برنامه‌های کتابخانه مجلس تشریح شد
به گزارش خبرگزاری تاریخ ما، مراسم رونمایی کتابخانه مجازی مجلس با عنوان «باغ میراث بهارستان» و «تور مجازی موزه» و رونمایی از ۱۰ عنوان کتاب پژوهشی و دو نشریه کتابخانه با حضور آیت‌الله محمود مرعشی، رئیس کتابخانه مرعشی قم، اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، و غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در تالار شهید مدرس موزه و کتابخانه مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در ابتدای مراسم کلیپی در معرفی کتابخانه مجلس شامل تاریخچه، بخش‌های مختلف کتابخانه، موزه و اسناد مجلس برای حاضران پخش شد.
سپس حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا قاسمیان، رئیس کتابخانه مجلس در سخنانی اظهار کرد: از زمانی که به این‌جا آمدیم چند محور را سرلوحه کار خود قرار دادیم؛ یکی اسناد بالادستی کتابخانه بود و دوم فرمایشات ریاست جدید مجلس، آقای قالیباف که در حکم بنده تاکید بر هوشمندسازی، کادرسازی، مردم‌سازی و شفاف‌سازی کتابخانه مجلس داشت. همچنین در این حکم خواسته بود که کتابخانه مجلس محور اندیشمندان شده و آن‌ها در این مکان آمد و شد داشته باشند.
او در ادامه با یادکرد و تشکر از از ارباب کیخسرو و حائری و دیگر روسای مجلس، گفت: یکی از مشکلاتی که در حوزه کتاب و سند پیش‌روی‌مان بود، این بود که داشته‌های‌مان را نمی‌دانستیم. از سال ۱۳۹۲ در حوزه کتاب و اسناد آشفتگی‌هایی وجود داشت و این آشفتگی برای اسناد بعد از انقلاب بیشتر بود. بسیاری از کارتن‌ها درشان باز نشده بود و نمی‌دانستیم چند سند داریم حتی شمارش اسناد هم صورت نگرفته بود. در حوزه مرمت هم تعداد آثار مرمت‌نشده به نحوی بود که مرمت آثار حدود ۳۰ سال زمان نیاز داشت. در حوزه سند هم فقط پنج درصد اسناد، دیجیتال شده بود. این شعار که امروزه اگر سند یا متنی در کلیک نیاید فایده‌ای ندارد و می‌شود گنجینه بی استخراج، ما را به سمت و سوهایی برد؛ یکی از کارهایی که در این‌جا انجام دادیم این بود که اسناد مرتب و وجین شد تا کارهای دیجیتال آن انجام شود. با این سرعتی که پیش می‌رویم، فکر می‌کنم تا نیمه سال آینده همه اسنادمان دیجیتال شده و وارد سامانه خواهد شده و دسترسی اسناد طبقه‌بندی‌شده در «باغ میراث بهارستان» وجود خواهد داشت. حدود ۲۸ هزار نسخه و سند وجود دارد که همین‌طور مانده و کارهای دیجیتال آن‌ها را انجام خواهیم داد.
قاسمیان سپس بیان کرد: در حوزه مرمت نیز ۳۰ سال را به چهار سال تقلیل دادیم و تمام کتاب‌ها و اسناد در حال مرمت هستند. بسیاری از این اسناد و کتاب‌ها در شرایط خوبی نگهداری نشده بودند، همان‌طور که گفتم برخی از کارتن‌ها درشان باز نشده بود و گاه اسناد مهمی در میان آن‌ها وجود داشت. تحول دیگر در حوزه موزه بود. موزه این‌جا گنجینه بزرگی است و به تاریخ مشروطه در این‌جا سند داریم، هدایایی که به روسای مجلس در ادوار مختلف داده شده، اسناد وضع قوانین، تابلو نقاشی کمال‌الملک و شاگردانش، و…. شیء موزه‌ای بسیار زیادی داریم که فقط ۵۰۰ تای آن‌ها به نمایش گذاشته شده و بیش از دوهزار شیء موزه‌ای هم داریم که نمی‌شود به نمایش گذاشته شود. مسئله دیگری که وجود دارد این است که عموم مردم به دلیل مسائل امنیتی نمی‌توانند از موزه ما دیدن کنند. کاری که کردیم این بود این فضا را به صورت مجازی درآوردیم، اگر موزه مجازی لوور را دیده باشید، موزه ما دست‌کمی از آن ندارد و حیف است که از این موزه دیدن نشود. موزه مجازی ما از موزه حقیقی‌مان قشنگ‌تر است زیرا زوایایی را در آن جا می‌بینید که در حالت عادی نمی‌توانید ببینید. اسنادی را که استنتاخ شده و در دیوار نصب شده، نمی‌توانید به صورت دقیق بخوانید اما در موزه به صورت متن هم ارائه شده و با دقت بیشتری می‌توانید این اسناد را بخوانید. در آینده نیز سعی خواهیم کرد سایت موزه به چند زبان بارگذاری شود تا یک موزه زنده قلمداد شود.
