پرنده‌هایی با بال‌های میلیونی
۶ سالی می‌شود که پرنده شده و حالا خلبان مستقل است. روحیات مردانه زیادی دارد و دوستدارِ ورزش‌های پرهیجان مثل موتورسواری و سوارکاری و در ارتفاع‌بودن است. ساکن شاهرود است؛ شهری که باید احترام به فرهنگ و باورهای مردم را هم در نظر بگیرد. با رعایت همه این موارد علایقش را دنبال و یک مربی پاراگلایدر پیدا کرده و پرواز را به خاطر سپرده است. با اینکه یک خلبان مستقل از استاد است، نیاز به اجازه یا راهنمایی در پرواز ندارد و می‌تواند در همه سایت‌های ایران بدون نیاز به مربی و با ارائه گواهینامه‌اش پرواز کند اما هنوز هم خودش را یک پرنده حرفه‌ای نمی‌داند و دوست دارد در مسابقات مختلف این رشته شرکت کند.
«قطعا با پرواز در یک محیط مردانه باید تلاش زیادی کنیم تا به عنوان یک زن توانایی‌هایمان را نشان دهیم چون در ذهن مردان اینطور جا افتاده که آنها می‌توانند یکسری فعالیت‌ها و ورزش‌ها را بهتر از زنان انجام دهند. با اینکه در سال‌های اخیر تبعیض بین ورزشکاران زن و مرد کمتر شده اما این موضوع همچنان وجود دارد، با این وجود زنان و مردان در کنار هم پرواز می‌کنند بدون آنکه مشکلی برای هم به وجود بیاورند. در پاراگلایدر زنانی مثل فاطمه افتخاری داریم که حتی بهتر از مردان ظاهر شده‌اند با این حال همچنان تصور بسته‌ای وجود دارد که یک زن هرگز نمی‌تواند به خوبی یک آقا پرواز کند. یک زن با نشان‌دادن مهارتش در پرواز می‌تواند خودش را به خوبی معرفی کند و همکاران آقای ما در سایت پرواز هم به خوبی همراه بانوان هستند اما بارها پیش آمده هنگام فرود مورد تمسخر رهگذران قرار گرفته‌ام و با جمله‌هایی مثل «برو خونه بشین بچه‌تو بزرگ کن»، «فسقلی، تو پروازم بلدی؟» هم روبه‌رو شده‌ام؛ جمله‌هایی که البته بیشتر موجب خنده‌ام شده تا اینکه ناراحتم کند.»
این صحبت‌های «بنت‌الهدی کریمی» است که یک مانتو و شلوار کماندویی به تن دارد و بارها و بارها می‌پرد و تا ارتفاع ۶۰۰ متری بالا می‌رود اما ارتفاع‌های بیشتر و تا ۲۰۰۰ متر از سطح دریا را هم امتحان کرده است. ورزشی که انتخاب کرده یکی از گران‌ترین‌هاست و تا حالا حداقل ۵۰ میلیون تومان برای این کار هزینه کرده است: «این ورزش گران محسوب می‌شود چون در ایران تولید بال نداریم و همه تجهیزات این رشته از خارج وارد می‌شود و طبیعتا مثل سایر اقلام وارداتی قیمت بالایی دارند. مثلا من بالم را با دلار سه تا هفت هزار تومان خریدم و این روزها با توجه به نوسان قیمت دلار، تامین تجهیزات دشوار است. تا حالا دو بال عوض کرده‌ام اما خوشبختانه برای هارنس (صندلی)، کلاه، چتر نجات و بی‌سیمم مشکلی پیش نیامده است. اگر اتفاقی برای بال بیفتد یا پاره شود می‌توان مشکل را با تکنیک‌های کوچک برطرف کرد. گاهی اوقات آسیب‌دیدگی بال بسیار زیاد است و مجبور می‌شویم آن را برای تعمیر به تهران بفرستیم. اما اگر آسیب‌دیدگی بال طوری باشد که تعمیر آن جان پرنده را به خطر بیندازد باید به طور کلی آن را عوض کنیم.»
