ساختوسازهای صورت گرفته مربوط به سالهای پيشاز ثبت محوطه باستانی شوش است
به گزارش «تاریخما» به نقل از میراث آریا به نقل از روابط عمومی سازمان میراث
فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری؛ در هفته اخیر خبری با عنوان «به
شوش دست نزنید» در فضای رسانه ای منتشر شد که به دسترسی آزاد
بازدیدکنندگان به برخی از بخش های محوطه و ویترین های موزه، عدم
پاکسازی محوطه، رطوبت روی دیوار قلعه فرانسوی ها اشاره
داشت.
بیژن حیدری زاده با ارائه توضیحاتی گفت: پس از ثبت شوش در فهرست
آثار ميراث جهاني، يونسكو با تعريف ضوابطي مشخص براي محدودههاي
حريم و عرصه محوطه باستاني شوش، توسعههای منجر به تهدید این
محوطه تاریخی و ارزشمند را كنترل ميكند. از سوی دیگر، خانههاي
ساخته شده در بخش شرقی خيابان طالقاني پساز انجام مراحل قانوني و
با پيگيريهاي كارشناس حقوقي اين پايگاه براي تملك به سازمان
ميراث فرهنگي استان معرفي ميشوند.
مدیرپایگاه جهانی شوش با اشاره به اینکه ساختوسازهاي صورت گرفته
مربوط به سالهاي پيشاز ثبت محوطه باستاني شوش در فهرست ميراث
جهاني است گفت: درصورت درخواست نوسازي توسط مالكين، مالك
موظف است كليه ظوابط عرصه و حريم ميراث فرهنگي را اجرا کند.
وی در خصوص فضای سبز محوطه باز شهر باستانی شوش گفت: از آغاز ثبت
شوش در فهرست ميراث جهاني يونسكو دو سوم از لبههاي بيروني عرصه
محوطه باستاني شوش توسط اين پايگاه محصور شده و بخشهاي
باقيمانده درحال محصور شدن است.
حیدری زاده با تاکید بر حضور دائم و گشتهاي شبانهروزي نيروهاي
يگان حفاظت ميراث فرهنگي شوش كه تردد گردشگران از وروديهاي مشخص
و تعريف شده را به اين مجموعه ميسر ميكنند افزود: تا پايان محصور
شدن كامل اين محوطه رفتوآمدهايي از محدودههاي مشخص –البته
غيرمجاز- صورت خواهد گرفت.
وی استفاده از لفظ “پاتوق جوانان شوشي” را زيبنده حضور بوميان اين
شهر در محوطه باستاني كه ميراثدار آن هستند ندانست و گفت: يكي از
برنامهها و اهداف اصلي اين پايگاه تعامل با مردم محلي بهمنظور
آموزش و آشنايي جوامع محلي با میراث فرهنگيشان است و اين روزها آب
و هواي مطبوع و سرسبزي چشمانداز محوطه ميراث جهاني شوش سبب شده
تا مردم شوش و حتي شهرهاي پيرامون در هر سنيني بهصورت جمعي و
انفرادي و خانوادگي به اين محوطه بيايند.
مدیرپایگاه جهانی شوش حضور شمار زيادي از بانوان شهر شوش در
ساعتهاي مختلف به منظور پيادهروي در اين محوطه را که
برای نخستین بار در این محوطه رخ داده را نكتهاي حايز اهميت و
دليلي بر ايجاد امنيت نسبي در محوطه چهارصد هكتاري شوش اعلام کرد.
حیدری زاده در خصوص موزه شوش با آثاری از دوره های پیش از تاریخ،
ایلامی، هخامنشی، سلوکی و اسلامی اظهار داشت: برخی آثار شوش در
ویترینهای بدون سرپوش قرار داده شدهاند و متاسفانه
بازدیدکنندگان علیرغم وجود ویترین این آثار ٣٠٠٠ ساله را لمس می
کنند و از این رو قسمت بیرون مانده این آثار از ویترین شیشهای،
بر اثر تماس زیاد بازدیدکنندگان اغلب تغییر رنگ دادهاند.
به گفته وی بسياري از اشيا سالنهاي موزه درون ويترين های محصور
قرار گرفته اند اما محصورکردن تعدادي ديگر به لحاظ جنس و
حجم امكانپذير نیست و از این رو پيرامون آنها با حفاظهاي
شيشهاي، متناسب با حجم آنها طراحي و اجرا شده است.
حیدری زاده در خصوص نگهداري پايهستونها و آثار سنگي در باغ
موزه شوش نیز گفت: اين پايگاه اقدام به طراحي و نصب سازههاي
پوششي مناسب کرده كه نخستين نمونه آن اجرا و تعدادی به منظور
حفاظت بیشتر به موزه منتقل شدهاند.
