تامین مالی ۱۰۰۰ میلیارد تومانی در بورس تهران
مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران گفت: بزرگترین تامین مالی ۱۰۰۰ میلیارد تومانی در بورس اوراق بهادار تهران از طریق اختیار فروش تبعی انجام شده است.
به گزارش سرویس اخبار تاریخ ما، علی صحرایی، مدیرعامل بورس تهران به تشریح وضعیت بورس تهران در شرایط کنونی کشور پرداخت.
علی صحرایی مدیرعامل بورس اوراق بهادار در گفتگو با شبکه العالم، به پرسش‌های خبرنگار این شبکه پاسخ گفت که مشروح این گفتگو در زیر می‌آید:
صحرایی ضمن سلام وخوشامدگویی به شبکه العالم و بیینندگان این شبکه خبری در پاسخ به پرسش خبرنگار العالم که با توجه به شرایطی که ویروس کرونا بر دنیا حاکم کرده است وضعیت بورس ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت : در شرایط موجود که شما نیز اشاره کردید، شیوع ویروس کرونا بر تولید و عملکرد برخی صنایع داشته تاثیر داشته به طوری‌که در این شرایط محصولاتشان مشتری بیشتر و با قیمت‌های بالاتری پیدا کرده است. بر این اساس تنوع صنایع در بورس تهران سبب ترغیب و جلب توجه سرمایه‌گذاران به این بازار شده است.
– ما شاهد رکود بورس‌های دنیا در شرایط شیوع کرونا در سطح بین‌المللی هستیم ولی در این شرایط بورس ایران در حال صعود هست؛ بفرمایید به چه دلیل بورس ایران از شرایط شیوع کرونا تاثیر نگرفته است؟
در پاسخ به این سوال شما می‌بایست چند مقوله را از هم تفکیک کنیم. نخست اینکه بورس ایران پس از شهادت سردار سلیمانی و آن اقدامات بازدارندگی دفاعی که در مقابل آن اقدامات انجام شد، سبب شد که خیلی از سرمایه‌های بزرگ به درستی وارد بازار سرمایه شود چون تا آن زمان عده‌ای خطرات جنگ را به نادرست احساس می‌کردند، ولی پس از آن افراد محتاط و سرمایه‌های بزرگ هم بازار سرمایه را به عنوان مقصد سرمایه‌گذاری انتخاب کردند و از آن تاریخ شاهد رشد قابل توجهی در بازار سرمایه هستیم. از سوی دیگر در دنیا هم در حال حاضر نوسانات زیادی دیده می‌شود و بازارهای کامودیتی هم بعضا رشد داشته است.
در بورس ایران هم صنایع متنوعی وجود دارد که نزدیک به ۴۰ صنعت در بورس ایران پذیرفته شده که شامل ۳۳۵ شرکت از صنایع مختلف اقتصادی مانند پتروشیمی و پالایشگاهی، بانک، صنایع معدنی و فلزات اساسی که محصولات آن معمولا تابع قیمت‌های جهانی می‌باشد و این گروه از شرکت‌ها خیلی مورد استقبال قرار گرفتند.
وی ویژگی‌هایی بازار سرمایه ایران را از دیگر دلایل صعود این بازار دانست و تصریح کرد: هم‌اکنون به واسطه ریز ساختارها و زیرساخت‌هایی که طی ۱۰ سال اخیر ایجاد شده، دسترسی مردم ایران به بازار سرمایه بسیار تسهیل شده ،به طوری‌که در حال حاضر بیش از ۲۰۰۰ نقطه تماس در سراسر کشور داریم که امکانات بازار سرمایه را در دسترس مردم به صورت آسان فراهم کرده است. همچنین دسترسی برخط بسیار گسترش یافته و مردم از خانه و محیط کار یا تلفن همراه شخصی خود نیز می‌توانند به راحتی به بازار سرمایه دسترسی پیدا کرده و سفارش‌های خرید و فروش خود را ارسال کنند.