او معتقد است: «قبل از اینکه پرواز را شروع کنم احساس می‌کردم این کار به قدرت بدنی بالایی نیاز دارد اما اینطور نیست. همیشه استادم می‌گفت اگر آرنولد هم به خودش بال ببندد اما نداند چطوری تکنیکی عمل کند نمی‌تواند بال را بالای سرش ببرد. پرواز با بال پاراگلایدر نیاز به تکنیک و مهارت دارد که از استاد فرا گرفته می‌شود. گرچه آمادگی جسمانی هم نیاز پرواز است. بال‌های پاراگلایدر هم بر اساس وزن خلبان دوخته می‌شود. برای مثال کسی که ۵۷ کیلو وزن دارد باید بالی را انتخاب کند که از ۵۷ کیلو شروع شود و تا ۷۵ کیلو را تحمل کند به همین دلیل وزن بال‌ها برای ما خانم‌ها آزاردهنده نیست. می‌دانید، پرواز مثل تحصیلات پله پله است. باید از ابتدایی شروع کرد، کم‌کم پیش رفت و هر مرحله را با موفقیت پشت سر گذاشت. پرواز به سه رشته مسافت، آکروباسی و فرود دقت تقسیم می‌شود. در رشته مسافت، همان طور که از اسمش مشخص است مسافت‌پیمایی می‌کنیم. برای مثال از تهران تیک‌آف می‌کنیم و سمنان فرود می‌آییم که البته بسته به شرایط جوی و مهارت‌های پرواز می‌شود مسافت‌های طولانی‌تر را هم طی کرد. در رشته آکروباسی، حرکات نمایشی و انواع مانورهای پرواز بصورت تکی و تلفیقی انجام می‌شود. در رشته فرود دقت هم هدف و نقطه‌ای روی زمین مشخص می‌شود و پرنده باید دقیقا روی همان نقطه فرود بیاید.»
گرچه این پرنده سانحه‌ای در پرواز نداشته اما شاهد سوانح پروازی بوده است: «سوانح پروازی تحلیل‌های عمیقی دارند. زخمی‌شدن دست و پا و زمین‌خوردن در این رشته عادی‌اند و زمانی که از سقوط صحبت می‌کنیم الزاما به معنای عدم کنترل بال توسط خلبان در ارتفاع‌های خیلی بلند نیست و گاهی سقوط از ده‌متری زمین اتفاق می‌افتد.»
خانواده کریمی هم مثل همه خانواده‌هایی که بچه‌هایشان پرواز را انتخاب می‌کنند با این کار مخالف بوده‌اند چون پاراگلایدر از بیرون ورزش خطرناکی دیده می‌شود و عموم مردم باور دارند یک پرنده در آسمان به چیزی وصل نیست و فقط با چند نخ و یک پارچه حرکت می‌کند.
تجهیزاتش را به یورو می‌خرد اما به ریال پول درمی‌آورد
«محمد» هم ۲۳ سال دارد و نانش را از پرواز درمی‌آورد. عاشق پرواز با پاراگلایدر است به همین دلیل هم تنها منبع درآمد و شغلش هم همین کار است اما هنوز نتوانسته هزینه‌ای را که برای این حرفه کرده جبران کند. ترجیح می‌داد اگر شغل دیگری داشت پاراگلایدر را به صورت تفریحی و حرفه‌ای دنبال کند نه به عنوان منبع درآمد چون تجهیزاتش را به یورو تهیه می‌کند اما به ریال پول درمی‌آورد و همان را هم برای تجهیزات خرج می‌کند، با این حال همچنان در این رشته فعالیت و خدایش را شکر می‌کند.
پرواز با پاراگلایدر را از ۱۰ سالگی شروع کرده و حالا ۱۲ سالی می‌شود که پرنده است. تا کنون هشت مقام کشوری کسب کرده و عضو تیم ملی در رشته فرود دقت است. حدود پنج سالی هم هست که خلبان پرواز دونفره است و سالی ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ پرواز تفریحی دونفره بدون سانحه در دفترچه پروازش ثبت کرده است. مربی‌اش پدرش بوده که یکی از قدیمی‌ترین‌هاست و از سال ۱۳۷۳ در حوزه‌های سقوط آزاد، پاراموتور و غواصی فعالیت می‌کرده و تکاور ارتش هم بوده است.
محمد ریحانی در حال آماده‌شدن برای شرکت در مسابقات فرانسه است که بهمن‌ماه برگزار می‌شود اما نیاز به اسپانسر دارد و می‌گوید: «۱۲ سال از عمرم را در این رشته گذاشته‌ام و هنوز نتوانسته‌ام در مسابقات بین‌المللی شرکت کنم چون از جایی حمایت نمی‌شوم. با اینکه جامعه پاراگلایدر روز به روز بزرگ‌تر می‌شود اما این حوزه پیشتیبان مالی ندارد و شاید این ورزش کمتر دیده می‌شود. به جرات می‌توانم بگویم اگر حمایت‌گری داشته باشم جزء ۱۰ نفر اول مسابقات فرانسه می‌شوم و آمادگی جابجایی رکورد آکروباسی در ایران و آسیا را دارم اما همه این کارها نیاز به هزینه‌ای حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان دارد. حتی در اردوهای تیم ملی هم بودجه‌ای برای خرید تجهیزات پرداخت نمی‌کنند و معمولا تجهیزات بچه‌ها کارکرده است. برای مثال بالی داشتیم که تولید آن مربوط به سال ۲۰۱۵ بود که بچه‌ها باید با همان در مسابقات آسیایی شرکت می‌کردند در حالی که استاندارد اروپایی هر سِت پاراگلایدر که بتوان با آن پرواز کرد ۲۰۰ ساعت یعنی حدود دو سال است و هر سِت حدود ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ یورو قیمت دارد. متاسفانه بال‌هایی وجود دارند که ۱۰ سال از عمرشان گذشته اما پرنده‌ها هنوز با آن پرواز می‌کنند چون قیمت بال بالاست و سِتی که برای این ورزش هزینه می‌شود بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان است.»
