چتر شایعات بر سر دلار / تلاش‌های بانک مرکزی برای حفظ ثبات در بازار ارز نتیجه‌ای می‌دهد؟
قیمت دلار از پس نوسان شدید قیمت‌ها در روزهای گذشته بار دیگر در روز دوشنبه با افزایش روبرو شد. هنگامی که از فعالان در این بازار درخصوص چرایی افزایش دوباره دلار سوال می‌شود، بسیاری از آنها می‌گویند که این افزایش به دلیل شایعات مطرح شده درخصوص قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF بوده، هرچند که این خبر تکذیب شده اما تاثیر جو روانی ناشی از این شایعه در بازار اثر خود را گذاشت.
بازار ارز از آن دسته بازارهایی است که در هیچ زمان از گزند شایعات در امان نبوده، چراکه دلالان و سودجویان با امید به‌جیب‌زدن اندک سودی حرفی را مطرح می‌کنند و برای تماشای نتیجه کار خود یک قدم عقب می‌ایستند. البته در این میان برخی از افراد سوار بر موج شایعات می‌شوند و خود را برای فعالیت در این بازار آماده می‌کنند. البته هستند کسانی که طعم تلخ ضرر را چشیده‌اند و دیگر حسابی بر روی این شایعات باز نمی‌کنند.
به گزارش سرویس اخبار تاریخ ما، بازار ارز از جمله بازارهایی است که به هر رویدادی واکنش نشان داده و به سرعت تیتر خبر رسانه‌ها می‌شود. همانطور که می‌دانیم حاشیه‌های مربوط به بازار ارز طی یک سال گذشته به اوج خود رسید، در آن زمان بسیاری از افراد به دنبال تغییرات در بازار ارز بودند و هر لحظه با بررسی اخبار مربوط به تغییرات نرخ در این بازار به دنبال فرصتی برای خرید و یا فروش در مواقع ضروری بودند. در آن زمان حجم بالایی از ارز بازار روانه خانه‌ها شد و حالا افراد خانه‌دار هم که فعالیت زندگی‌شان با ارز مرتبط نبود، وارد خرید و فروش در این بازار شده بودند.
پس از آنکه ارز به شدت و به طرز بی‌سابقه‌ای افزایش یافت تب و تاب برای خروج از بازار به دلیل جلوگیری از ضرر بیشتر در میان معامله‌گران به راه افتاد، در این میان عده‌ای سرمایه‌های خود را به باد داده و از سوی دیگر برخی از افراد قبل از هدر رفتن اموالشان از این بازار کوچ کردند. اما شرایط به آن شکل باقی نماند و با آرام گرفتن جو روانی به وجود آمده و همچنین کنترل‌هایی که در این بازار انجام شد پس از گذشت ماه‌ها آرامش نسبی در این بازار به وجود آمد. البته که با فروکش کردن التهاب به وجود آمده نمی‌توان افزایش نرخ ارز نسبت به گذشته را نادیده گرفت. اما هر‌چه بود دلار دیگر پرچمدار نوسانات در بازارهای اقتصادی نبود.
یک دوره التهاب و پس از آن فروکش کردن واکنش‌ها تمام داستان مربوط به بازار ارز نبود، حالا بازار ارز به یک بازار آسیب‌پذیر تبدیل شده بود که با انتشار یک خبر، هشدار و یا افزایش و کاهش قیمت در بازارهای موازی تغییر جهت می‌داد و حتی برای زمان کوتاه چند روزه نوسان را مهمان خود می‌کرد. البته در این میان مسئولان مربوطه تمام تلاش خود را به کار می‌گرفتند تا مانع از هرگونه ایجاد التهاب در بازار باشند، اما همانطور که گفته شد این بازار به یک بازار آسیب‌پذیر تبدیل شده بود و هیچ اهرمی نمی‌توانست مانع از اثر‌پذیری آن شود. البته باید اشاره کرد که تا پیش از گران شدن بنزین، آرامش در بازار ارز حکم‌فرما شده بود و خبری از حاشیه‌سازی در این بخش از اقتصاد نبود. اما با گران شدن نرخ بنزین ماجرا تغییر کرد و دلار با نوسان اندکی روبه‌رو شد. هرچند از ابتدای این نوسان مسئولان و همچنین برخی از صاحب‌نظران معتقد بودند که این افزایش قیمت مقطعی خواهد بود و اخبار مربوط به تغییر نرخ بنزین نمی‌تواند دلیل برای بر هم زدن آرامش در بازار ارز باشد.