او خاطرنشان کرد: اتفاق دیگری که در کتابخانه مجلس رخ داد تحول در حوزه پژوهش بود، علی‌رغم تمام زحماتی که در دوره‌های قبلی کشیده بودند، بیشتر فعالیت‌های پژوهشی در حوزه تصحیح نسخ بود. این‌جا یکی از کتابخانه‌های بزرگ ایرانشناسی را دارد. ما سعی کردیم با رویکرد متفاوت این شاخه احیا شود. ما کارها را متوقف نکرده‌ایم، مطالعات پارلمانی انجام شده، تصحیح‌های خوبی به انجام رسیده ودر حوزه ایرانشناسی چند کتاب منتشر شده که رونمایی آن‌ها امروز انجام می‌پذیرد.
رئیس کتابخانه مجلس تصریح کرد: امروز کتابخانه مجلس به جایی رسیده که می‌توانیم بگویم امروز می‌دانیم چه داریم و چه کاری خواهیم کرد، این جمله من از پس هزاران ساعات تجربه است. در «باغ میراث بهارستان» کار تولید متادیتا برای زنده کردن کتاب‌ها صورت گرفته تا اطلاعات به صورت متن هم در دسترس قرار بگیرد، اسناد پیش از انقلاب هم در باغ‌موزه بهارستان قابل مشاهده است، قبلا این اسناد به صورت عکس بود که حالا به متن تبدیل شده است.
او در پایان سخنان خود گفت: کتابخانه مجلس را به پاتوغ اندیشمندان تبدیل کردیم، علی‌رغم حفاظت حیاتی که در این‌جا انجام می‌شود ما از حضور اندیشمندان بهره‌مند می‌شویم و از قبل به خاطر این شرایط از آن‌ها عذرخواهی می‌کنیم. در مدت یک سال حدود ۴۰ نشست تخصصی اندیشگانی با حضور نمایندگان و پژوهشگران برگزار شده است. کارها به جدت دنبال خواهد شد. اگر مسئله قانونگذاری براساس اندیشه و فکر باشد اتفاقات خوبی رخ می‌دهد. مشکل سیاستمداران این است که کتاب نمی‌خوانند و حرف‌هایی که گاه می‌زنند به این دلیل است. هر صحبتی که بگویند در امان نیست. ما می‌خواهیم این‌جا را پاتوغ اندیشمندان کنیم و خروجی‌های خوبی خواهیم گرفت.
در ادامه مراسم در کلیپی درباره موزه مجازی کتابخانه و موزه مجلس شورای اسلامی پخش شد که حجت الاسلام عبدالحسین مسلمی، معاون اشاعه اطلاعات کتابخانه و موزه مجلس در آن درباره موزه مجازی مجلس توضیحاتی ارائه داد.
سپس غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با بیان این‌که بعد از مدتی طولانی پا به مجلس گذاشته است، گفت: علاقه‌ای که به کتابخانه مجلس دارم، از ۶۰ سال پیش در من به وجود آمده، من پیش از انقلاب هم به این‌جا می‌آمدم و با اشتیاق در نشست‌های مختلف شرکت می‌کردم. محیط بهارستان، این تالار و کتابخانه مجلس بخشی از میراث تمدنی ما در قرن حاضر است و باید آن را قدر بدانیم و اهمیت آن را بشناسیم. این دیوار سیمانی و حائل دل‌آزار را ندیده بودم. امروز متوجه شدم این کارها در بهارستان صورت گرفت، متاسف شدم، این‌جا تناسبی با مجموعه این کارهای خشن ندارد، کتابخانه مجلس گنجینه بزرگی است.