پاراگلایدر یکی از رشته‌های لاکچری محسوب می‌شود و مسائل اقتصادی، گرانی و شیوع کرونا هم روی این حرفه تاثیر خودش را گذاشته است. ریحانی معتقد است: «مسائل اقتصادی و کرونا موجب شده که تعداد متقاضیان تفریحی و آموزشی این رشته کم شود. پاراگلایدر مرحله به مرحله پیش می‌رود و متقاضی در محله اول یاد می‌گیرد پرواز کند. پرواز در دوره شروع زیر نظر مربی انجام می‌شود. معمولا هزینه دوره اول بین ۵ تا ۶ میلیون تومان است و تجهیزات در این دوره به عهده باشگاه است. کارآموز در دوره دوم یاد می‌گیرد که به تنهایی پرواز کند. تا ۲۵ پرواز زیر نظر مربی انجام می‌گیرد و بعد از این دوره‌ها باید تجهیزات مربوط به این کار تهیه شود. معمولا قیمت تجهیزات کارکرده از ۵۰ میلیون تومان و قیمت تجهیزات آکبند از ۱۰۰ میلیون تومان شروع می‌شود. کشورهای اروپایی مثل اسپانیا، فرانسه و آلمان بهترین تجهیزات مربوط به پاراگلایدر را تولید می‌کنند. گواهینامه‌های مربوط به این کار هم بین یک تا دو سال تمدید می‌شود.»
او با بیان اینکه طی پنج سالی که فعالیت تفریحی پرواز را شروع کرده برای کسی اتفاقی نیفتاده است، ادامه می‌دهد: «خلبانی که مستقل پرواز می‌کند بیمه مسئولیت دارد و خلبانانی که به صورت تجاری پرواز می‌کنند سالانه مبلغی برای بیمه مسافران پرداخت می‌کنند. اگر هم شاهد حادثه یا اتفاقاتی در این حوزه بوده‌ایم به دلیل نبود نظارت در این زمینه بوده است. ممکن است کسی که گواهینامه‌اش چک نشده، تجهیزات تهیه کرده و پرواز تفریحی انجام داده. اگر در پرواز سینگل اتفاقی بیفتد خطرش متوجه خود فرد است اما در سطح کشور خلبانانی داریم که تجهیزات پرواز دونفره تهیه و فعالیت می‌کنند که متاسفانه هم به خودشان و هم به مسافرانی که به آنها اعتماد می‌کنند، آسیب می‌زنند. نظارت لازم در این زمینه باید از سوی انجمن ورزش‌های هوایی و سازمان هواپیمایی کشوری باشد. متاسفانه در سایت‌های پرواز، مارشال (بازرس) نداریم که گواهینامه، بیمه‌نامه، سابقه و تجهیزات خلبانان را چک کند و به آنان اجازه پرواز دهد و این موضوع موجب مشکلات جدی در این رشته شده است.»
این پرنده پیشنهاد می‌کند: «همه افراد برای یک بار هم که شده پرواز با پاراگلایدر را تجربه کنند. هزینه‌ای که برای پرواز تفریحی پرداخت می‌شود شاید هزینه یک دست لباس هم نباشد اما تجربه‌ای است که فقط یک بار در زندگی اتفاق می‌افتد. در حال حاضر هزینه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پرواز ۴۵۰ هزار تومان است که از این مبلغ ۵۰ هزار تومان مربوط به ورودی پرواز است.»
بنت‌الهدی و محمد در «رامیان» استان گلستان پرواز می‌کنند؛ یکی از استانداردترین و زیباترین سایت‌های پروازی ایران که البته امکانات خاصی برای گردشگرانی که می‌خواهند تفریحی بپرند، ندارد اما پرنده‌ها از این سایت رضایت کامل دارند چون آسیبی به بال‌هایشان وارد نمی‌شود.
پایان خبر / تاریخ ما