عیدانه با علیرضا فغانی/ از مهاجرت و زندگی شخصی تا خداحافظی از داوری!
علیرضا فغانی در گفت‌وگو با خبرگزاری تاریخ ما، ضمن تبریک سال نو به تمامی ایرانیان و آرزوی سلامتی، خوشبختی و سربلندی برای آن ها گفت: متاسفانه سال گذشته، دوره زمانی خوبی نبود و باید به امید سالی بهتر پیش برویم و زندگی کنیم. همچنین امیدوارم بهترین اتفاقات برای مردم ایران رقم بخورد و جهان از کرونا رهایی یابد و ارتباطات دوباره شکل بگیرد و بتوانیم زندگی بهتری در کمال آسایش داشته باشیم.
برای شروع به تصمیم مهاجرت شما از ایران بازگردیم، تا چه حد این تصمیم کاری و به چه میزان خانوادگی بود؟
بنده یک سری اهداف در ذهن خود برای داوری داشتم که در جام جهانی گذشته تقریبا به بخشی از آن رسیدم و به اندازه کافی برای داوری وقت گذاشتم و تا جایی که توانستم پرچم کشورم را بالا نگه داشتم، هرچند طی چند سال گذشته وعده‌های مختلفی از سوی مسئولان و به ویژه مسئولان فدراسیون فوتبال داده شد، اما در نهایت عملی نشد و رفتارها در شان تیم داوری ایران نبود و آنگونه که باید تقدیر به عمل نیامد. اینگونه نبود که بخواهم دلسرد شوم اما متوجه شدم که نباید از کسی توقع داشت و تمام هدف و تمرکز خود را به داوری معطوف کردم و پس از آن نیز بنابر تصمیم خانوادگی به استرالیا آمدیم تا فرزندانم در اینجا تحصیلات خود را ادامه دهند.
از زمان مهاجرت تا به امروز، اوضاع چگونه پیش رفته است؟
بنده در ایران کارمند شهرداری بودم و خوشبختانه از روز اول که مشغول به کار شدم، همزمان داوری می‌کردم و تمام مسئولان شهرداری با من همکاری داشتند و پس از آن‌که مهاجرت کردم، مسئولان داوری و فدراسیون فوتبال استرالیا بلافاصله که متوجه شدند برای زندگی به این کشور می‌روم، پیشنهاد داوری تمام وقت خود را به من ارائه کردند و بنده نیز قبول کردم تا در کنار سه داور تمام وقت دیگر در فوتبال استرالیا مشغول به کار شوم و اینگونه خوشبختانه مشکل شغلی‌ام نیز حل شد و پیشنهاد خوبی برای دو طرف بود و خوشحالم که مجددا توانستم داوری را ادامه دهم و با توجه به فعالیت خود توانستم در سطح بین المللی نیز کماکان به قضاوت به عنوان داور ایران بپردازم. باید بگویم که اگر از سوی مسئولان فوتبال استرالیا پیشنهاد نمی‌شد کلا داوری را کنار می‌گذاشتم.
تصور می‌کنم به موقع این اتفاق رخ داد. قبل از جام جهانی تمام تمرکز خود را روی داوری قرار داده بودم و اتفاقات خوبی نیز برای ما در جام جهانی رخ داد و همانگونه که تیم ملی فوتبال ایران نمایش قابل قبولی در این رقابت‌ها داشت، تیم داوری ایران نیز سعی کرد به بهترین شکل عمل و افتخار آفرینی کند. با اتمام جام جهانی اما احساس کردم باید زمان بیشتری برای خانواده اختصاص دهم.
از نظر شرایط زندگی نیز در یکسال گذشته شیوع ویروس کرونا همه مسائل را تحت تاثیر قرار داده است، اما کنترل خوبی از سوی دولت استرالیا صورت گرفته و خوشبختانه تاکنون مشکل خاصی در این زمینه وجود نداشته است.
