مطالعات آزمایشگاهی بر روی محتویات ظروف در موزه ملی ایران برگزار شد

به گزارش «تاریخ‌ما» به نقل از میراث آریا به نقل از روابط عمومی موزه ملی ایران، این
نشست با حضور کارشناسان، علاقه مندان و با سخنرانی  فرانک
بحرالعلومی مشاور در بخش سالیابی ترمولومینسانس، پژوهشکده حفاظت و
مرمت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و لیلا خاموشی
کارشناس بخش سفال موزه ملی ایران برگزار شد.

لیلا خاموشی در این نشست در خصوص ظروف سفالین موسوم به فقاع که در
بسیاری از مناطق ایران در کاوش های باستان شناسی به دست آمده است
صحبت کرد.

او گفت: «این ظروف نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای
خاورمیانه از سده 4 تا سده 7هجری قمری مورد استفاده قرار گرفته
است.»

خاموشی او به خبرنگار تاریخ ما گفت: «سوال هایی که تاکنون پاسخ دقیقی برای آن
یافت نشده این است که با توجه به ویژگی های این ظروف، علت ترنجی
شکل بودن، قطر زیاد بدنه و سنگینی آنها چیست و کاربردشان چه بوده
است؟ در این ظروف چه مواد یا مایعاتی نگهداری می شده است؟ »

کارشناسان حوزه های علمی مختلف با بررسی این ظروف از دیدگاه
باستان شناسی و علوم پایه سعی در روشن ساختن و پاسخ گویی به برخی
از این سوال ها را دارند.

کارشناس بخش سفال موزه ملی ایران گفت: «برای نخستین بار آزمایشات
بر روی محتویات داخل برخی از این ظروف که در موزه ملی ایران قرار
دارند صورت گرفت تا با توجه به نتایج آزمایش کاربرد این ظروف
حداقل در ایران مشخص شود.»

فرانک بحرالعلومی در ادامه این نشست به یکسری آزمایشات، تحقیقات،
و نتایج به دست آمده ای که بروی ظروف فقاع انجام شده بود،
پرداخت. 

او اظهار داشت: «با نگاه به مقالات مختلف می توان گفت در اروپا
بخصوص در منطقه بالکان، منطقه شمال ایران، منطقه شوروی و روسیه
فقاع بسیار زیادی به دست آمده که درخصوص مورده استفاده آنها نظرات
متعددی داده شده است. اما در این مقالات 2نکته وجود داشته، ما این
2نکته را آنالیز کرده و به این نتیجه رسیده ایم که فقاع ها در
مناطق مختلف مورد استفاده های مختلفی داشته است. ولی هنوز هیچ
شواهدی برای استفاده خاص و یکسان آن ها پیدا نکرده‌ایم.»

طبق آزمایشات انجام شده درباره ظروف سفالین فقاع یافته شده در
ایران می توان گفت: درون این ظروف سفالین آبمیوه و آب غلات
استفاده می شده است.

 بحرالعلومی درباره فرم و قطر زیاد این ظروف سفالین گفت:
«آقای بهشتی بدنه های فقاع را با روش پتروگرافی مورد آنالیز
قرارداده و اجزای سازنده، چگالی و سختیه آنها را مورد بررسی قرار
دادند.»

او همچنین افزود: «ساخت سفال درون یک غلاف سفالین عجیب نیست چراکه
سفال زرین فام را نیز اینگونه می سازند.»

آتش مستقیم باعث تغییر فرم این ظروف میشود. در واقع ساخت این غلاف
ها و قراردادن ظروف فقاع درون آنها باعث می‌شود گازها آرام خارج
شده و به این ترتیب از تغییر شکل ظروف جلوگیری شود.