تحریم جدید آمریکا علیه فلزات اساسی چه تاثیری بر بورس دارد؟
ایالات متحده اخیرا اعلام کرده که قصد دارد تحریم‌های تازه‌ای را علیه صنعت فلزات اساسی ایران اعمال کند، آیا این تحریم‌ها می‌تواند روند صعودی چند ماه اخیر بورس را مختل کند؟
به گزارش سرویس اخبار تاریخ ما، روز گذشته مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا با صدور بیانیه‌ای و با ادعای تهدید آمیزبودن برنامه هسته‌ای، موشک‌های بالستیک و برنامه‌های نظامی ایران برای صلح و ثبات خاورمیانه، تحریم علیه صنعت فلزات ایران را تشدید کرد و بر این اساس 22 فلز نظیر انواع آلومینیوم، فولاد و مس را در فهرست جدید تحریم‌های ایالات متحده قرار داد.
با این حال این نخستین باری نیست که آمریکا صنعت فلزات ایران را مشمول تحریم می‌کند. اردیبهشت سال گذشته نیز دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در فرمانی صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران را با تحریم مواجه کرده بود تا بزرگترین منبع درآمد غیرنفتی ایران را از بین ببرد.
با این حال پرسشی که مطرح می‌شود این است که دور جدید نحریم‌ها تا چه حد می‌تواند بر روند معاملات بورس تهران تاثیرگذار باشد؟
اثر تحریم‌ها بر بورس
شاید بسیاری از فعالان بازار سهام کشور که در سال 99 به جذاب‌ترین مکان برای سرمایه‌گذاری تبدیل شده است، نگران تاثیر منفی این خبر بر گروه فلزات اساسی بورس باشند.
گروهی که در هفته‌های اخیر یکی از پرمعامله‌ترین صنایع بازار بوده و میانگین ارزش معاملات روزانه آن در یک ماه اخیر بالای 2 هزار میلیارد تومان در روز بوده است. اما در هفته گذشته این گروه با فشار عرضه شدیدی مواجه شده بود و معامله‌گران بیم آن را دارند که به واسطه این خبر، فشار عرضه تشدید شده و صف‌های فروش در این نمادها همچنان ادامه داشته باشد.
نکته‌ای که احتمالا همه تحلیلگران بر آن تاکید دارند این است که تحریم‌های امریکا همانند دور قبلی تنها جوی روانی و کوتاه‌مدت بر بازار سهام خواهد گذاشت و روی عملکرد شرکت‌های بزرگ فلزی تاثیر چندانی نخواهد داشت.
اما آیا این دور هم به همین روال خواهد بود. به طور کلی تحولات اخیر بورس نشان داده که بازار سهام کشور دیگر چندان تحت تاثیر اخبار خارجی نیست و حتی تحولات منفی علیه ایران نیز نمی‌تواند به صورت بلندمدت بر عملکرد بورس تاثیر منفی بگذارد.
برای اینکه بخواهیم تاثیر تجریم‌ها بر صنعت فلزات اساسی را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار دهیم، شاید مروری بر عملکرد سه نماد فولاد، فملی و فایرا به عنوان سه غول حوزه فولاد، مس و آلومینیوم و همچنین شاخص گروه فلزات اساسی از اردیبهشت سال گذشته (که دور نخست تحریم علیه فلزات اساسی رخ داد) تا به امروز بتواند، چشم‌انداز بهتری به معامله‌گران ارائه کند.
مروری بر عملکرد گروه فلزات اساسی نشان می‌دهد که شاخص این گروه که پس از اعلام خبر تحریم‌ها در تاریخ 18 اردیبهشت 98 در سطح 154 هزارو 480 واحدی قرار داشت، اگر چه در تا پایان هفته روندی نزولی داشت و به کانال 147 هزار واحدی نیز سقوط کرد اما از آن زمان به بعد روندی صعودی در پیش گرفت تا به امروز دیگر به آن سطح بازنگشته است.