درباره خوشایندترین خاطره دوران داوری خود تاکنون بگویید؟
تمام مسابقاتی که در جام جهانی قضاوت کردیم برای ما خاطره شیرین است، اما لحظه اعلام قضاوت دیدار رده بندی جام جهانی و بازی های مهم شرایط متفاوتی داشت؛ به طور مثال پس از دیدار برزیل و صربستان، اعلام کردند که دیدار آرژانتین و فرانسه را نیز باید قضاوت کنیم و این لحظات اوقات خوشی را رقم می‌زد هرچند که استرس زیاد است. قضاوت فینال المپیک در ماراکانا با آن جمعیت نیز بسیار شیرین بود و هیچ داوری از آسیا تاکنون فینال المپیک را قضاوت نکرده بود و این افتخار نصیب تیم داوری ما شد.
و تلخ‌ترین خاطره؟
خاطرات آنقدر تلخ نبوده‌اند که زندگی ما را تحت تاثیر قرار دهند، اما اشتباهات داوری و تیم های که متضرر می‌شوند و نتایج تغییر می‌کند فشار عصبی و روحی روانی را برای تمامی داوران به همراه دارد اما تلخی آن در ایران به هجمه‌های وارد شده قبل از مسابقات، حین و بعد از مسابقات در فضای مجازی راه می‌انداختند، مربوط می‌شد.
در استرالیا اما تفکری که نسبت به ورزش و فوتبال دارند متفاوت است و امیدوارم در کشور ما نیز روزی به این ذهنیت برسیم که از ورزش لذت ببریم. از ۱۶ مسابقه ای که بنده فصل گذشته در استرالیا قضاوت کردم حدود هشت مسابقه شهرآوردهای مختلف بود و هیچ جنگ اعصابی وجود نداشت و هر فردی تلاش می‌کند که وظایف خود را به درستی انجام دهد و از فضاوی ورزشی موجود لذت ببرند.
شما در خانواده‌ای زندگی می‌کنید که اعضای آن، داور هستند، آیا این اتفاق رخ داده که در مورد برخی صحنه‌های داوری به اجماع و تفاهم نرسید و نظرتان متفاوت باشد؟
داوری اساسا بر مبنای نظر و عقیده است اما اینکه در مورد یک صحنه به جمع بندی نرسیم اینگونه نبود. جالب است بدانید قبل از اینکه تا این حد شناخته شوم، می‌گفتند که پسر فغانی و داماد عرب براقی است و پدر و پدر همسرم خیلی معروف بودند، اما پس از آن که در داوری به جایگاهی رسیدم نوع عناوین تغییر کرد و می‌گفتند که پدر فغانی و پدر همسر فغانی است و این مسئله خیلی شیرین بود و پس از آن نیز خیلی به تصمیماتم احترام می‌گذاشتند مگر اینکه خیلی یک تصمیم فاجعه بود که آن نیز با توجه به ملاحظات و قوانین بازی همدیگر را قانع می‌کردیم و هیچ بحث و جدلی وجود نداشت و همه اتفاقات در مسیر پیشرفت رقم می‌خورد. با این حال همیشه حمایت ها تا یک جایی ادامه دارد و وقتی شما به زمین مسابقه می‌روید دیگر فقط خودتان هستید و از حمایت هیچ کس جز تصمیمات خود برخوردار نیستید.
سبک زندگی داوران چگونه است؟ آیا شما در زندگی شخصی‌تان هم قاطعانه برخورد می‌کنید یا فضای ملایم‌تری دارید؟ اساسا تا چه حد شغل داوری روی زندگی شخصی شما اثرگذار بوده است؟
از نظر روانشناسی به صورت عمومی، شخصیتی که افراد در حین کار دارند به زندگی شخصی آن‌ها نیز باز می‌گردد، با این حال بنده همیشه سعی کرده‌ام انعطاف پذیر باشم، برخی مواقع در حین بازی باید خیلی جدی بود و در مقاطعی باید فضای تعامل‌آمیزی داشت و همه این مسائل به عنوان مهارت رفتاری در داوری برای کنترل جریان بازی، بازیکنان و عوامل فنی مطرح است. در عین حال در زندگی عادی خود نیز جدی هستم و تلاش می‌کنم به بهترین شکل عمل کنم، حتی برخی مواقع نیز شاید خیلی عصبانی باشم و زود عصبی شوم، با این حال خیلی هم شوخی می‌کنیم.
