شامل ایرانیان مقیم در دیگر کشورها هم بشود و همچنین اختیار پیدا کند از طرف صاحب شدن با شرکت‌ها و بانک‌های ایرانی امتناع کنند و کار خود را با آن‌ها متوقف کنند.

وی در ادامه می‌گوید: همچنین بخش بزرگی از تجارت ما با چند بانک کوچک در چین هند روسیه عراق و ترکیه درحال انجام است که ممکن است این بانک‌ها نیز همکاری خود را با ایران بشدت کاهش می‌دهند و شاید حتی متوقف کند و همچنین بخش بزرگ دیگری از تجارت ما از طریق صراف‌ها و با واسطه حساب‌هایی انجام می‌شود که ایرانیان به نام خود یا دیگران در بانک کشورهای متعامل گشوده‌اند، این حساب‌ها هم با سرعت بیشتری بسته خواهند شد.

سلاح‌ورزی تایید می‌کند: اگر این پیمان‌ها را قبول نکنیم تجارت خارجی ما سخت‌تر و هزینه بیشتر می‌شود؛ یعنی به دنیا ارزان‌تر خواهیم فروخت و گران‌تر خواهیم خرید. درآمدهای ارزی کشور کمتر و دسترسی به منابع ارزی خارج از کشور مشکل‌تر می‌شود، درنتیجه روند افزایش نرخ ارز شتاب بیشتری می‌گیرد و کمیابی کالا در کشور محتمل می شود و این موضوع حتی شامل غذا و دارو نیز خواهد شد.