همچنین این گروه به مدد رشد همه‌جانبه بورس امروز در سطح یک میلیون و 246 هزار واحدی قرار دارد که 760 درصد بیشتر از روز تحریم‌هاست.
به نظر می‌رسد این بار نیز که شاخص این صنعت در مدار نزولی قرار دارد و در هفته گذشته بیش از 10 درصد اصلاح داشته، از این خبر چندان متاثر نشود و اگر چه ممکن است در ادامه روند اصلاحی خود طی این هفته افت کوچکی داشته باشد اما به زودی به مدار صعود بازگردد.
عملکرد فروش شرکت‌های فلزی
عملکرد سه نماد فولاد، فملی و فایرا نیز به عنوان سه نماد بزرگ فلزات تحریم‌شده در دور قبلی تحریم‌ها نشان می‌دهد عملکرد این نمادها در بورس چندان تحت تاثیر تحریم‌ها نبوده است. به عنوان مثال نماد فولاد اگر چه پس از اعلام تحریم‌ها سه روز متوالی عملکردی منفی داشته اما پس از رسیدن به کف قیمتی 232 تومانی در تاریخ 22 اردیبهشت 98 تا به امروز هرگز دیگر به آن قیمت بازنگشته و امروز در محدوده قیمتی 2000 تومانی معامله می‌شود.
در خصوص فملی و فایرا هم اوضاع کم و بیش به همین منوال بوده است به طوری که کف قیمتی 271 تومانی فملی که در تاریخ 4 خرداد و پس از افت 6 درصدی قیمت پس از اخبار تحریم‌ها رخ داده هرگز تکرار نشده و در پایان هفته گذشته فملی ارزشی بالغ بر 3170 تومان داشته است.
فایرا البته کمی متفاوت عمل کرده و پس از رسیدن به کف 551 تومانی در 21 اردیبهشت روندی صعودی به خود گرفته ولی مجددا در مرداد ماه کف قیمتی جدیدی تشکیل داده است. ولی در مجموع روند صعودی خوبی در پیش گرفته و اکنون در محدوده 2500 تومانی معامله می‌شود.
عملکرد درآمدی شرکت‌ها نیز نشان می‌دهد که تحریم‌ها اگر چه صادرات این صنعت را به شدت کاهش داده ولی با توجه به افزایش قیمت‌ها و افزایش تولید، تاثیر چندانی بر درآمد و سودآوری شرکت‌ها نداشته است.
به عنوان مثال شرکت فولاد مبارکه در سه ماهه نخست سال 97 حدود 341 هزار تن فروش صادراتی داشته و همچنین در سال 98 اگر چه توانسته 343 هزارتن فروش صادراتی داشته باشد اما کل درآمد ناشی از فروش آن 95 هزار میلیارد ریال بوده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال 99 میزان فروش فولاد با توجه به افت 81 درصدی صادرات حدود 32 درصد رشد داشته و به 126 هزار و 685 میلیارد ریال رسیده است. البته میزان سود ناخالص فولاد در مقایسه با سال 98 تنها 10 درصد بیشتر شده است.
چنین اتفاقی برای فملی و فایرا نیز رخ داده است. و اگر چه میزان صادرات آنها در سال 99 نسبت به سالهای گذشته کاهش داشته اما درآمد حاصل از فروش این شرکت‌ها رشد کرده است.
با این اوصاف به نظر نمی‌رسد تحریم‌های آمریکا علیه صنعت فلزی ایران تاثیر منفی سنگینی بر عملکرد صنعت فلزات اساسی در بورس داشته باشد و اگر هم اصلاحی رخ بدهد موقتی بوده و با توجه به قرار گرفتن این نمادها در صندوق‌های ETF دولتی بعدی احتمالا نمادهای این گروه در هفته‌های آتی مجددا در مدار صعود قرار بگیرند و به کمک آنها شاخص کل نیز از مرز 2 میلیون واحدی عبور کند.