جمشید آموزگار که بود و چه نقشی در ایران داشت؟
جمشید آموزگار ۱۶ مردادماه ۱۳۵۶ به مقام نخست‌وزیری منصوب شد و به این ترتیب سیزده سال نخست‌وزیری امیرعباس هویدا پایان یافت. آموزگار مهندس و اقتصاددان بود. او پیش از نخست‌وزیری سمت‌هایی چون وزیر کار، کشاورزی، وزیر کشور، بهداری، کارشناس بانک جهانی (رئیس مجمع سالانه این بانک در سال ۱۳۴۶) و صندوق بین‌المللی پول و رئیس دوره‌ای اوپک را در کارنامه خود داشت.
آموزگار در سال ۱۳۰۲ش. در شهر تهران در خانواده‌ای نسبتا معروف و متنفذ به دنیا آمد. پدرش «حبیب‌الله آموزگار» از اهالی اصطهبانات فارس بود که به مدارج عالی علمی و سیاسی دست یافته بود. حبیب‌الله آموزگار در عرصه سیاست در عصر سلطنت رضا شاه و محمد‌رضا پهلوی عهده‌دار مسوولیت‌های مهمی بود. مادر جمشید از اولین زنان تعلیم‌یافته علم جدید بود. مهم‌ترین اتفاق در وزارت دارایی طی دوره وزارت او ایجاد نوعی توازن در وضع خزانه دولت بود. در آن دوره موجودی خزانه تغییر قابل ملاحظه‌ای یافت. او نزدیک به ۹ سال در راس وزارت دارایی بود. آموزگار در وزارت دارایی با مشکلات زیادی روبه‌رو شد و مدارک موجود نشان می‌دهد که گروه عمده کارشناسان و مدیران ارشد وزارت دارایی نسبت به اقدامات آموزگار در آن وزارتخانه اظهار نارضایتی می‌کردند. از نکات مهم دیگر این دوره از زندگی سیاسی آموزگار، پیوند محکم وی با انجمنی متشکل از تحصیل‌کرده‌های کشور آمریکا بود. سعی مضاعف آنها در این انجمن بر این بود که از قدرت سیاسی و مالی کشور سهم بیشتری را نصیب خود کنند.
آموزگار در سال ۱۳۴۶ش. در مقام یک کارشناس اقتصادی ایران به مجمع سالانه بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول راه یافت و در همان‌جا به «ریاست مجمع سالانه بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول» انتخاب شد؛ اما مسوولیت مهمی که موجب شهرت بین‌المللی آموزگار شد، ریاست هیات نمایندگی ایران در «اجلاسیه اوپک» بود. در سال ۱۳۵۰ش. آموزگار با حفظ سمت وزارت دارایی از جانب شاه ریاست هیات نمایندگی ایران را برای شرکت در دومین اجلاس اوپک بر عهده داشت. در این اجلاسیه که آموزگار به ریاست آن منصوب شده بود، قیمت نفت با چند برابر افزایش به تصویب اجلاسیه رسید. این افزایش که با ریاست آموزگار همراه بود به‌عنوان پیروزی سران اوپک از جمله شخص آموزگار تلقی شد. از این پس آموزگار با حفظ سمت به‌عنوان ریاست هیات ایرانی در اجلاسیه‌های سران اوپک شرکت می‌کرد. این دوران مقارن بود با افزایش قیمت نفت و در این اوضاع و احوال شهرت فراوانی نصیب آموزگار شد.
او و چند تن دیگر در سال ۱۳۵۴ش/ ۱۹۷۵م. در اجلاس اوپک در وین توسط گروهی تحت رهبری تروریست بین المللی «کارلوس» به گروگان گرفته شدند که در قبال پرداخت ۲۰ میلیون تومان آزاد شدند. آموزگار در این گروگان‌گیری شجاعت و شهامت زیادی از خود به خرج داد و با کارلوس به درشتی سخن گفت.در هفتم اردیبهشت ماه ۱۳۵۳ش. هویدا در ترمیم کابینه خود ۱۱ وزیر جدید معرفی کرد. در این ترمیم جمشید آموزگار به وزارت کشور و سرپرستی سازمان امور استخدامی منصوب شد. آموزگار در این دوره دست به تغییرات عمده‌ای زد، معاونان وزارت کشور و غالب استانداران را تغییر داد و به جای آنها افراد کم‌تجربه و بی‌اطلاع را قرار داد.
نخست‌وزیری آموزگار
آموزگار در مرداد ۱۳۵۶ش. به فرمان شاه نخست‌وزیر شد. انتخاب آموزگار کوششی بود از ناحیه شاه که می‌خواست با آوردن مقامات جدید و جوان‌تر به کابینه در مقابل اظهار نارضایتی روشنفکران ایرانی فضای باز سیاسی ایجاد کند. آموزگار برنامه ریاضت اقتصادی را ارائه داد که به‌طور قابل توجهی از بودجه برنامه صنعتی می‌کاست و اعتبارات را که موجب تورم شده بود، محدود می‌کرد. همچنین دولت اعلام کرد که اقداماتی علیه رشوه‌خواری و فساد نیز انجام خواهد داد. او برای اولین بار در کابینه، پست«وزیر مشاور در امور زنان» را به وجود آورد. به علاوه، حل مشکل مسکن اجاره‌بها، مساله زمین‌خواران و برخورد با آنها وعده داده شده بود.
