چرا با وجود کرونا بازار سهام آمریکا صعود کرد؟
علیرغم اخبار بد اقتصادی تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا، بازار سهام آمریکا طی دو ماه گذشته، صعود قابل توجهی را تجربه کرده است. این رفتار بازار سرمایه را چطور میتوان تحلیل کرد؟
شاخص S&P 500 در حال حاضر در همان نقطهای قرار دارد که در روزهای ابتدایی سال ۲۰۲۰ قرار داشت. در آن زمان اقتصاددانان اعلام کردند که اقتصاد آمریکا در ماه فوریه وارد رکود شده است.
به گزارش سرویس اخبار تاریخ ما به نقل از نیویورکتایمز، در روزهای ابتدایی سال جاری میلادی هنوز ویروس کرونا به یک بیماری همهگیر تبدیل نشده و به ایالات متحده و غرب گسترش نیافته بود، بیش از ۱۱۰ هزار آمریکایی قربانی آن نشده بودند و در عین حال اعتراضات مربوط به کشته شدن جورج فلوید وجود نداشت.
دقیقا در همان روزی که اقتصاددانان خبر از رکود اقتصادی در ماه فوریه دادند، بازار سهام با رشد ۱٫۲ درصدی مواجه شد.
هرچند بازگشایی فعالیتهای اقتصادی شروع شده، اما فاجعهبار بودن وضعیت طی سه ماه گذشته و پیامدهای آن در بلندمدت برای صنایع مختلف و ماهیت کار غیرقابل انکار است.
دهها میلیون نفر بیکار هستند و درآمد شرکتها کاهش یافته است، صنایعی چون گردشگری و خردهفروشی و سرگرمی با آسیبهای جدی مواجه بودهاند و ممکن است هیچگاه بهطور کامل بهبود نیابند.
اما اینطور بهنظر میرسد که این بیماری همهگیر هرگز بر بازار سهام تاثیر نگذاشته است؟
اسکات کلمانز، استراتژیست ارشد سرمایهگذاری در موسسه براون برادرز هاریمان، در این زمینه گفته است: بهنظر میرسد سرمایهگذاران به این نتیجه رسیدهاند که گویی سه ماهه گذشته تنها خوابی بد بوده و حالا دیگر بیدار شدهاند.
در روزهای ابتدایی اعلام همهگیری این بیماری از سوی سازمان جهانی بهداشت، بازار سهام پس از چند هفته نوسان با افت ۳۴ درصدی مواجه شد. پس از آن اما بورس آمریکا دیگر به اخبار بد روزانه عادت کرد.
زمانی که وزارت بازرگانی در ۲۹ آوریل اعلام کرد، اقتصاد این کشور حدود پنج درصد کوچک شده -یعنی بیشترین میزان کاهش رشد اقتصادی از زمان بحران مالی ۲۰۰۸- بازار سهام ۲٫۷ درصد رشد کرد.
ماه گذشته، دفتر آمار کار در آمریکا گزارش مربوط به نرخ بیکاری را منتشر کرد. بیش از ۲۰ میلیون آمریکایی تنها در ماه آوریل شغل خود را از دست دادند و نرخ بیکاری به ۱۴٫۷ درصد -بالاترین سطح از زمان رکود بزرگ- رسید. باز هم بازار سهام ۱٫۷ درصد افزایش یافت.
اما این رفتار بازار سهام را چطور میتوان تحلیل کرد؟
مهمترین دلیل آن اقدامات دولت فدرال بود. با خرید اوراق قرضه، تزریق پول به بازار و چاپ اسکناس، فدرالرزرو تا حد قابل توجهی شرایط را برای بازگشت و بهبود والاستریت فراهم کرد.
بانک مرکزی با خرید اوراق قرضه دولتی، به نقدینگی بازار و همچنین کنترل نرخ اوراق قرضه که دچار نوسان شده بود، کمک کرد.
به این ترتیب، سرمایهگذاران برای بازدهی بالاتر، سرمایههای خود را وارد بازار سهام کردند و فشار روبهرشدی در این بازار ایجاد شد.
بهگفته جیمز مونتیر، تحلیلگر، بهنظر میرسد که مردم واقعا اعتقاد دارند، هیچ مشکلی در بازار سهام وجود ندارد و این تنها دلیلی است که میتوان برای صعود بازار سرمایه به آن اشاره کرد.
