بازگشت فرقه اسماعیلیه به الموت بعد از حمله مغول
بهگزارش «تاریخ ما» به نقل از میراثآریابهنقل از روابطعمومی پژوهشگاه میراثفرهنگی
و گردشگری، حمیده چوبک، سرپرست چهاردهمین فصل کاوشهای
باستانشناسی دژ الموت قزوین این مطلب را در بازدید خبرنگاران از
این قلعه اعلام کرد و گفت: «اگرچه کاخ دژ الموت در سال 654 هجری
قمری با حمله مغول ها تخریب میشود و از بین می رود اما به علت
اهمیت آن برای فرقه اسماعیلیه بار دیگر پیروان این فرقه به این
محل بازمی گردند.»
او با اشاره به ساخت بناهای ارزشمندی با تزیینات کاشیکاری بعد از
بازگشت دوباره پیروان اسماعیلیه به الموت گفت: «به نظر می رسد این
تزیینات مربوط به آرامگاه حسن صباح بوده است و اسماعیلیان قصد
داشتند آن را احیا کنند.»
این باستان شناس در ادامه به اهمیت مرقد حسن صباح برای پیروان
فرقه اسماعیلیه اشاره کرد و گفت: «در متون تاریخی از آرامگاه حسن
صباح و جانشینان او به عنوان زیارتگاه پیروانشان نام برده شده
است.»
او به خبرنگار تاریخ ما گفت:: «امیدواریم بتوانیم در کاوش های آتی مدارک بیشتری از
محل دفن حسن صباح به دست آوریم.»
نگاهی به جزئیات دو کاشی کشف شده
چوبک در توضیح دو کاشی کشف شده گفت: «این کاشی های زرین فام یکی
از مهمترین یافته های کاوش های سال 1397 بودند که یکی از آن ها
تاریخ 678 هجری قمری را نشان میدهد.»
او به کشف این کاشی ها در سراچه هایی با طاق صخره ای سنگی اشاره
کرد و در مورد تاریخ نوشته شده روی کاشی دوم گفت: بخشی از تاریخ
نوشته شده روی این کاشی پاک شده است با این حال با توجه به
قسمت باقیمانده حدس می زنیم این تاریخ 680هجری قمری بوده
است که در این صورت با کاشی نخست تطبیق خواهد داشت.
او بار دیگر تاکید فروان کرد که این کاشی ها نشان می دهند، بعد از حمله
مغول اسماعیلیه بار دیگر به این منطقه برگشته و زندگی می کردند و
این کاشی ها هم یادگار همان دوره است.
او در ادامه با اشاره به شناسایی کاشی های کتیبه دار در قلعه
الموت گفت: «احتمالا این کاشی ها مربوط به کتیبه های برجسته سردر
بوده اند.»
موزه و سامانه اطلاعاتی الموت
حمیده چوبک، سرپرست چهاردهمین فصل کاوش های باستانشناسی دژالموت
با اشاره به این نکته که یکی از وظایف و اهداف مهم هر کاوش باستان
شناسی ایجاد یک سامانه اطلاعاتی است که براساس همه موازین علمی
بتواند مورد بهره برداری قرار گیرد، بر ضرورت طبقه
بندی یافته ها از نظر گاهنگاری و گونه شناسی و تکنولوژی تاکید
کرد.
او به خبرنگار تاریخ ما گفت:: «سامانه اطلاعاتی با توجه به ابعاد مختلفی شکل می
گیرد و سپس اطلاعات براساس اطلاعات پایه ای ضبط شده و در یک نرم
افزار ساماندهی و جمع آوری خواهد شد.»
او گفت: «در الموت برای ایجاد یک سامانه اطلاعاتی نیاز به یک فضا
و موزه بود تا بتوانیم در آنجا اطلاعات را گرداوری کنیم.»
چوبک افزود: «متاسفانه فضایی مناسب موزه در اختیار نداشتیم به
همین دلیل از محل اعتبارات سال 95 و بخشی از اعتبارات سال 96 محلی
را در کنار پایگاه برای نگهداری از سفال ها و ایجاد موزه آماده
سازی کردیم.»
او اظهار کرد: «امیدواریم بعد از تهیه نرم افزارها بتوانیم
موزه قلعه الموت را به طور رسمی افتتاح کرده و اطلاعات را به روز
در اختیار همه جامعه باستان شناسی قرار دهیم.»
او در ادامه با اشاره به این که در حال حاضر ساختمان مدرسه نزدیک
پایگاه به عنوان اقامتگاه استفاده میشود، پیشنهاد داد که
این ساختمان که چندان هم مناسب اقامتگاه نیست تخریب شده و به جای
ان یک موزه ساخته شود.
الموت یک آزمایشگاه تحقیقاتی برای باستان شناسان
چوبک در ادامه گفت و گو با خبرنگاران اظهار کرد: «به اعتقاد من
این مرکز میتواند به غیر از مرکز تحقیقاتی به یک مرکز مهم آموزشی
برای گونه شناسی سفالینه های منطقه حوزه فرهنگی کاسپین و نیز دوره
اسلامی تبدیل شود البته ما می توانیم از هزاره دوم پیش از میلاد
تا دوره های اسلامی و دوره قاجار یافته های الموت را داشته
باشیم.»
او همچنین پیشنهاد داد که گروه های مختلف دانشجویان رشته باستان
شناسی به این محل آمده و ضمن کمک در مطالعات این یافته ها،
بتوانند در این زمینه تجربه به دست اورند و در واقع الموت یک
آزمایشگاه تحقیقاتی برای جامعه باستان شناسی ایران باشد.
بیش از 7200 قطعه سفال در سامانه اطلاعاتی الموت
چوبک در ادامه با اشاره به کشف بیش از 7200 قطعه سفال فقط در یک
کارگاه کاوش، از وجود بیش از 100هزار قطعه سفال در سامانه
اطلاعاتی الموت خبر داد.
او با تاکید براین که در پایگاه الموت هیچ دور ریزی وجود ندارد و
همه تکه سفال ها جمع آوری و طبقه بندی میشود، گفت: «حدود 29 گونه
سفال که هر گونه دارای زیرمجموعه هایی است طبقه بندی شده و مورد
مطالعه قرار می گیرد.»
او اظهار کرد: «گاهی تکه هایی از یک سفال در کاوش های مختلفی به
دست می آید که این تکه ها توسط مرمتگران بازسازی و مرمت می شوند.»