رنگِ رخسار یک سرای ملی پرید/خانه خدیوی همسنگ جدول خیابان!

تاریخ ما – گروه استانها: معماری گذشته و آثار تاریخی هر دیاری نمایشی از اصالت و هویت مردمان آن است و با پیش رفتن روند نابودی این میراث ارزشمند علاوه بر مخدوش شدن هویت فرهنگی روز به روز از اصالتمان دورتر می شویم.

سراهای کهن سندهای زنده ای از باورها و هویت ماست که یکی پس از دیگری در چرخه نابودگر تخریب به اشکال گوناگون قرار می گیرند یا با تغییر چهره هزاران فرسنگ از شکل و شمایل اولیه خود فاصله می گیرند.

مهر پیشتر در گزارشی با عنوان “تنها تکیه مینیاتوری جهان خیس خورد” به وضعیت بحرانی تکیه معاون الملک کرمانشاه که در یک قدمی تخریب قرار دارد پرداخت. اینبار نیز نگاهی به شکل و شمایل خانه تاریخی خدیوی در این شهر که درست همسنگ جداول خیابان رنگ روغن! خورده است هر شهروندی را از بی تفاوتی ها و غفلت های اداره کل میراث فرهنگی استان، کلافه می کند

خانه خدیوی کجاست؟

 خانه خدیوی از معدود خانه های زیبا با تزئینات آجری است که در دل شهر کرمانشاه جای گرفته و حدود دو دهه است که جزو میراث ملی این آب و خاک به ثبت رسیده که شهرداری در کمال ناباوری و در سکوت مسئولان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اقدام به رنگ آمیزی آجرهای آن کرده است!

شهرداری کرمانشاه برای زیباسازی دیواره های شهر در ایام عید نوروز در حالی اقدام به نقاشی این بنای تاریخی کرده که در تمام دنیا و حتی کشور مرسوم است که بناهای آجری را با دستگاه ساب تمیز می کنند.

خانه‌های تاریخی در کشاکش تخریب و روی پا ماندن

همچنین در شهرهایی که بافت تاریخی ارزشمند دارند شهرداری موظف به تعیین محدوده بافت تاریخی است و طبق ماده ۱۱۵ قانون برنامه پنجم باید حتی آثار تاریخی در داخل شهر را نیز مرمت کند که تا کنون در کرمانشاه این مهم محقق نشده است.

زیبایی دیوارهای شهر با مزین شدن آنها به این رنگ‌های پلاستیکی نوعی سرپوش گذاشتن بر عدم مرمت آنهاست تا با کمترین هزینه نمای دیوارهایی که وضعیت مناسبی ندارند را با پاشیدن رنگ، زیباتر کرد و اینطور نشان داد که آنها سرپا هستند و مرمت شده اند.

سراهای کهن دیار کامبادن با معماری بی نظیری که دارند و ساعت ها می توان در اندرونی و بیرونی های تو در توی زیبای آنها گشت و گذار کرد در کشاکش تخریب و سرپا ماندن روزگار می گذرانند و به دست های مرمت گری چشم دارند که همتی برای مرمت که نه، حتی حفاظت از آنها هم ندارد.

 خانه های خواجه باروخ، خدیوی، معین الکتاب، رنده کش، فیض مهدوی و… از جمله بناهای تاریخی هستند که برخی از آنها هم به ثبت ملی رسیده اند اما نگهداری چندانی از آنها نمی شود. خانه فیض مهدوی در راسته طلافروشان کرمانشاه از جمله بناهای در معرض تخریب بود که در آتش سوزی چند ماه پیش این بازار قسمت اعظمی از آن سوخت.

وضعیت نامناسب نمای خانه های قدیمی و تاریخی

یکی از کسبه محل در گفتگو با خبرنگار تاریخ ما، اظهار داشت: بسیاری از خانه‌های قدیمی که نمای دیوارهای آنها به سمت خیابان است، وضعیت نامناسبی دارند و مرمت نمی شوند.

اکبری با اشاره به خانه خدیوی که نمای آن توسط شهرداری رنگ شده است، گفت: این اثر جزو میراث ملی کشور ثبت شده اما حساسیت در نگهداری از آن وجود ندارد و چندماه پیش شهرداری دیوار آن را رنگ آمیزی کرد.

وی با بیان اینکه این خانه معماری زیبایی دارد و می تواند در جذب گردشگران نیز بسیار تاثیرگذار باشد افزود: متاسقانه حتی تلاش چندانی برای معرفی آن صورت نگرفته و آنطور که باید و شاید شاهد حضور گردشگران در این خانه نیستیم.

این شهروند بیان داشت: با این روند رفته رفته خانه های تاریخی از جمله این خانه با این تغییر چهره ها به متروکه هایی تبدیل می شوند که دیگر جذابیتی برای گردشگران نخواهد داشت.

وظیفه میراث فرهنگی حفاظت از نمای بناست

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه نیز در گفتگو با خبرنگار تاریخ ما در مورد رنگ آمیزی خانه خدیوی اظهار داشت: این ملک مالک خصوصی دارد، اما به محض اطلاع اقدام کردیم و چندین نامه هم نوشتیم.

اکبر رضایی بیان داشت: نوروز امسال زنگ زدیم و موضوع را پیگیری کردیم، حتی یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان نیز به موضوع ورود کرد و مانع از ادامه کار شدیم چون میخواستند تمام بازار را رنگ کنند.

 وی خاطرنشان کرد: این کار با پیگیری ها و طی یکی دو جلسه ای که با آنها برگزار کردیک متوقف شد و با مالک این خانه نیز صحبت کردیم که اعلام کرده ملک شخصی است و قصد پیگیری ندارد.

این مسئول با بیان اینکه رنگ آمیزی انجام شده هم کمرنگ شده است، افزود: میراث فرهنگی حفاظت از نما را برعهده دارد و نمی توانیم از طرف صاحب ملک شکایت کنیم و این گیر و گرفت ماست.

 معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه در پاسخ به اینکه چطور بدون اطلاع و غفلت میراث فرهنگی این کار انجام شده است نیز گفت: شهرداری باید جواب بدهد.

 به گزارش مهر، خانه خدیوی با قدمت حدود یک قرن و معماری و باغ های زیبایش به عنوان یک ظرفیت مغفول مانده در حوزه گردشگری استان کمتر شناخته شده و حالا هم که شهرداری در غفلت مسئولان میراث فرهنگی استان اقدام به نقاشی این بنای مهم کرده که با این کار چیزی جزء نابودی تدریجی این آثار و بی اهمیت جلوه دادن میراث فرهنگی در اذهان عمومی در بر ندارد و بافت تاریخی را روز به روزبه سمت نابودی می کشاند.

 کاش مسئولان میراث فرهنگی که اذعان دارند وظیفه شان حفاظت از ظاهر بناست به صراحت پاسخ می دادند که چرا از این وظیفه شان غفلت کردند نه اینکه آنرا توجیه کنند.