انتظار سنگ فرش صفوی نداشته باشید

نازنین کشانی در گفت وگو با خبرنگار «تاریخ‌ما»، در خصوص سنگ فرش چهارباغ، اظهار کرد: در احیا سنگ فرش چهارباغ عباسی باید رویکرد باز زنده سازی داشته باشیم که در این رویکرد بازگشت بی چون و چرا به گذشته الزامی نیست.

وی با بیان اینکه چهارباغ یک فضای شهری زنده است، ادامه داد: چهارباغ عباسی باید علاوه بر اینکه نقش امروزی خود در شهر را ایفا کند، باید هویت تاریخی خود را نیز حفظ کند. از طرفی چهارباغ ستون فقرات اصفهان بوده و نباید به نقش محوری که در اصفهان دارد آسیبی وارد شود.

این شهرساز افزود: با توجه به اقلیم و هویت تاریخی اصفهان نمی‌توانیم هر سنگ فرشی را برای چهارباغ بپذیریم. نخستین اصل یک دست بودن طرح‌ها است. متاسفانه در دیگر نقاط اصفهان گاهی اوقات در یک مسیر پیاده هرکس به صورت سلیقه‌ای در مقابل ملک خود طرحی را اجرا کرده است که این اتفاق به منظر اصفهان آسیب می‌زند.

کشانی به اهمیت استفاده گروه‌های حساس و توانخواه از چهارباغ اشاره کرد و گفت: کودکان، افراد مسن، ویلچرنشینان، مادران کالسکه به دست و همه گروه‌های اجتماعی باید بتوانند از چهارباغ عباسی استفاده کنند. به همین خاطر باید در طراحی این محور تاریخی همه این مسائل مد نظر قرار بگیرد.

ارتباط کف و بدنه، اصلی فراموش شده است

کشانی با اشاره به اینکه یکی از اصول طراحی کف، اتصال سنگ فرش  با جداره است، اضافه کرد: این اصل در بسیاری از طراحی‌های شهری از یاد می‌رود. اتصال خط افقی به خط عمود بسیار مهم است به این معنا که کف‌سازی انجام شده باید با بدنه ارتباط برقرار کرده و یک‌دست باشند.

وی ادامه داد: یکی از نمونه‌های بارز یکدست بودن سنگ فرش با جداره قسمتی باقی مانده از دوران صفوی کنار مدرسه چهارباغ است، به گونه‌ای که جداره با سنگ فرش به خوبی هماهنگ است. با توجه به اینکه اصفهان اقلیم ویژه‌ای دارد، به کارگیری هر نوع سنگ برای چهار باغ اصلا مناسب نیست.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه به کارگیری سنگ تیشه برای کفسازی مناسب نیست، گفت: در نقاطی از محوطه زاینده رود، از سنگ تیشه برای سنگ فرش استفاده شده است که شهروندان نیز با تجربه آن متوجه می‌شوند این گونه طراحی‌ها اصلا مناسب نیستند.

کشانی با اشاره به شکست‌ها و پله‌های موجود در مسیر چهارباغ، اضافه کرد: لازم است سطوح شیبدار نیز به شکلی یک‌دست در مسیر طراحی شوند. البته طراحی کف برای گروه‌های حساس به رمپ و شیب خلاصه نمی‌شود و شاخص‌های متعددی دارد که تیمی که کف چهارباغ را طراحی می‌کند باید به آن اشراف داشته باشد.

وی ادامه داد: خلاقیت و نوآوری در کفسازی چهارباغ نیز نباید از یاد برود. حقیقت این است که تنوع و جدابیت‌های بصری نیز باید در کف‌سازی چهارباغ در نظر قرار بگیرد. کف چهارباغ باید نسبت به عناصر بدنه واکنش نشان بدهد و انعطاف داشته باشد.

این شهرساز گفت: در نهایت کف طراحی شده باید فضای انعطاف پذیری خلق کند تا امکان استفاده آن در رویدادهای مختلف و تجمع‌های فرهنگی وجود داشته باشد. کف، یکی از عناصر مهم خلق فضا است و به اندازه بدنه و نما اهمیت دارد. کفسازی چهارباغ را باید گروهی از بهترین طراحان شهری کشور طراحی می‌کردند.

کشانی خاطرنشان کرد: بنابرین از فضای زنده‌ای همچون چهارباغ عباسی نمی‌توان انتظار داشت که به صورت مطلق و صد در صدی به همان چیزی باز گردد که در دوران صفوی بوده است.

انتهای پیام