کارکرد آثار هنر ایرانی اسلامی کم رنگ شده است

به گزارش «تاریخ‌ما» به نقل از میراث آریا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی
و گردشگری، مینا صدری این مطلب را در نشست تخصصی-آموزشی«
سبک؛فرآیند بینا رشته ای» که به همت پژوهشکده هنرهای سنتی
پژوهشگاه برگزار شد مطرح کرد.

او با بیان اینکه رشته های مختلف هنر اسلامی ایران در مسیر
همنشینی و گفتمان بینا متنی که قرن های متمادی ادامه داشته، هم
افزایی داشته و به توسعه و گسترش هم دیگر کمک کرده اند وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد:
«این امر سبب شده بود که رشته های هنری در موقعیت خود، در یک مدار
گسترش یافته، در مسیر تحول و کمال قرار گیرند و به بالندگی
برسند.»

این پژوهشگر، با ابراز تأسف از اینکه این روند افزایشی و توسعه
ای در دوره معاصر اگر نگوییم قطع شده به کندی گراییده است افزود :
«عدم وجود هم افزایی ناشی از گفتمان بینا رشته ای هنر که با عنوان
گفتمان بینا متنی از آن یاد می‌کنیم، سبب شده هنر ایرانی اسلامی
نحیف شده، به حاشیه کشیده شود و کارکرد آثار آن کم رنگ شود.»

صدری افزود: «با توجه به این توضیح، آن چه کمبود دارد و ضرورت
پرداختن به آن حس می‌شود، برخورداری رشته های هنر اسلامی ایرانی
از قابلیت های همدیگر، در جهت تولید آثاری اصیل هم در شیوه
 اجرایی و هم مبانی زیبایی شناسانه است، آثاری که اصول هنری
ایرانی اسلامی آن حفظ شده و توجه مخاطب خود را علی رغم تغییر و
تحولات معاصر، به پیشینه خود منعطف گرداند.» 

او در ادامه با اشاره به وجوه اشتراک نگارگری با آثار حجمی پیش از
اسلام افزود: «فرایند تبدیل یک تصویر دو بعدی به عنصر سه بعدی و
بالعکس، ماهیت پیچیده ای دارد که در ذهن و ناخودآگاه آن رخ می‌دهد
و قابل توضیح و توصیف نیست.»

به گفته او، این فرایند نتیجه ممارست و اشراف بر دستاوردهای هنری
پیشین در چند عرصه و ثبت آن به عنوان مهارت های هنری در نزد
هنرمند است.

این پژوهشگر وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد: «اگر چه چگونگی فرایند این عمل خلاقانه به
دلیل ناملموس بودن، قابلیت انتقال ندارد، اما از نتایج به دست
آمده و آثار خلق شده می توانیم برخی از ویژگی های آن را مورد
مداقه قرار دهیم.»

سبک ؛ شیوه ای برای بیان هنری

 حسین عصمتی دیگر سخنران این نشست نیز در ادامه گفت: «سبک و
داشتن سبک یکی از مهمترین مباحثی است که امروز هنرمندان و محققین
هنر با آن درگیر هستند و این موضوع، چالشی را در عرصه هنر مخصوصا
در آموزش دانشگاه ها به وجود آورده است به طوری که برای رسیدن به
این جایگاه، در اکثر موارد مراتب آموزش جابه جا می‌شود.»

او با بیان اینکه هر هنرمندی به دنبال یافتن شیوه ای برای بیان
هنری خود است وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد: «موضوع یا نکته ای که باید  توجه
شما را به آن جلب کنم  این است که  رسیدن به سبک و شیوه
 شخصی دو مرحله یا دو نوع فرایند وابسته به هم با ماهیت
متفاوت دارد  که یکی از آن ها در ذهن اتفاق می افتد و دیگری
خارج از ذهن،  آنچه که در ذهن به وجود می آید، به نظر
اینجانب قابل توصیف نیست و آنچه که در خارج از ذهن واقع می‌شود،
امروز به آن می پردازیم.»

او با طرح این پرسش که چگونه هنرمند قادر خواهد بود، از تجربیات
خود برای شکل دادن سبک و شیوه  شخصی بهره ببرد افزود: «شاید
بتوان گفت یکی از راه های رسیدن به سبک، این است که هنرمند در
میان چند رشته یا چند گرایش حاضر باشد ؛ حاضر بودن به معنی تسلط
داشتن یا مشق کردن نظری و عملی در این گرایشات است که مورد بحث ما
خواهد بود.»