بهترین داور تاریخ فوتبال دنیا از نظر شما کیست؟ الگوی داوری خود را نیز بگویید؟
الگوی خاص و مطلقی نداشته‌ام و همواره سعی کرده‌ام از بهترین‌های داوری تجربه اندوزی کنم، با این حال تصور می‌کنم بهترین داور تاریخ «کلینا» باشد و عملکرد او نیز با توجه به قضاوت‌هایش در مهم‌ترین رقابت‌های دنیا مشهود است.
میزان اختلاف درآمد قضاوت در فوتبال ایران و خارج از آن چقدر است؟
در بحث دریافتی و حق الزحمه داوران اختلاف فاحشی بین داوران و بازیکنان وجود دارد و هرگز داوران خود را با بازیکنان و مربیان مقایسه نمی‌کنند، اما باید مبلغ مناسبی نیز در این رابطه مدنظر قرار گیرد تا با توجه به تلاش و زحمت آن‌ها حداقل نیازهای اولیه زندگی را تامین کند. در استرالیا حقوق چهار داور تمام وقت، همانند کارمندان و سایر داوران نیز شغل خود را دارند و حق الزحمه هر بازی معادل ۱۵۰۰ دلار برای داوران و حدود ۹۰۰ دلار برای کمک داوران است، در عین باید توجه داشته باشید که به همان میزان که درآمدها بالا، هزینه‌ها نیز بالا است و نباید این رقم به تومان تبدیل و مقایسه شود.
برنامه شغلی پیش روی شما چیست و چه شرایطی برای قضاوت در جام جهانی، جام ملت‌های آسیا و لیگ قهرمانان آسیا دارید؟
از اینکه به استرالیا آمدم خوشحالم چرا که با پیشنهاد کاری ارائه شده از سوی آن‌ها توانستم فعالیت داوری خود را ادامه دهم و با تصمیم مسئولان فدراسیون فوتبال به عنوان داور ایران در مجامع بین المللی قضاوت کنم. خوشبختانه مدیریت جدید فدراسیون فوتبال ایران نیز نظر مثبتی روی این مسئله داشتند هرچند که در گذشته و در دو مقطع زمانی شیطنت‌هایی از سوی مسئولان داوری کشور صورت گرفت اما در نهایت تصمیم دیگری گرفته شد و همانگونه که می‌توانیم تیم‌ملی خوبی را در جام جهانی داشته باشیم از این امکان برخورداریم که تیم داوری بسیار خوبی نیز از ایران در جام جهانی حضور داشته باشند.
در مسابقات آسیایی نیز چون بنده برای تیم‌های استرالیایی و ایرانی نمی‌توانم قضاوت کنم تعداد بازی کمتری به تیم داوری ما می‌رسد، اما آماده هستیم که با ابلاغ کنفدراسیون فوتبال آسیا، در این مسابقات به بهترین شکل قضاوت کنیم و در مسابقات مقدماتی جام جهانی نیز شرایط به همین شکل دنبال می‌شود و منتظر اعلام تصمیمات برای قضاوت هستیم.
بعد از شیوع ویروس کرونا، حضور تماشاگران به ورزشگاه ها منع شده است و با توجه به نبود VAR و اشتباهات داوری در فوتبال ایران به نظر می‌رسد شرایط فعالیت از نظر روحی و روانی برای داوران راحت تر شده است، اگر شما هم اکنون در فوتبال ایران مشغول به فعالیت بودید با این وضعیت دوست داشتید که تماشاگران در ورزشگاه ها حضور داشته باشند یا خیر؟
متاسفانه همواره برخی وجود داشتند که باعث ایجاد هجمه علیه داوران شوند، بنده به شخصه ورزشگاه های با تماشاگران را بیشتر دوست داشتم، از ورزشگاه تبریز گرفته که تماما طرفدار تیم خود بودند تا ورزشگاه‌هایی که با حضور هواداران استقلال، پرسپولیس، سپاهان، ملوان بندر انزلی، نفت آبادان و…پر می‌شد. حضور تماشاگران باعث هیجان و گرمی مسابقات می‌شود و به شخصه با تمامی فشارها که سعی می‌کردم روی کارم بی تاثیر باشد، قضاوت با حضور تماشاگران را بیشتر دوست داشته و دارم و در حال حاضر نیز مسابقات در استرالیا با حضور تماشاگران برگزار می‌شود.
پایان خبر / تاریخ ما