درمان تومورهای بدخیم با سلولهای ایمنی خویشاوند بیمار

دکتر مرضیه ابراهیمی مجری طرح «درمان تومورهای مغزی با سلول های ایمنی» در گفتگو با تاریخ ما گفت: یکی از پروژه هایی که در پژوهشگاه رویان در گروه سلول های بنیادی سرطان پژوهشگاه رویان انجام شد تحقیقات در زمینه درمان تومورهای مغزی بود.

عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان افزود: هدف از این مطالعات این بود که بتوانیم تومورهای مغزی را با استفاده از سلولهای ایمنی فعال شده بعد از عمل جراحی هدف قرار دهیم.

ابراهیمی اضافه کرد: تومورهای مغزی «گلیوبلاستوما» بسیار بدخیم هستند که با جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی، بیمار، بهبودی کامل نمی یابند و متاسفانه بیماران مبتلا، از طول عمر پایینی برخوردار هستند.

به گفته مسئول گروه پژوهشی سلول‌های بنیادی سرطان پژوهشگاه رویان، سیستم ایمنی در همه افراد مسئول مبارزه با انواع سلول های توموری است، چنانچه به هر دلیلی این سیستم کارایی خود را از دست بدهد، امکان بروز سرطان در افراد زیاد خواهد شد.

ابراهیمی با بیان اینکه ما در صدد بر آمدیم تا از قانون طبیعت برای درمان تومور مغزی استفاده کنیم، گفت: به این منظور سلول های ایمنی را از خویشاوند بیمار جدا کرده و آن را در آزمایشگاه تقویت کرده و سپس در چندین نوبت این سلول ها را به ناحیه توموری پس از جراحی تزریق کردیم.

وی افزود: چون بعد از جراحی تومورها رشد می کنند از این رو هدف قرار دادن این سلول های سرطانی با سلول های ایمنی(نیک سل ها) می تواند رشد آنها را متوقف کند.

هدف قرار دادن تومورمغزی با سلول ایمنی

این محقق با بیان اینکه مطالعات حیوانی این پروژه به خوبی نشان داد که تومور هدف قرار گرفته و از بین می رود و نتایج خوب بوده است، گفت: نتیجه مطالعات انسانی نشان داد تزریق سلول برای بیمار بدون عارضه بوده و ایمن است؛ همچنین مطمئنا سلول درمانی در بقای بیمار تاثیر گذار است. دارودرمانی بر سایر اعضای بدن تاثیرات منفی می گذارد، در حالی که عارضه ای از تزریق نیک سل ها در کارآزمایی دیده نشد.

به گفته ابراهیمی فاز اول مطالعات انسانی این نوع درمان سلولی به پایان رسیده است و پروژه آمادگی ورود به فاز دوم مطالعات بالینی را در انسان دارد تا بتوان اثربخشی دارو را نیز بررسی کرد.

وی تاکید کرد: به منظور انجام فاز دوم و سوم، نیازمند اخذ مجوز های لازم از کمیته اخلاق وزارت بهداشت و نیز سرمایه گذاری کلان بخش خصوصی در این حوزه هستیم.

عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان ادامه داد: اگر فاز دوم با موفقیت انجام شود و سازمانهای مجوز دهنده نتایج را بپذیرند سلول درمانی برای بیماران با بدخیم ترین نوع سرطان آغاز می شود.

ابراهیمی با بیان اینکه جنگیدن با این بیماری در تمام دنیا و در تمام سنین سخت است، گفت: با این پروژه متوجه شدیم که با استفاده از سلول های ایمنی، سلولهای بدخیم باقی مانده در بدن بیمار را می توان از بین برد و جلوی رشد آنها را گرفت. با این وجود باید مطالعه در فاز دوم و بر روی تعداد بیشتری از بیماران مورد بررسی دقیق تر قرار گیرد.

تحقیقات درمان تومور با سلولهای ایمنی در کشورهای دیگر

ابراهیمی با بیان اینکه تاکنون چنین تحقیقاتی در کشورهای خلیج فارس و خاورمیانه انجام نگرفته گفت: تحقیقات مشابه در کشورهای امریکا، ژاپن و آلمان نیز در حال انجام است.

وی با تاکید براینکه درمانهای مبتنی بر سلول معمولا بسیار پر هزینه است و علاوه بر اجرای دقیق و علمی، نیازمند حمایت های کلان مالی برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب هستند، اعلام کرد که در صورت عدم حمایت مالی قادر به بیمارگیری نیستیم و متاسفانه ممکن است که حتی مطالعه ادامه نیابد.

عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان گفت: ورود خیرین حوزه سلامت و یا مشارکت بخش خصوصی برای رسیدن به درمانهای منحصر به فرد در حوزه سرطان ضروری است.

وی ادامه داد: به عبارت بهتر با توجه به افزایش بیماریهای سرطان در کل دنیا همه کشورها در حال سرمایه گزاری های کلان برای درمان این بیماری هستند. از آنجا که سلول درمانی از جمله روش های نوین و با تکنولوژی بالا محسوب می شود، کمتر کشوری حاضر به انتقال تکنولوژی آن است چرا که منبع درآمدزایی بالایی برای آن کشور محسوب می شود.

محقق پژوهشگاه رویان اضافه کرد: بطور حتم دستیابی به درمانهای موثر سلولی به افزایش سلامت مردم یک کشور بلکه به توریسم درمانی کمک می کند. به این ترتیب سرمایه گذاران می توانند با امید بیشتری به بازگشت سرمایه خود در این حوزه امیدوار باشند.

ابراهیمی افزود: در فاز دوم و سوم ۲۰-۵۰ بیمار برای اثبات نتیجه تحقیقات وارد می شوند. اگر امسال این کارآزمایی آغاز شود می توانیم تا پایان سال ۱۴۰۱ نتیجه را مشخص کنیم.