وی به شفافیت فراگیر بازار سرمایه اشاره کرد و اظهار داشت: زیرساخت شفافیت که مورد انتظار جامعه تحلیل‌گری می‌باشد رشد بسیاری داشته است. آمار تولید و فروش شرکت‌ها را مکرر و به صورت ماهیانه اعلام می‌کنیم، همچنین عملکردهای سه ماه شرکت‌ها در سامانه کدال ارائه می‌گردد. صورت‌های مالی شش ماهه حسابرسی شده به صورت اجمالی و در پایان سال هم صورت‌های مالی حسابرسی شده ارائه می‌گردد. این میزان از تواتر اطلاعات کم‌نظیر بوده و شفافیت حداکثری را در بازار ایجاد می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر در حوزه فرهنگ‌سازی و آموزش هم کارهای زیادی در این سال‌ها انجام شده و برای سلیقه‌های متفاوت و سطوح متفاوت ریسک‌پذیری هم محصولات بازار مالی را فراهم کرده‌ایم.
– برخی از تحلیل‌گران داخلی و خارجی بر این اعتقاد هستند که شرایط صعودی بورس ایران مستمر نبوده و دارای حباب می‌باشد و بزودی فرو می‌ریزد، نظر جنابعالی در این مورد چیست؟
درباره موضوع حباب ،پژوهشکده مطالعات اقتصادی وزارت اقتصادی به طور مستقل تحقیقی انجام داده و موضوعیت کلی حباب رد شده است، ولی ممکن است شرکت‌هایی در اندازه‌های کوچک وجود داشته باشند که دارای ارزش مازاد over value باشند و به واسطه رفتار بازار حتما اصلاح می‌شوند. ولی علت اصلی افزایش قیمت‌ها در بازه زمانی کوتاه به کمتر توجه کردن سهامداران به مقوله سودآوری بوده و به ارزش‌های جایگزینی روی آورده‌اند. دوستانی که نظریه حباب را مطرح می‌کنند شاید ملاک تعیین قیمت آنها سودآوری جریان‌های نقدی، و ارزش فعلی جریان‌های نقد آتی باشد و تفاوت در دیدگاه‌ها است. اگر بخواهیم به طور کلی به این پرسش پاسخ دهیم، می‌توان گفت بورس ما به واسطه ارزش‌های جایگزینی حباب نیست ولی ممکن است شرکت‌های کوچکی باشند که با قیمتی بیش از ارزندگی خود مواجه شده و در اصطلاح Over Value بوده و دیدگاه برخی از عزیزان به واسطه تمرکزی که بر روی شرکت‌های کوچک دارند چنین اظهار نظرهایی کرده‌اند.
– ظرفیت بورس ایران برای حضور شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران چه میزان است؟
بورس ایران سابقه ۵۲ ساله دارد و برای اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و خصوصی‌سازی اقتصاد از طریق بازار سرمایه از ۱۰ سال گذشته بستری فراهم شده و همچنان این مسیر ادامه دارد. اکثر شرکت‌هایی که در ۱۰ سال اخیر سهام‌شان در بورس واگذار شده است دولتی بوده‌اند و در صنعت خود از شرکت‌های بزرگ محسوب می‌شوند، این ظرفیت به واسطه جمعیتی که امروز بازار سرمایه را به عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری انتخاب کرده‌اند، ظرفیت بزرگی است و شرکت‌های بزرگی در بورس پذیرفته شده است و آخرین شرکت بزرگی که پذیرفته شد، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) بود که ۱۸۷ شرکت زیرمجموعه دارد و ۸۲ درصد پرتفوی شرکت‌های زیرمجموعه شستا در بورس پذیرفته شده است.
– در شرایطی که بورس ایران در حال رشد می‌باشد و بورس‌های منطقه‌ای در رکود، آیا این صعود می‌تواند انگیزه ایی برای شرکت در بورس ایران باشد؟ حضور و سرمایه‌گذاری برای خارجی‌ها تحت چه شرایطی امکان‌پذیر است؟
سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند به راحتی در بورس سرمایه‌گذاری کنند و در حال حاضر نیز صندوق‌هایی هستند که در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند، معمولا صندوق‌های بین‌المللی بازارهای بکری همچون بازار کشور ما را با محاسبات خود به عنوان گزینه‌های پرریسک و پر بازده به عنوان مقصد سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند. سرمایه‌گذار خارجی با یک سرمایه‌گذار ایرانی تفاوتی ندارد، در ضمن سرمایه‌گذاران خارجی که به قصد سرمایه‌گذاری استراتژیک وارد شرکت‌های ایرانی می‌شوند می‌توانند از حمایت‌های قانون سرمایه‌گذاری خارجی نیز برخوردار شوند.
