چرخش فروش سویا از بازار چین به سمت ایران
نبرد تجاری چین و آمریکا که آسیب‌های زیادی را به کشاورزان وارد کرده، باعث شده است تا فروش سویای آمریکایی در چین کاهش یابد همزمان گزارش‌ها نشان می‌دهد ایران جای چین را در این بازار گرفته و بزرگ‌ترین خریدار این فرآورده از آمریکا شده است.
در این نبرد تجاری بیش از همه این کشاورزان سویا هستند که متضرر می‌شوند برای همین است که شاید دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا تصور می‌کند چین عمدا تعرفه‌های کلانی را روی این فرآورده در نظر گرفته است.
به گزارش سرویس اخبار تاریخ ما، اینکه آمریکا مدعی است چین در انتخابات میان‌دوره‌ای اثر‌گذار است و کشاورزان را برای ایجاد برخی تحولات اقتصادی و سیاسی تحت فشار می‌گذارد بعضا به تعرفه‌های پکن روی محصولات کشاورزی آمریکا از جمله سویا نیز مربوط است.
چینی‌ها خیلی پیش از این دیدگاه آمریکا یعنی حتی قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ میلادی به دنبال تعرفه بیشتر روی سویا بوده‌اند اما آمریکا می‌گوید که اصلی‌ترین علت آن تاثیرگذاری چین روی انتخابات بوده است.
در شرایط فعلی با نظرداشت بروز مناقشات تجاری میان دو کشور و تعرفه‌های ۲۵ درصدی چین روی دانه‌های سویا از آمریکا، پیش‌بینی می‌شود که موضوع به مناقشه بزرگ‌تری میان طرفین تبدیل شود.«ایان شلدون» استاد اقتصاد کشاورزی پکن که مدت‌ها است در زمینه بازارهای کالاهای بین‌المللی مطالعه می‌کند، معتقد است این اتفاق چندان هم دور از انتظار نبود.
او ادامه می‌دهد: حتی پیش از نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا، تحلیل‌گران تجاری این امکان را بررسی می‌کردند که چین ممکن است محدودیت‌های تجاری بر واردات سویا از آمریکا اعمال کند، چرا که هر دو نامزد ریاست‌جمهوری درباره سیاست‌های حمایتی تجاری گمانه‌زنی می‌کردند.این کارشناس خاطر‌نشان می‌کند اکنون خطر جنگ تجاری بدل به یک واقعیت شده است و کشاورزان آمریکایی سویا ممکن است بزرگ‌ترین بازندگان این جنگ باشند.
دانه‌های سویا بخشی مهم از چرخه غذایی هستند به‌ویژه به‌عنوان منبعی از پروتئین در پرورش خوک و ماکیان و برای همین این فرآورده در عرصه کشاورزی و اقتصادی و حتی اجتماعی با اهمیت است.در سال ۲۰۱۶، صادرات جهانی سویا ایالات متحده به ۸/ ۲۲ میلیارد دلار رسید که بالاتر از میزان صادرات دیگر کشورها قرار دارد نزدیک‌ترین رقیب آمریکا در این زمینه برزیل بود که میزان صادرات سویای آن به ۲۱ میلیارد دلار می‌رسید.
در این بین چین بیشترین سهم در واردات سویا، به ارزش ۳۴ میلیارد دلار و دوسوم کل میزان صادرات جهانی را به خود اختصاص داد. از میزان صادرات سویای آمریکا، یک‌‌سوم آن به ارزش ۴/ ۱۲ میلیارد دلار سهم چین بوده است امری که سبب شد سویا دومین کالای صادراتی ارزشمند آمریکا به چین، پس از انواع هواپیما باشد.
تغییر رژیم غذایی مصرف‌کنندگان از برنج به گوشت خوک، ماکیان و گوشت گاو نقش مهمی در رشد سریع تقاضا برای گوشت داشته است. امری که بر اهمیت چین به‌عنوان بازاری برای دانه سویا افزوده است. تولید گوشت چین از این سه حیوان از سال ۱۹۸۶ تا سال ۲۰۱۲، ۲۵۰ درصد افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود تا انتهای دهه فعلی، ۳۰ درصد دیگر نیز افزایش یابد. با وجود این، چین قادر به تولید خوراک کافی برای این حیوان‌ها نیست، بنابراین به واردات دانه سویا از ایالات متحده و برزیل نیاز دارد.
به همین خاطر است که اعمال تعرفه‌ها از سوی چین، تاثیر بالقوه و مخربی بر کشاورزان سویا در اوهایو دارد. اوهایو، پس از ایلینوی، آیوا، مینه‌سوتا، ایندیانا و نبراسکا، ششمین صادرکننده بزرگ سویا است و تمام این ایالت‌ها از اعمال تعرفه‌های جدید متضرر می‌شوند.
نه‌تنها با اعمال این تعرفه‌ها کشاورزان آمریکایی بازار را به کشاورزان برزیل می‌بازند، بلکه قیمت سویا نیز احتمالا سقوط می‌کند امری که به درآمدهای کشاورزان ضربه خواهد زد و بدشانسی بیشتری برای مزارع بخش میانی آمریکا به همراه خواهد داشت.
البته دلیل اینکه چین از آغاز تصمیم گرفت بر واردات سویا اعمال تعرفه کند هم همین بود. کشاورزان ضرر بسیاری را متحمل خواهند شد و دانه سویا در ایالت‌هایی کشت می‌شود که در انتخابات ریاست‌جمهوری به «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری فعلی آمریکا رای دادند. به جرات می‌توان گفت که چین به این قضیه امید بسته که کشاورزان با دولت لابی‌گری کنند تا از جنگ تجاری عقب بنشیند.
در تحولی دیگر گزارش‌های موجود نشان می‌دهد حالا ایران جایگاه نخست خرید سویای آمریکا در ماه آگوست (۱۰ مرداد تا ۱۰ شهریور) سال جاری میلادی را به خود اختصاص داده است. بر‌اساس آمار صادرات سویای آمریکا به ایران در ماه آگوست سال جاری میلادی جهش ۵۰۰ درصدی را به همراه داشته است در حالی که واردات این محصول به چین در ماه مذکور و همچنین در ۸ ماه نخست سال جاری میلادی به ترتیب افت ۹۵ و ۳۱ درصدی را نشان می‌دهد.
در ماه آگوست سال جاری میلادی، ۴۱۴ هزار تن سویای آمریکا معادل پنج فروند پاناماکس بارگیری و به ایران حمل شد، این رقم معادل سهم ۲/ ۱۳ درصد از کل صادرات سویای آمریکا در ماه مذکور را برعهده دارد.
«پتر سند» تحلیلگر ارشد موسسه بیمکو در آمریکا می‌گوید: جنگ تجاری میان چین و آمریکا منجر به تغییر خطوط تجاری شده است، اشتهای شدید و ناگهانی ایران برای سویای آمریکا خیلی غیر‌منتظره است.
او می‌افزاید که ایران به سرعت به خرید سویا از آمریکا روی آورده و این بسیار جالب توجه است و جنگ تجاری چین و آمریکا در این روند بی‌تاثیر نبوده است.
در ماه آگوست سال ۲۰۱۷ میلادی، چین بالاترین مقصد صادراتی برای سویای آمریکا با یک میلیون و ۲۰۰ هزارتن بود اما در ماه آگوست سال جاری میلادی این رقم با رسیدن به ۶۷ هزار و ۸۲۵ هزار تن افت ۹۵ درصدی را به نمایش گذاشته است.
منبع: ایرنا