تاریخ دیگر ملل

امپراتوری بریتانیا به عنوان بزرگ‌ترین امپراتوری تاریخ جهان، در اوج خود بر نزدیک به یک‌چهارم خشکی‌های زمین و یک‌چهارم جمعیت جهان حکمرانی می‌کرد. این امپراتوری که از سده هفدهم تا بیستم میلادی پابرجا بود، تأثیر عمیقی بر فرهنگ، اقتصاد، سیاست و…

انقلاب فرانسه که در سال ۱۷۸۹ آغاز شد، نه تنها تحولی بنیادین در تاریخ فرانسه ایجاد کرد، بلکه پایه‌های نظم سیاسی و اجتماعی سراسر اروپا را دگرگون ساخت. این انقلاب که با شعار آزادی، برابری، برادری همراه بود، به عنوان الگویی برای جنبش‌های…

در اوایل سده هفتم هجری قمری (سیزدهم میلادی)، موجی سهمگین از استپ‌های آسیای مرکزی برخاست که ساختار سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بخش عمده‌ای از جهان متمدن آن روز را برای همیشه دگرگون ساخت. این موج، با نام امپراتوری مغول، به رهبری چنگیزخان و…

انقلاب هایتی (۱۷۹۱-۱۸۰۴ میلادی) نه تنها به عنوان تنها شورش موفق بردگان در تاریخ بشریت ثبت شده، بلکه به عنوان اولین انقلاب ضداستعماری در آمریکای لاتین و دومین جمهوری مستقل در نیمکره غربی پس از ایالات متحده، جایگاه بی‌همتایی دارد. این مقاله…

امپراتوری اینکا (۱۴۳۸-۱۵۳۳ میلادی) بزرگترین امپراتوری در آمریکای پیشاکلمبی بود که بدون استفاده از سیستم نوشتاری کلاسیک، موفق به اداره قلمرویی به وسعت ۲ میلیون کیلومتر مربع شد. این مقاله به بررسی مکانیسم‌های حکمرانی، سیستم‌های ارتباطی و…

نهضت ترجمه بغداد که بین قرون هشتم تا دهم میلادی به اوج خود رسید، یکی از بزرگترین پروژه‌های انتقال دانش در تاریخ بشر بود. این جنبش فکری که تحت حمایت خلفای عباسی به ویژه مأمون انجام شد، نه تنها میراث فکری یونان باستان را از نابودی نجات داد،…

تأسیس بیت‌الحکمه در بغداد توسط خلفای عباسی در قرن هشتم میلادی، نه تنها یک نهاد آموزشی، بلکه هسته مرکزی بزرگترین پروژه علمی جهان پیشامدرن بود. این مرکز که دانشمندان از تمام فرهنگ‌ها و ادیان را گرد هم آورد، به مدت پنج قرن پیشران پیشرفت علمی…

انقلاب صنعتی در انگلستان بین سال‌های ۱۷۶۰ تا ۱۸۴۰ میلادی، تنها یک تغییر اقتصادی نبود، بلکه یک دگرگونی تمدنی بود که ساختارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جهان را برای همیشه تغییر داد. این دوره که با گذار از اقتصاد کشاورزی به صنعتی مشخص می‌شود،…

کشف یک تمدن ناشناخته تمدن اُزبکی (سده‌های ۸ تا ۱۲ میلادی) در شمال قزاقستان: شهرهای دایره‌ای شکل با معماری منحصربفرد سیستم آبیاری هوشمند در محیط استپی خشک پل ارتباطی بین تمدن‌های اوراسیا

کشف یک تمدن پیشرفته ۷۵۰۰ ساله تمدن وینچا (۵۵۰۰-۴۵۰۰ ق.م) در صربستان امروزی: قدیمی‌ترین سیستم نوشتاری احتمالی جهان (۲۰۰۰ سال قبل از سومر) شهرهای برنامه‌ریزی‌شده با خیابان‌های منظم صنعت فلزکاری پیشرفته در عصر نوسنگی

معمای ۵۰۰۰ ساله در صحرای پرو تمدن نورته چیکو (۳۵۰۰-۱۸۰۰ ق.م) که در دره‌های خشک پرو کشف شد: قدیمی‌ترین تمدن شهری آمریکا (همزمان با مصر باستان) شهرهای بدون سفال با معماری پیچیده سیستم آبیاری شگفت‌انگیز در محیط بیابانی

در قلب صحرای الربع الخالی، بقایای شهری عظیم با کتیبه‌های مرموز، باستان‌شناسان را شگفت‌زده کرده است. پادشاهی اخیضر که توسط قبایل بنی‌کنده تأسیس شد، چگونه توانست در یکی از خشن‌ترین محیط‌های جهان به چنین شکوفایی دست یابد؟ چرا این تمدن پیشرفته…

در متون سومری، دیلمون به عنوان "سرزمین جاودانگی" و "محل طلوع خورشید" توصیف شده بود. اکنون باستان‌شناسان با کشف بقایای این تمدن در بحرین و شرق عربستان، پرده از اسرار یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری عصر برنز برداشته‌اند. چگونه جزیره‌ای خشک به…

در حالی که مصریان باستان اهرام جیزه را می‌ساختند و بین‌النهرینیان نخستین شهرهای جهان را بنا می‌کردند، در ساحل اقیانوس آرام آمریکای جنوبی، تمدنی پیشرفته در حال شکوفایی بود که تا قرن بیستم کاملاً ناشناخته باقی مانده بود. تمدن کارال-سوپه، با…

در اوج قدرت (۹۱۱-۶۰۹ ق.م)، امپراتوری آشور با اختراع جنگافزارهای انقلابی و سیستم لجستیکی بی‌نظیر، از دجله تا نیل را تحت کنترل داشت. کشف اخیر در نینوا (۲۰۲۳) پرده از اسرار این ماشین جنگی باستانی برداشته است.