نگاهی به جنبه‌های آموزشی شاهنامه
محمد بیانی در گفت‌وگو با خبرگزاری تاریخ ما با اشاره به کاربردهای آموزشی داستان‌های شاهنامه اظهار کرد: ادبیات می‌تواند جنبه کاربردی و آموزشی خوبی داشته باشد. به عنوان نمونه می‌توان از ادبیات در تعالیم فرزندان و افراد جامعه استفاده کرد.
وی ادامه داد: وقتی یک متخصص نظریه بازی‌ها داستان‌های شاهنامه را می‌خواند، مشاهده خواهد کرد در موقعیت‌های مختلف شاهنامه همچون داستان ایرج و برادرانش «سلم» و «تور» این نظریه صدق می‌کند.
بیانی تصریح کرد: داستان از این قرار است که فریدون پادشاهی خود را که بسیار گسترده بود، بین سه فرزندش تقسیم می‌کند. ایران را به ایرج، توران را به تور و روم را به سلم می‌دهد. سلم و تور از این تقسیم ناراضی می‌شوند و می‌گویند که ایران نباید به ایرج برسد چون بهترین سرزمین است و ایرج برادر کوچکتر است. این دو برادر به حق ایج اعتراض می‌کنند و ایرج از طرف خودش، بدون هیچ سپاهی به نزد برادرانش می‌رود و در صحبتی با آن‌ها ذکر می‌کند که اگر این تقسیم به این صورت باشد که برادری‌مان بر هم خورد، من از پادشاهی و حکومت بیزار خواهم بود. با این حال سلم و تور نمی‌توانند جلوی خشم خود را بگیرند و تور، ایرج را می‌کشد.
وی خاطرنشان کرد: هنگامی که یک متخصص نظریه بازی‌ها به این داستان می‌نگرد، بر اساس فرمول نظریه بازی‌ها، کنش‌ها و واکنش‌های آن، داستان را می‌تواند تحلیل کند و در نهایت چیزی که این متخصص از آن نتیجه‌گیری می‌کند، دقیقا همان چیزی است که در شاهنامه اتفاق افتاده که این، نکته‌ای بسیار هیجان‌انگیز است.
این دانشجوی دکتری ادبیات حماسی با بیان این‌که اگر در داستان‌های دیگر همین نظریه بازی‌ها پیاده شود، می‌تواند جنبه آموزشی داشته باشد، بیان کرد: این مساله به ما می‌آموزد در موقعیت‌های مشابه چه تصمیمی بگیریم که بتواند بهترین نتیجه را برای ما و هم‌تیمی‌هایمان داشته باشد. بر این اساس می‌توانیم از طریق این داستان‌ها این نظریه را به فرزندان و افراد در جامعه به صورتی هیجان‌انگیز آموزش دهیم.
وی با اشاره به این‌که علوم مختلف می‌تواند وارد ادبیات شود و استفاده‌های بسیار جالبی از ادبیات برد، بیان کرد: علوم، به ویژه در داستان‌های شاهنامه، کلیله و دمنه و گلستان سعدی و یا ادبیات تعلیمی ما بسیار کاربرد دارد و می‌توان با استفاده از همین ادبیات به دیگران تعلیم و آموزش و بعد تربیتی افراد جامعه را ارتقا داد. این آموزش‌ها می‌تواند روی جنبه تصمیم‌گیری‌های افراد تاثیر زیادی گذارد.
بخش پایانی گفت‌وگو با محمد بیانی، دانشجوی دکتری ادبیات حماسی دانشگاه فردوسی را در ویدیوی زیر مشاهده می‌کنید.
پایان خبر / تاریخ ما