گزارشها نشان میدهد، از تاریخ ۲۳ مارس، شاخص میانگین صنعتی داوجونز ۴۸ درصد افزایش یافته است.
رشد شاخص نزدک، که سهام تکنولوژی وزن سنگینی در آن دارند، طی این مدت ۴۵ درصد گزارش شده و در معاملات روز گذشته به نزدیکی بالاترین سطح تاریخی رسیده است. این رشد قابل توجه را میتوان به توجه سرمایهگذاران به شرکتهایی چون آمازون و مایکروسافت در طول دوران قرنطینه مربوط دانست.
رشد شاخص S&P 500 هم حدود ۴۵ درصد بوده است.
لئون کوپرمن، بنیانگذار صندوق پوشش ریسک Omega Advisors هم به تزریق نقدینگی از سوی فدرالرزرو و دولت به بازار بهعنوان دلیل رشد بازار سهام اشاره کرده است.
از زمان اولین اقدامات فدرالرزرو در ماه مارس تاکنون و با هدف ایجاد ثبات، حدود ۲٫۹ تریلیون دلار به بازارهای مالی ترزیق شده است.
بهطور جداگانه دولت فدرال اعلام کرده که از ماه آوریل تا ژوئن مبلغی حدود سه تریلیون دلار قرض گرفته که بخش اعظم آن برای کسبوکارها و مصرفکنندگان در جهت حمایت از آنها در طول دوران محدودیتها بهکار گرفته شده است.
بزرگترین برندگان در بازار سهام شرکتهایی بودند که با شروع بحران بیشتر به خطر افتادند، اما حالا سهامداران بهدنبال خرید سهم این شرکتها به امیدِ سود بیشتر هستند.
با تثبیت قیمت نفت، ارزش سهام شرکت نفت و گاز آپاچی کورپوریشن (Apache Corporation)، چهار برابر و سهام شرکت خدمات میدان نفتی هالیبرتون سه برابر شد.
سهام برخی شرکتهای انرژی طی این مدت شاهد رشد ۹۰ درصدی بودهاند.
هرچند نشانههای بهبود اقتصادی، بازگشایی کسبوکارها و گزارش مربوط به نرخ بیکاری در ماه می هیجان بازارها را بهدنبال داشته اما برخی بر این باورند که سرمایهگذاران بیش از حد به بازار سهام خوشبین هستند.
بهگفته بایرون وین، تحلیلگر در موسسه بلکاستون، امید به بهبودی سریع اقتصادی و کشف واکسن تا پایان سال، هر دو بسیار خوشبینانه بهنظر میرسند.
هر چند وین معتقد است که وضعیت اقتصادی در حال بهبود است، اما از دیدگاه او، بازگشت به حالت عادی با سرعتی آهسته رخ خواهد داد.
تحلیلگران والاستریت معتقدند که بازدهی سهام شرکتهای S&P 500 تا سال ۲۰۲۱ به سطح سال ۲۰۱۹ بازنخواهد گشت و با وجود حمایتهای دولت، ریسکهای قابل توجهی برای سرمایهگذارانی که در این شرکتها سرمایهگذاری کردهاند، وجود خواهد داشت.
اما برخی میگویند، افزایش تقاضا در این بازار و همچنین اقدامات دولت، چنین نتیجهای را محقق میکند.
در سالهای اخیر، شرکتهای بزرگ اقدام به بازخرید یا خرید مجدد سهام فروختهشده کردهاند. چنین برنامههایی بهطور قطع به افزایش قیمت سهام کمک کرده است.
اما با محتاطتر شدن شرکتها، تحلیلگران انتظار دارند که آنها سیاست صرفهجویی در پول نقد را در پیش بگیرند.
تنشهای اقتصادی و سیاسی میان ایالات متحده و چین -دو اقتصاد بزرگ جهان- بار دیگر از سر گرفته شده است. افزایش مجدد تعرفهها هم میتواند وضعیت اقتصادی شرکتهای آمریکایی را تحتالشعاع قرار دهد.
ممکن است، تنشهایی از این دست پیش از انتخابات جنجالی ریاستجمهوری در ماه نوامبر، دوباره ظهور کند.
احتمال شیوع موج دوم این همهگیری، خود عامل دیگری برای نگرانی است.
علیرغم تمام این چالشهای احتمالی، سرمایهگذاران بههیچوجه نگران بهنظر نمیرسند.