– با توجه به اینکه ایران یک کشور نفت‌خیز بوده و اقتصادی مبتنی بر درآمد نفتی دارد آیا کاهش قیمت نفت بر بورس ایران تاثیر داشته است؟
بورس نفت کاهش قیمت داشته ولی شرکت‌هایی که در بورس حضور دارند تولیدکننده نفت نیستند، محصولات پتروشیمی و پالایشگاهی تولید می‌کنند و بخشی از محصولات خود را در داخل و بخش دیگر را صادر و به فروش می‌رسانند. این شرکت‌ها عمدتا در حوزه صنایع پتروشیمی هستند و محصولات خود را به بازارهای بین‌المللی صادر کرده که در نتیجه سودآوری آنها تحت تاثیر کاهش قیمت نفت به صورت کلان نمی‌باشد، البته ممکن است در یک شرکت خاص محدودیت‌هایی ایجاد شده باشد که این محدودیت نیز در کوتاه‌مدت است و در حال حاضر تاثیر محسوسی از رکود اقتصاد جهانی در بورس ایران مشاهده نمی‌شود.
– ما در روزهای گذشته شاهد عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بورس بوده‌ایم، این عرضه‌ها دولتی را چگونه ارزیابی می‌کنید و چه تاثیر بر بورس می‌گذارد؟
در راستای ادامه اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ ، باقیمانده شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته شده‌اند و سهام آنها در اختیار دولت بوده، به این معنی که به اندازه یک کرسی در حدود ۲۰ درصد از شرکت‌هایی که واگذار کرده بود را در بورس عرضه نکرده بود و باقیمانده سهام دولت به صورت صندوق‌های ETF و یا به صورت عرضه مستقیم در بازار به فروش خواهد رسید.
براین اساس ۳ صندوق در صنایع بانک و بیمه، صنعت پالایشگاهی و در صنعت خودرو، معادن و فولاد طراحی شده که واحدهای آن با ۲۰ درصد تخفیف نسبت به ۳۰ روز گذشته به همه هموطنان تا سقف ۲ میلیون تومان قابل فروش می‌باشد. از سال ۱۴۰۰ به بعد مالکیت این یونیت‌ها نیز به اشخاص واگذار می‌شود. در حال حاضر دولت سهامدار ممتاز واحدهای این صندوق‌ها است و مدیریت این بلوک را به نمایندگی از سهامداران دولت انجام خواهد داد.
– موضوع دیگر تحریم‌های آمریکاست که اقتصاد ایران را هدف گرفته است، آیا تحریم‌ها بر بورس چه تاثیری داشته است؟
این پرسش بارها از بنده در رسانه‌های خارجی و داخلی سوال شده است ولی شاخص‌ها، نماگرها و اعداد و ارقام به روشنی منعکس کننده پاسخ شما است. واقعیت این است که اقتصاد ایران درون زاست و تنوع اقلیم و شرایط طبیعی که کشور ما دارد و همچنین ظرفیت منابع طبیعی و معدنی به همراه نیروی انسانی جوان، خلاق و دارای تحصیلات عالیه، چرخ اقتصادی را به حرکت درآورده و محدودیت‌های تحریمی را برطرف کرده‌ایم. گرچه زحمات و تلاش‌های ما زیاد شده یا هزینه‌ها افزایش یافته است و کاری بر زمین نمانده است.
محصولات متنوع شرکت‌های مختلف در بازار بزرگ ۸۰ میلیونی داخلی و بازار بکر منطقه به فروش می‌رسد و یا خدمات ارائه می‌گردد، در نتیجه نماگرها نشان می‌دهد که در حوزه اقتصاد غیرنفتی در سال گذشته با رکود مواجه نبوده‌ایم و حتی صادرات قابل توجهی نیز داشتیم. بخشی از محدودیت‌های تحریمی فروش نفت نیز بوسلیه صادرات غیرنفتی و محصولات دیگر جبران شده است.