او با بیان این‌که وجود کتابخانه‌ها برای مجلس قانونگذاری یک ضرورت است، افزود: قانونگذاری کار دشواری است و با زندگی مردم سر و کار دارد. هر چه قانون مبتنی بر واقعیت باشد، بهتر است کتابخانه ایجاد شده تا نمایندگان قبل از تصمیم‌گیری اطلاعات لازم را در زمینه قانون کسب کنند. نمونه بارز کتابخانه‌ها کتابخانه کنگره آمریکاست که عظمتی دارد. در ایران بلافاصله بعد از تشکیل مجلس برای نمایندگان این‌جا تاسیس شده ولی کمترین تردد در این‌جا، چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب، برای نمایندگان مجلس بوده است.
او با اشاره به کتاب‌های اهدایی به کتابخانه مجلس، گفت: دانشمندان و بسیاری از پژوهشگران که کتابخانه‌ای را در طول عمر با خون دل جمع‌آوری کرده بودند به این‌جا اهدا کردند زیرا می‌دانستند که کتاب‌ها محفوظ می‌ماند. در سال‌های مشروطه جایی معتبرتر از کتابخانه مجلس نبود و نمی‌توانستند به جای دیگر اعتماد کنند و کتاب‌های خود را به آن‌ها بسپارند و مطمئن بودند که بنیاد این‌جا تغییر نمی‌کند.
حداد عادل با اشاره به دوره‌ای که رئیس مجلس بوده است، اظهار کرد: زمانی که مجلس از بهارستان به محل مجلس سنا منتقل شد، ناراحت بودم و می‌گفتم باید مجلس به جای خود برگردد. عجیب این‌که برخی از نمایندگان مجلس هفتم در آن زمان نسبت به این موضوع مقاومت می‌کردند. بهارستان هویت تاریخی و فرهنگی دارد و نباید این موضوع نادیده گرفته شود. یک روز پس از پایان کار مجلس اعلام کردیم هفته آینده جلسه مجلس، در بهارستان تشکیل خواهد شد و به مناقشات خاتمه دادیم. یکی از انگیزه‌های من برای انتقال مجلس به این‌جا این بود که از نزدیک به کارهای کتابخانه رسیدگی شود. کتابخانه دست جداشده از پیکر بود. بعدها گنجینه دیگری، کتابخانه مجلس سنا بود به این‌جا ملحق شد. کتابخانه سنا مهم‌ترین مجموعه ایرانشناسی موجود در ایران است. کار دیگری که انجام دادم این بود که فضایی را در کنار صحن تعبیه کردم که اگر نمایندگان به سراغ کتابخانه نمی‌آیند، کتابخانه به سراغ آن‌ها برود تا نمایندگان زمان آزاد خود را در کتابخانه باشند اما بعدها شنیدم که جمع شد، شاید زمینه‌اش را نداشتیم. عملا کتابخانه مجلس به موسسه علمی و پژوهشی تبدیل شده که اتفاق بدی نیست اما باید نمایندگان از آن استفاده می‌کردند و اگر آن‌ها استفاده نکردند این مجموعه همچنان به ارائه خدمات علمی ادامه می‌دهد و گنجینه بسیاری دارد که قابل تحقیق است. کتابخانه مجلس همانند آستان قدس رضوی، کتابخانه آیت‌الله مرعشی و کتابخانه ملی ناکاویده مانده است.
در پایان مراسم از ۱۰ عنوان کتاب پژوهشی کتابخانه مجلس که در طول یک سال گذشته منتشر شده؛ کتاب سه‌جلدی «ضوءالشهاب فی شرح الشهاب»، تصحیح مهدی سلیمانی آشتیانی «الهیات سایبر» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا قائمی‌نیا، «اخلاق درندگان» اثر سیدحسین علوی، «شناختنامه روشنفکری» اثر گروه مطالعاتی و پژوهشی حکمت که تلاشی است برای معرفی اجمالی چهره‌های شاخص و مؤثر جریان روشنفکری در ایران از دوره فتحعلی‌شاه قاجار تاکنون و «سکولاریسم نقابدار» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین خسروپناه، «تاریخ حدیث بحرین»، «نمایه‌نامه تحلیلی ـ موضوعی سفرنامه‌های ترجمه‌شده سیّاحان انگلیسی درباره ایران»، «چالش‌های قانونگذاری در ایران» (۳ جلدی) و «سفینه خوشگو» تألیف بندرابن داس خوشگو، دفتر اول با ۴۰۵ صفحه به تصحیح دکتر زین‌العبا رونمایی شد.
همچنین از باغ میراث فرهنگستان که کتابخانه مجازی در موزه مجازی کتابخانه مجلس است با حضور آیت‌الله مرعشی، اشرف بروجردی، غلامعلی حداد عادل و قاسمیان رونمایی شد.
پایان خبر / تاریخ ما