ایران کوچک، میزبان درخشش اقوام

این سرزمین پیشینه تاریخی 7 هزار ساله دارد و در دوران هخامنشی و
اشکانیان به نام هیرکانیا از معروف ترین و آبادترین ایالات در
شمال ایران بوده و در دوران اسلامی نقش مهمی در شکوفایی و تمدن
ایران اسلامی داشته به طوری که دانشمندان و شاعران بزرگی را
پروریده است. 

گلستان دارای 14 شهرستان است و  بدلیل برخورداری از
شرایط ویژه و متنوع آب و هوایی همچون آب و هوای معتدل کوهستانی،
بیابانی و نیمه بیابانی و وجود بیش از هزار اثر تاریخی و فرهنگی
ارزشمند، اعم از ابنیه تاریخی، اماکن مذهبی، تپه ها و محوطه های
باستانی و تاریخی، آرامگاه ها، برج ها، پل های تاریخی، مساجد و
امام زاده ها، بافت های قدیم شهری، کاروانسراه ، قلعه ها،
غارها، دارا بودن مناظر بدیع و چشم اندازهای طبیعی نظیر کوه،
جنگل، جلگه، دشت، صحرا، دریاچه، خلیج، جزیره، آبشار، تالاب، دهکده
ییلاقی و .. و 825 اثر ثبت ملی در حوزه های محوطه، بنا، طبیعی،
ناملموس، بافت، منقول و 2 اثر ثبت جهانی جایگاه ویژه ای در عرصه
گردشگری و میراث فرهنگی کشور دارد که عنوان پایتخت اکوتوریسم
ایران و سرزمین چهارفصل و اقلیم ها را به خود اختصاص داده است.

در دوره اسلامی با افزایش مهاجرت اقوام مختلف به استان گلستان
شاهد انواع گوناگون از نژادها و اقوام در این استان هستیم که موجب
شده است گلستان به عنوان نگارستان و رنگین کمان اقوام در کشور
معرفی شود.

اقوام متعددی در این استان زندگی می‌کنند که شامل فارس، ترکمن‌ها،
فارسی زبانان سیستانی، بلوچ‌ها، ترک‌ها (آذربایجانی و قزلباش)،
مازندرانی‌ها، کردها و قزاق‌ها می‌شوند.

فارسی‌زبان‌های سیستانی بیشتر در مرکز و جنوب استان و
مازندرانی‌ها در غرب و جنوب استان سکونت دارند و به زبان‌های طبری
و فارسی گویش می‌کنند. قرلباشان در رامیان، آزادشهر، مینودشت،
کلاله و گالیکش و  آذریها در شهرستان گنبد کاووس و قزاق‌ها
نیز در گرگان و تکرها (ته‌کر) در نگین شهر و زابل‌آباد و مینودشت
سکونت دارند. 
کردها در شهرهایی همچون گنبدکاووس دارای جمعیتی قابل توجه هستند،
ترکمن‌ها در بخش شرقی، مرکزی و شمالی استان و همچنین در مرکز
استان سکونت دارند که سنی‌مذهب هستند و به زبان ترکمنی تکلم
می‌کنند.

گویش گرگانی در شهرستان گرگان و گویش کتولی در شهرستان علی‌آباد
کتول متداول است که هر دو گویش زیر مجموعهٔ زبان طبری محسوب
می‌شوند که خود ریشهٔ پهلوی اشکانی دارد.

حدود ۶۱ درصد اهالی استان اهل تشیع و ۳۹ درصد از جمعیت استان را
مردم اهل تسنن  تشکیل می‌دهد. اهل تشیع را تمامی گروه‌های
فارسی‌زبان اعم از بومیان کهن، سیستانی و خراسانی، ترک (آذری و
قزلباش) تشکیل می‌دهند و اهل تسنن را تمام گروه‌های ترکمن، قزاق و
بلوچ تشکیل می‌دهند همچنین مسیحیان، بهاییان و صوفیان گنابادی از
اقلیت‌های کوچک مذهبی استان هستند.

تنوع بالای قومیتی در این استان باعث شده است که ظرفیتی غنی از
فرهنگ و آداب اقوام ایران زمین در گلستان ایجاد شود که در کنار
مواهب فراوان طبیعی و تاریخی و ظرفیت های بالای گردشگری و اقلیم
های گوناگون ایرانی کوچک را در گلستان ایجاد کند.

در همین راستا برای معرفی این ظرفیت های غنی همچنین معرفی ظرفیت
های ایران اسلامی جشنواره ای به نام جشنواره فرهنگ اقوام ایران
زمین نخستین بار در سال 1384 در استان گلستان برگزار شد و پس
آن این جشنواره به نام استان در تقویم مناسبت های سازمان میراث
فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور درج شد و بعد از آن به
جشنواره بین المللی فرهنگ اقوام به میزبانی گلستان ثبت و ارتقا
یافت.

ده دوره نخست این جشنواره در شهرستان گرگان مرکز گلستان برگزار شد
که به دلیل استقبال بی نظیر مردم و گردشگران دوره یازدهم جشنواره
فرهنگ اقوام در شهرستان های گرگان و گنبد کاووس برگزار شد.

هم اکنون این جشنواره همه ساله با حضور و معرفی فرهنگ های مختلف
ایران زمین و اجرای برنامه های بومی محلی شامل موسیقی آیینی
اقوام، سرودهای فولکلوریک،آداب و رسوم، سوغات و … در قالب
جشنواره، برپایی غرفه های صنایع دستی و سوغات و ایجاد سیاه چادر
عشایر و اقوام مختلف  و برپایی سازه های سنتی روستایی برای
معرفی فرهنگ اصیل ایرانی و حضور کشورهای آسیای میانه در قالب
نمایشگاه سراسری صنایع دستی، برگزاری مسابقات، برنامه های علمی،
برگزاری تور یک روزه معرفی استان برای سفرا و خبرنگاران بین
المللی و …. برگزار می‌شود.

جشنواره بین المللی فرهنگ اقوام با عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی
کشور موجب موج استقبال مردمی شده است و علاوه بر نمایش پتانسیل
های غنی ایران اسلامی، موجبات نشاط اجتماعی و تفریح سالمی برای
افراد جامعه و علاقمندان می‌شود.

وجه امتیاز این جشنواره نیز حضور رایگان در تمام بخش های
جشنواره برای عموم علاقمندان است.

با توجه به پیشینه درخشان این جشنواره و همچنین برگزاری موفق این
جشنواره در دوره یازدهم در دو شهرستان گنبد کاووس دوره دوازدهم
جشنواره بین المللی فرهنگ اقوام  از مورخ  29 آبان
تا 2 آذر ماه در سالن محل نمایشگاه های بین المللی شهرستان
گرگان و از تاریخ 4 تا 7 آذر ماه در مجموعه ورزشی المپیک
 شهرستان گنبد کاووس برگزار خواهد شد   که فرصتی مغتنم
برای تجللی اصالت گلستان و ایران و وحدت اقوام است.

*مدیر روابط عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و
گردشگری استان گلستان