تنوع فرهنگی از گوناگونی‌های هم ریشه حکایت دارد
به گزارش «تاریخ‌ما» به نقل از میراث آریا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث
فرهنگی و گردشگری، محمد میرشکرایی مردم شناس، محقق و نویسنده این
مطلب را در نشست پیش همایش ملی «آیین ؛ صلح، وحدت و تنوع
فرهنگی » مطرح کرد و با اشاره به مفهوم تنوع فرهنگی و
تکثر فرهنگی و تفاوت این دو گفت: «تنوع فرهنگی حکایت از گوناگونی
دارد اما گوناگونی های هم ریشه و هم بن که در ذات خود جانمایه
وحدت را نهفته دارند.»
او به خبرنگار تاریخ ما گفت:: «بن و ریشه مشترک خود سبب ساز همسویی آمال و خواسته ها
و مانع ایجاد اختلاف بوده و از این رو آشتی ساز و زمینه ساز صلح
است.»
این محقق اظهار کرد: «چنان که کردان و بلوچان در دو سمت ایران
کاملا دور از هم در مرزهای غرب و شمال غربی و در سوی شرق و جنوب
شرقی ایران زمین زندگی می‌کنند و دارای مشترکات فراوان فرهنگی
مانند زبان، آداب،سنت ها و رفتارهای نزدیک به هم هستند.»
این مردم شناس پیشکسوت با بیان اینکه در مورد بخش های دیگر سرزمین
ایران حتی در میان مناطقی در آن سوی مرزها امروزی کشور نیز چنین
است وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد: «اما در کشوری مانند اتحاد جماهیر شوروی
سابق، هیچ رابطه فرهنگی بطور مثال میان تاجیکان در آسیای
مرکزی با مردمان لیتوانی و یا باشندگان مناطق خاوری سیبری وجود
نداشت.»
به گفته این پژوهشگر، مجموعه اقوام و ملت های ساکن آن سرزمین ها
مشمول عنوان تکثر فرهنگی می شوند که در یک گوناگونی در قالب پیوند
و وحدت قرار دادی کنار هم قرار گرفته بودند.
او در پایان خاطرنشان کرد که البته در تکثر فرهنگی، گاهی همزیستی
دراز مدت تاریخی می‌تواند جای خالی هم ریشگی و بن مشترک را پرکند.
فردوسی به رغم توانایی شگف انگیزش در حماسه سرایی فطرتا
با جنگ مخالف است
دیگر سخنران این نشست احمد کتابی عضو پژوهشکده مطالعات
اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیان مواردی در
خصوص موضوع «صلح و مدارا از دیدگاه حکیم فردوسی» گفت: «فردوسی را
بزرگترین حماسه سرای ایران زمین خوانده اند که این عنوان به حق
شایسته اوست.»
او به خبرنگار تاریخ ما گفت:: «سراسر شاهنامه آکنده از شرح و توصیف دلاوری ها
،پایمردی ها و جانفشانی های مردم ایران به نحو اعم و گردان و
پهلوانان آن به نحو اخص است اما شگفتا که این کتاب رزم نامه در
عین حال کتاب نیکوکاری، خرد ورزی، راستی گرایی، جوانمردی و
مدارا نیز هست.»
این پژوهشگر خاطر نشان ساخت که فردوسی به رغم توانایی شگفت
انگیزش در حماسه سرایی و چیره دستی کم نظیرش در توصیف جنگها و
تصویر صحنه های نبرد فطرتا و اصولا با جنگ و خونریزی مخالف است و
توسل به آن را در موارد خاص در شرایطی معین جایز و مشروع
نمی داند.
صلح رکن اساسی فرهنگ ایرانی
سید احمد محیط طباطبایی مشاور سرپرست پژوهشگاه میراث فرهنگی
و گردشگری و دبیر علمی همایش ملی « آیین ؛ صلح، وحدت و
تنوع فرهنگی » دیگر سخنران این نشست نیز با اشاره به شرایط
منطقه ای که صلح و همزیستی را به یک اصل و نیاز مهم تبدیل کرده
افزود: «سازمان های بین اللملی نظیرایکوم،اکو، یونسکو و…دو
دهه است که موضوع صلح را در راس امور خود قرار داده اند.»
او با بیان اینکه صلح به معنای جنگ نکردن نیست وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد:ص«لح از
خانواده شروع و به تدریج به جامعه کشیده می‌شود و در قالب اقوام و
قبایل و … شکل می گیرد.»
محیط طباطبایی با اشاره به مفهوم آیین صلح که محور همایش
است افزود: «در فرهنگ تاریخی کشور ایران تا به امروز صلح یک رکن
اساسی بوده و تمامی رفتارهای تاریخی در قالب تنوع فرهنگی که این
پیکره را به هم متصل کرده مفهوم صلح است.»
دبیر علمی همایش، تنوع اقلیمی را منجر به تنوع فرهنگی دانست
و افزود: «هر یک از فرهنگهای موجود در کشور یک مزیت دارند
که مجموعه آنها ایرانی بودن را شکل می دهند، به همین دلیل
موضوعاتی با عنوان صلح در راس کار هستند.»
او در ادامه با اشاره به برخی از آیین های ایرانی، نوروز را نماد
همبستگی دانست و وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد: «تمامی ایرانیان از هر قومیتی سفره
نوروز مشترک دارند که نشان از همبستگی و تنوع فرهنگی در ایران
دارد.»
محیط طباطبایی با اشاره به بحران های اجتماعی که منجر به ایجاد
بحران زیست محیطی و فرهنگی در یک قرن اخیر شده دلیل پیدایش
این بحران ها را حرکت در جهت مخالف فرهنگی ایرانی که همان
تنوع فرهنگی است دانست و وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد: «در صد سال اخیر به دنبال
یکسان سازی فرهنگ ها بوده ایم در حالیکه فرهنگ ایرانی از همین
فرهنگ های متنوع تشکیل شده است.»
مجتبی مقصودی صاحب نظر در مسائل قومی و رییس هیأت مدیره انجمن
علمی مطالعات صلح ایران، دیگر سخنران این نشست با اشاره به مقوله
صلح، به بیان مواردی در خصوص سیاست های صلح، وحدت و
تنوع فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران پرداخت و به نقش مردم،
جامعه، احزاب، نخبگان و… در این حوزه اشاره کرد.
همایش ملی «آیین ؛ صلح، وحدت و تنوع فرهنگی » 8اسفند ماه در خانه
اندیشمندان برگزار می‌شود.