تلاش برای ایجاد روانشناسی بومی
مرتضی امیدیان در گفتوگو با خبرگزاری تاریخ ما، اظهار کرد: روانشناسی علمی است که هدف آن شناخت رفتار و علل زیربنایی رفتار و پس از آن ارائه راهحلهایی برای بهبود وضعیت انسان است؛ منظور از رفتار تنها حرکات فیزیکی نیست بلکه جنبههای فیزیولوژی، افکار و هیجانات نیز در نظر گرفته میشوند. روانشناسی به عبارتی دیگر به معنی مطالعه رفتار، هیجانات و افکار، واکنشها و عکسالعملهای یک شخص است.
وی با بیان اینکه رشتههای متنوعی در زیرمجموعه رشته روانشناسی قرار میگیرند، گفت: این گرایشها شامل روانشناسی بالینی، روانشناسی صنعتی، روانشناسی کودکان استثنایی، روانشناسی مدرسه، روانشناسی تربیتی، روانشناسی اجتماعی، روانشناسی کودک و نوجوان و… است. علاوه بر این گرایشهای بین رشتهای نیز وجود دارد.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه رشته روانشناسی تقریباً دهه ۷۰ در ایران به اوج شکوه خود رسید، تصریح کرد: در این دهه به صورت جدی دانشجویانی در دورههای کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری وارد شدند.
امیدیان با اشاره به یکی از چالشهای پیش روی این رشته، گفت: مشکلی که ما در این زمینه داریم تلاش برای به وجود آوردن روانشناسی بومی به منظور حل مسائل جامعه است. در واقع تضادی بین نهادهای سنتی و روانشناسی وجود دارد که بیان میکنند روانشناسی غربی باید کنار گذاشته شود و روانشناسی با تکیه بر منابع درونی خلق شود. البته یک رویکرد افراطی دیگری درباره روانشناسی نیز وجود دارد که گفته میشود باید همه فعالیتهای مربوط به روانشناسی مبتنی بر پژوهشی باشد که از غرب وارد میشود.
وی ادامه داد: این دو رویکرد طی سالهای اخیر کمی به توسعه روانشناسی ضربه زدند. روانشناسی باید با استفاده از پژوهشها و تکیه بر فرهنگ بومی از جمله منابع دینی بتواند نیازهای فعلی جامعه را پاسخ دهد. در این صورت است که میتوانیم در این حوزه موفق باشیم البته تلاشهایی در این جهت نیز صورت گرفته است.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه مانند دیگر حرفهها در روانشناسی نیز با چالشهایی روبرو هستیم، گفت: ما در محیط اجتماعیمان تحت تأثیر مدرکگرایی هستیم و ممکن است همانطور که در حرفه پزشکی سوء استفادههایی صورت میگیرد، اینجا نیز شاهد آن باشیم، زیرا روانشناسی نیز مانند پزشکی، درمانی است.
امیدیان در پاسخ به این سوال که آیا فرهنگ مراجعه به روانشناس در کشورمان جا افتاده است؟ یادآور شد: در سالهای اخیر فرهنگ مراجعه به یک روانشناس در کشور ما نسبت به سالهای گذشته رواج پیدا کرده است. در جوامع غربی حدود ۱۰۰ سال است که حرفه روانشناسی رواج پیدا کرده است و در کشور ما حدود ۳۰ سال از عمر این حرفه میگذرد و با توجه به تلاشهایی که سازمان نظام روانشناسی در این جهت انجام میدهد و روشنگریهایی که در دانشگاهها انجام میشود، به نظر میرسد که وضعیت بهتر شده است اما همچنان باید برای جا افتادن این فرهنگ تلاش کرد.
پایان خبر / تاریخ ما