– آیا بورس در حال حاضر می‌تواند در خنثی‌سازی تحریم‌ها به اقتصاد کشور کمک کند؟
درگذشته اقتصاد ایران عمدتا مبتنی بر تامین مالی از بانک‌ها بوده ولی در شرایط موجود بازار سرمایه نیز بالی برای تامین مالی اقتصاد کشور می‌باشد. همان‌طور که مطلع هستید دولت نیز شرکت‌های متنوعی را در بورس عرضه کرده است که از این طریق بخشی از تامین مالی خود را انجام می‌دهد. و از این طریق محدودیت‌های جهانی در ارتباط با عدم تخصیص منابع سرمایه‌گذاری خارجی و فاینانس به صنایع و اقتصاد کشور نیز از طریق تامین مالی داخلی انجام می‌شود و به راحتی سهامداران عمده شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، سهام این شرکت‌ها را در وثیقه قرار می‌دهند و از همین بازار تامین مالی می‌کنند.
ابزارهای تامین مالی زیادی در بازار داریم که بزرگترین تامین مالی ۱۰۰۰ میلیارد تومانی در بورس اوراق بهادار تهران از طریق اختیار فروش تبعی انجام شده و سایر محصولات بازار بدهی بورس نیز در همین راستای تامین مالی شرکت‌های پذیرفته شده است. خلاء تامین مالی جهانی را از همین جریان‌های نقدی خرد پس‌انداز مردم جبران می‌کنیم و جریان نقدی مردم جمع‌آوری و در مسیر تولید و کمک به تامین مالی پروژه‌ها و شرکت‌ها استفاده می‌شود.
– جایگاه بورس ایران را در بین کشورهای منطقه و جهان چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بورس تهران عضو فدراسیون‌های FEAS” و “WFE” است و در سال میلادی گذشته مطابق با گزارش‌های این دو فدراسیون به لحاظ افزایش ارزش بازار و شاخص رتبه اول را به خود اختصاص داد. در مقایسه با بورس‌های منطقه، بورس‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس مبتنی بر بانک یا نفت است ولی در بورس ایران بیش از ۴۰ صنعت حضور دارند و تنوع محصولات و شرکت‌هایی که در صنایع مختلف هستند بسیار بیشتر است. از سوی دیگر جمعیت قابل ملاحظه ۸۲ میلیون نفری، پتانسیل بالقوه زیادی برای افزایش سمت تقاضا را دارد.
– ارزیابی شما از آینده بورس تهران به‌خصوص در مرحله پس از کرونا چیست؟
مرحله پساکرونا زمانش هنوز مشخص نیست ولی بسیاری از کشورها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، برخی از فعالیت‌های اقتصادی خود را شروع کرده‌اند و نماگرهای بورس‌های جهانی بر این امر صحه می‌گذارد، قیمت نفت که متاثر از این موضوع هست، نشانگر آغاز فعالیت‌های اقتصادی به صورت تدریجی است. در این مسیر نیز محصولات برخی شرکت‌ها مخصوصا صنایع پتروشیمی، پالایشگاهی و معادن صادر می‌شود. با کاهش محدودیت‌های جهانی به دلیل وضعیت کرونا و تقاضای مشتریان جهانی برای محصولات، فروش شرکت‌های لیست شده در بورس تهران افزایش می‌یابد و در نتیجه افزایش سودآوری اثرات مثبتی خواهد داشت.
– به عنوان آخرین سوال توصیه شما به سرمایه‌گذاران خارجی به خصوص سرمایه‌گذاران کشورهای عربی که قصد سرمایه‌گذاری در بورس تهران را دارند چیست؟
سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند از طریق ۱۰۸ کاگزار فعال در بازار سرمایه ایران که تعدادی از آنها فعالیت بین‌المللی نیز دارند اقدام به سرمایه‌گذاری کنند. همچنین از طریق صندوق‌ها، منابع آن صندوق را دریافت و خود به مدیریت آن بپردازند، یعنی طرف حساب سرمایه‌گذاران خارجی ما همان مدیریت فاند بوده و نقل و انتقال پول را همان شرکت متخصص این کار انجام می‌دهد و محدودیت‌های موجود را خود برطرف کرده و حضورشان در این بازارها به صورت خرید یونیت‌ها خیلی آسان‌تر می‌باشد. همچنین اطلاعات این فاندها و یونیت‌ها در سایت www.fipiran.com قابل دسترسی و بررسی است. اشخاصی هم که نگاه بلندمدت و استراتژیک در سرمایه‌گذاری دارند می‌توانند با توجه به حمایتی که در مقررات ما از طریق قانون فیپا وجود دارد بلوک‌های شرکت‌ها را خریداری کنند و دولت هم خروج سود نقدی و اصل سرمایه را تحت شرایطی تضمین کرده است.
منبع: فارس