قورچوق ترکمن هفتمین عروسک ایرانی در فهرست میراث ناملموس ملی
به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، لیلا کفاش‌زاده، مسئول دفتر کودک و نوجوان مرکز معرفی فرهنگی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری دیروز چهارشنبه 26 اردیبهشت 97 در یک نشست خبری در محل تالار رودکی برگزرا شد درباره عروسک‌های ثبت شده در فهرست آثار ناملموس گفت: «تاکنون دوتوک عروسک خراسان جنوبی، دهتولوک عروسک قشم، لیلی بازبازک عروسک متحرک، تکم عروسک آیینی نوروزی، بوکه بارانه عروسک باران خواهی، بی‌بی کگ عروسک آیینی اقوام زرتشتی، عروسک‌های قاشقی خراسان رضوی در فهرست آثار ناملموس ثبت شده‌اند.»
او افزود: «قورچوق عروسک قوم ترکمن نیز به زودی در فهرست آثار میراث ناملموس کشور ثبت خواهد شد.»
کفاش‌زاده درباره ثبت جهانی عروسک‌ها گفت: «پرونده عروسک‌های بی‌چهره به‌صورت پرونده مشترک به یونسکو عرضه شده و مراحل پژوهشی و تکمیلی را طی می‌کند.»
سیداحمد محیط طباطبایی، رئیس ایکوم ایران نیز در این نشست با اشاره به برگزاری مراسم و نمایشگاه‌های خاص به مناسبت روز جهانی موزه‌ها برابر با 28 اردیبهشت 97 در سراسر دنیا گفت: «در ایران نیز یک سری فعالیت‌ها به همین مناسبت طراحی و تعریف شده که یکی از آن‌ها نمایشگاه جذاب و دیدنی عروسک در گذر زمان است.»
او با بیان این نکته که این نمایشگاه با همکاری ایکوم، یونیما، مرکز آموزش بنیاد رودکی و دفتر کودک و نوجوان مرکز معرفی فرهنگی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در برج آزادی برپا خواهد شد، گفت: «در این نمایشگاه که از روز پنجشنبه 3 خرداد 97 گشایش خواهد یافت عروسک‌هایی به نمایش در خواهند آمد که گاه تا 150 سال قدمت داشته و جزو مجموعه‌های بی‌نظیر عروسک‌های نمایشی محسوب می‌شوند.»
رئیس ایکوم ایران ادامه داد: «این عروسک‌ها از موزه‌های مختلف همچون تبریز، موزه سینما، مرکز هنرهای نمایشی دانشگاه تهران، موزه سیار صلح، موزه عروسک و فرهنگ، موزه اسباب‌بازی و عروسک کاشان، مرکز هنرهای نمایشی بنیاد رودکی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مؤسسه آوای طبیعت پایدار و عروسکخانه ماه گنج جمع آوری و بعد از حفاظت و پاکسازی به‌دست محبوبه یزدی و ایرج محمدی و همچنین مستند‌نگاری به وسیله رزیتا پرویزی کارشناس هنری ایکوم برای این نمایشگاه آماده‌سازی شدند.»
او علت اصلی برگزاری این نمایشگاه را افزون بر ماهیت فرهنگی موجود در عروسک‌های آیینی و قومی موجود، همگرایی و استمرار فرهنگی و مارکت مجموعه‌های عروسکی اعلام کرد.
هما جدیکار، عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران نیز درباره قدمت این عروسک‌ها گفت: «بخشی از این عروسک‌ها که بیشتر شامل عروسک‌های نمایشی، ماسک و عروسک‌های سایه هستند طی سالیان متمادی از کشور‌های مختلف جهان خریداری و جمع‌آوری شده‌اند و به رغم چندین مرحله نمایشگاه موقت هرگز فرصت نمایش دائمی نداشتند.»
او افزود: «در بعضی از نمونه‌های نادر این مجموعه صورت‌های عروسک‌ها به‌دست قوللر آغاسی نقاشی شده است که می‌تواند برای پژوهشگران و علاقه‌مندان این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار باشد.»
جدیکار ابراز امیدواری کرد: «این نمایشگاه می‌تواند فرصتی برای معرفی این مجموعه و در نظر گرفتن مکانی درخور و همیشگی برای عروسک‌ها باشد.»
بابک شیبانی مدیر مرکز آموزش بنیاد رودکی نیز گفت: «نمایشگاه عروسک در گذر زمان شروعی برای یک پژوهش بزرگ در زمینه عروسک‌ها است و در مراحل بعدی برنامه‌های حفاظتی و مرمتی دقیق با همکاری نهادهای تخصصی در نظر گفته خواهد شد.»
او همچنین از برگزاری رویداد های فرهنگی و آموزشی با مشارکت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگرسی و ایکوم در طول نمایشگاه خبر داد و ابراز امیدواری کرد که این امر منجر به امضای تفاهم‌نامه‌ایی در این زمینه شود.
شیبانی اعلام کرد: «بازدید از این نمایشگاه در طول یک هفته رایگان خواهد بود.»
در ادامه نعمت‌الله پایان رئیس برج آزادی گفت: «برج آزادی به‌عنوان نماد فرهنگی تهران میزبان یکی از جذاب‌ترین نمایشگاه‌ها خواهد بود و آمادگی تمدید این نمایشگاه تا شهریور که فصل جشنواره عروسکی است را دارد.»
او این نمایشگاه را فرصت خوبی برای کودکان و نوجوانان دانست تا با تاریخچه عروسک‌سازی و نمایش های عروسکی آشنا شوند.