البته که در مقابل هم برخی از تحلیلگران بر این باور بودند که خواسته و ناخواسته بازار ارز از تغییر قیمت بنزین تاثیر می‌پذیرد و نمی‌توان مانع این اتفاق شد، چراکه بازارهای اقتصادی به‌گونه‌ای با یکدیگر در ارتباط بوده که هر تغییر در فضای اقتصادی، می‌تواند تغییر در بازارهای مختلف از جمله بازار ارز را کلید بزند. این در حالی بود که عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی گفته بود که علی‌رغم نوسانات اخیر در بازار ارز و سایر بازارها تلاش می‌کنیم با تداوم آرامش و تعادل بازار ارز در سایر بازارها نیز آرامش برقرار کنیم. اما هنوز تغییرات ناشی از افزایش نرخ بنزین در بازار ارز به نتیجه نرسیده بود که خبر قرار گرفتن ایران در لیست سیاه گروه اقدام مالی (FATF) منتشر شد. خبری که می‌تواند ارز را در جهت دیگری قرار دهد و باز هم راه را برای دلالانی که از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند باز کند. این در حالی است که طبق بررسی‌های انجام شده هنوز ایران در این لیست قرار گرفته نشده است. از سوی دیگر تسنیم در گزارشی این خبر را شایعه دانست. بر اساس این گزارش، میثم امیری، رئیس مرکز اطلاعات مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی شایعه قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه گروه اقدام مالی (FATF) را به شدت تکذیب کرد و آن را خبرسازی برخی سودجویان و دلالان بازار ارز دانست.
به گفته رئیس مرکز اطلاعات مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی، این موضوع شایعه‌ای از سوی برخی دلالان و سودجویان بازار ارز است که به دنبال التهاب و ایجاد تشنج هستند و به هیچ وجه صحت ندارد. امیری در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفته است: «روال قانونی پیوستن ایران به این گروه در کمیسیون‌های مربوطه در مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال پیگیری است و مواردی که نیاز به ایجاد زیرساخت‌هایی بوده در دولت انجام شده است. این خبرها به منظور ایجاد التهاب و تنش در جامعه تولید می‌شود و از مردم خواهش می‌کنیم به این موضوعات توجه نکنند و در آرامش کامل به فعالیت عادی خود ادامه دهند».
این مسائل در حالی مطرح می‌شود که باز هم قیمت دلار از پس نوسان شدید قیمت‌ها در روزهای گذشته بار دیگر در روز دوشنبه با افزایش روبرو شد. هنگامی که از فعالان در این بازار درخصوص چرایی افزایش دوباره دلار سوال می‌شود، بسیاری از آنها می‌گویند که این افزایش به دلیل شایعات مطرح شده درخصوص قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF بوده، هرچند که این خبر تکذیب شده اما تاثیر جو روانی ناشی از این شایعه در بازار اثر خود را گذاشت و عده‌ای به دنبال به راه افتادن این جو سعی در افزایش بیشتر نرخ ارز داشتند. این فعالان معتقدند که بسیاری از افراد برای جلوگیری از افت بیشتر قیمت دلار و مانع شدن از دادن ضرر بیشتر، سوار بر موج شایعات می‌شوند و تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا با به وجود آوردن شرایط خاص بیشترین بهره را از وضعیت پیش آمده ببرند. بنابراین به نظر می‌رسد که آسیب‌پذیری بازار ارز بهانه‌ای برای سودجویان این بازار شده است تا هر زمان که تمایل دارند تغییرات را در بازار کلید بزنند و با ساختن و پرداختن چنین شایعاتی در بازارهای اقتصادی به ویژه بازار ارز التهاب‌آفرینی کنند. آن‌طور که گفته شد عده‌ای از دلالان بازار ارز شایعه قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF را در فضای مجازی را مطرح کردند، اما به نظر می‌رسد که تکذیب این خبر از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی راه را بر سودجوبان در بازار ارز بسته و مانع از موفقیت آنها شد.
منبع: ابتکار