بزرگترین مسجد، مدرسه علمیه در قزوین میزبان گردشگران است

تاریخ ما– گروه استانها: استان قزوین با مجموعه ای از بناهای متنوع مانند آب انبار، دروازه ها، مسجد، امامزاده ها، کاروانسرا دارای مسجد مدرسه هایی است که هم از نظر قدمت و هم کاربرد ویژگی های برجسته ای دارد که یکی از آ نها مسجد مدرسه صالحیه است.

مسجد و مدرسه صالحیه قزوین به استناد کتیبه ای که بر سردر آن بوده، در سال ۱۲۴۸ هجری قمری توسط حاج محمدصالح برغانی قزوینی از علمای پارسا و پرهیزکار قزوینی ساخته شده‌است.

این بنا با وسعتی حدود ۴۶۷۰ مترمربع یکی از بزرگترین مدارس علمیه ایران و از عظیم‌ترین مدارس فلسفی شیعه در قرن سیزدهم هجری به‌شمار می ‌رفته ‌است.

از جمله دانش آموختگان این مدرسه می‌توان سید جمال الدین اسدآبادی، میرزای شیرازی، سید اشرف الدین حسینی (نسیم شمال) را نام برد.

مسجد و مدرسه صالحیه در قسمت غربی بازار قزوین و در محله دیمج در غرب خیابان مولوی واقع شده‌است که از محدوده‌های بسیار ارزشمند بافت تاریخی شهر قزوین به ‌شمار می‌رود.

مسجد در شمال مدرسه قرار گرفته و ورودی آن از خیابان مولوی است، مدرسه دارای میان سرا (حیاط) بزرگی می‌باشد که فضاها در اطراف آن آرایش پیدا کرده‌اند. این بنا سه اشکوبه بوده و اشکوبه زیرین به صورت گودال باغچه ساخته شده‌است.

در اشکوب میانی و فوقانی، حجره‌ها با یک ایوانچه رو به میانسرا قرار گرفته‌اند. فضاهای اصلی بنا که در واقع همان مدرس‌ها هستند در محورهای اصلی بنا جای گرفته‌اند.

پروژه مرمت از ابتدای سال ۱۳۸۸ آغاز شده‌ است که در دو بخش دنبال می‌شود. بخش اول شامل مرمت مسجد مدرسه با رویکرد احیا کاربری اصلی بنا است. بخش دوم با رویکرد پاسخگویی به نیازهای معاصر و ارتقا کیفیت آموزش علوم اسلامی و با توجه به ضابطه‌های سازمان میراث فرهنگی طراحی شده‌ است.

این بخش شامل فضاهایی همچون کتابخانه، سالن اجتماعات، کلاس درس، و پارکینگ می‌باشد که در مراحل آتی پروژه اجرا خواهد شد.

جایگاه این مدرسه در بین مدارس علمیه در کشور شاخص است و مدرسه صالحیه از نظر علمی جایگاه بسیار رفیعی داشته و زمانی محل فراگیری دروس حوزوی خواهران بوده است.

این مدرسه قدیمی به دلیل بی توجهی به مرور زمان تخریب شده و سپس توسط مرحوم آیت ‌الله باریک بین نماینده سابق ولی فقیه و امام جمعه قزوین و مرحوم آیت‌الله شالی امام جمعه فقید تاکستان دوباره احیا شد.

با توجه مکرر مسئولان و مدیران حوزه علمیه قزوین جهت بازسازی این مدرسه قدیمی این امر انجام و بخشی از مدارس به طلاب حوزه علمیه اختصاص داده شده که امیدواریم با حمایت‌های مسئولان قسمت غربی این مدرسه نیز برای طلاب راه‌اندازی شود.

در حال حاضر حدود ۸۰ طلاب در پایه ۵-۶-۷ مشغول فراگیری دروس حوزوی هستند و قرار است در سال تحصیلی آینده پایه ۴ نیز در این مدرسه دایر شود.