روابط انسانی از نظر حضرت حافظ
دانشمندان و متفکران زیادی درمورد رابطه انسان با خدا به مطالعه و تحقیق پرداخت و نظریات متعددی در این باره ارائه دادند که هرکدام مخالفان و موافقان خود را دارد.
مارتین بوبر
مارتین بوبو یکی از متفکران برجسته یهودی است که مکتوبات بسیاری در باره انسان با خدا و ارتباطات جهان هستی و طبیعت از خود بر جای گذاشته است. در یکی از این کتابها به نام من وتو، بوبر برای تعیین دقیق حیات واقعی و به تصویر کشیدن آن طوری که برای مخاطب قابل لمس و تصور باشد، به تصویر و ترسیم عمیق فضاهایی می پردازد که در آن روابط انسانی از جمله انسان با انسان، انسان با حیوان، انسان با طبیعت و انسان با خدا به خوبی تبلور می یابد.
در واقع بوبر به این تفکر دست یافته است ک پیش نیاز ارتباط انسان با خدا، ارتباط با خودش است و به طور مشخص رابطه از طریق همسخنی و کشف ندانسته هاست.
نگاه حافظ به روابط انسانی
همانطور که در بالا بیان شد مارتین بوبر رابطه با خدا و همسخنی با او را در سایه روابط انسان با دیگر مخلوقات خدا بالاخص با خود انسان می داست، در این مقاله به باور حافظ در این مورد می پردازیم و نفس روابط انسانی را در غزلیات حافظ بررسی میکنیم. همچنین برای آشنایی بیشتر با اشعارحافظ و همچنین دسترسی به فایل صوتی شعرهای حافظ با ماهمراه باشید…
- اصولا حافظ بر این باوراست که در همه حال بهترین راه نرم خویی است. چنان که معتقد است در روابط انسانی میبایست با دوستان مهربان و خوشرو بود و بسیار به محافظه کاری و مدارا با دشمنان توصیه داشت.
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است/با دوستان مروت با دشمنان مدارا
- از آنجایی که عمر انسان بسیار کوتاه است و بسیار زودگذر، حافظ همگان را به نیکی و خوشخلقی در حق یکدیگر دعوت میکرد.
ده روز مهر گردون افسانه است و افسون/نیکی به جای یاران فرصت شمار یارا
ای صاحب کرامت شکرانه سلامت روزی تفقدی کن درویش بی نوا را
- در این ابیات حافظ آمرانه مردم را به مهربانی و خوشرویی و شفقت با یکدیگر فرا میخواند. درخت دوستی در اینجا احتمالا معادل شجره طیبه و نهال دشمنی همان شجره خبیثه است.
درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد/نهال دشمنی برکن که رنج بیشمار آرد