وی در ادامه اظهار داشت: مقوله لمس ويترينها بحثي فرهنگي و نياز
به فرهنگسازي دارد وكارشناسان و نگاهبانان مستقر در موزه بهمحض
ديده شدن چنين مواردي تذكرات لازم را ميدهند. هرچند در ساعتهای
پربازديد ممكن است ويترينها لمس شوند اما اين موضوع بهدليل
استاندارد بودن آنها مايه نگراني نيست.
حیدری همچنین به تأسيس يك سالن بهنام معرفي و اطلاعرساني در جنب
موزه شوش به منظور ارايه خدمات و اطلاعات استاندارد محوطه ميراث
جهاني شوش به بازديدكنندگان اشاره کرد و گفت:. بازديدكنندگان پس
از ورود در صورت تمايل ميتوانند از ساعت 9 صبح تا 18 اطلاعات
تصويري-نوشتاری (بهصورت كليپ و تابلوهاي اطلاعاتي) و گفتاري
(كارشناس حاظر در سالن) را دريافت کنند و كارشناسان مستقر در موزه
و قلعه باستانشناسي به راهنمايي بازديدكنندگان پرداخته و
پاسخگوي پرسشهاي آنها هستند. در نبود كارشناسان تابلوهاي
تصويري-نوشتاري راهنماي موجود در محوطه اطلاعات مفيد را در اختيار
بازديدكنندگان قرار ميدهد.
مدیرپایگاه جهانی شوش نصب تابلوهای راهنما با اطلاعات مستند برای
بازدید کنندگان در محوطه و 14 تابلوي راهنما در كاخ آپادانا
را از دیگر اقدامات پایگاه برشمرد و افزود: اين تابلوها با توجه
به شرايط جوي و گذر زمان دچار فرسايش و آسيب ميشوند که با پایش
پايگاه ميراث جهاني شوش اين تابلوها درصورت نياز تجديد میشود.
ر همین راستا هفته گذشته پايگاه ميراث جهاني شوش اقدام به سفارش
چاپ مجدد اين تابلوها کرده است و تصوير منتشر شده در رسانه ها در
واقع مرحله پيشاز رنگآميزي مجدد تابلوهايي است كه اطلاعات
فرسوده شده از سطح آنها برداشته شده بود و بارندگي روز بعد مانع
از نصب اطلاعات تجديد چاپ شده بر روي آنها شده بود و اينك آن
اطلاعات بر روي تابلوها نصب شدهاند.
وی در بخش ديگري از توضیحات خود به آثار رطوبت روی دیوار قلعه
فرانسویها پرداخت و افزود: پايگاه ميراث جهاني شوش پيشاز آغاز
بارشهاي فصلي اقدام به تجديد كاهگل پشتبام قلعه و ناودانهاي
تخليه آب از سطوح مختلف کرده و جاي هيچگونه نگراني نیست اما با
توجه به بارندگيهاي بسيار شديد شوش، ديده شدن نم و رطوبت بر روي
نماي ديوارهاي قلعه باستانشناسي امري است طبيعي و ويژگي است كه
بناهاي آجري و خشتي در طبيعت با آن روبرو هستند. طبيعي است
بخشهاي سايهگير قلعه پس از بارندگي رطوبت بيشتري را در خود نگه
دارند.
حیدری زاده در خصوص پاکسازی محوطه از گیاهان هرز و خودرو در اثر
بارش های اخیر وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد: در محدوده كاخ آپادانا، هديش، دروازه
شرقي كاخ آپادانا، لايه 15 شهر شاهي و كاخ اردشير دوم كه مساحتي
بالغ بر 17 هكتار را شامل شده و در مسير بازديد قرار دارند طي سه
ماهه اخير دستكم 4 نوبت نسبت به حذف پوشش گياهي اقدام شده كه
بهدليل بارندگيهاي مكرر امسال هر بار پس از حذف پوشش گياهي
مجددا شاهد رشد اين پوشش بودهايم. در حال حاضر نيز كارگروه
اجرايي در حال حذف اين پوشش بهويژه در كنار ساختارهاي معماري
نمايان مانند كاخ آپاداناي داريوش، ترانشه بزرگ شهر شاهي و ديگر
مسيرهاي بازديد هستند. درخصوص پاكسازي گياهان روييده شده روي
مابقي سطح محوطه نيز كه ناشي از تغييرات فصل و بارندگيهاي زياد
شوش بوده است پايگاه ميراث جهاني شوش در حال پاكسازي اين گياهان
خودرو است که در برخي از قسمتها همچون رويش گياهان در نماي قلعه و
روي ديوارهاي تاريخي، پاكسازي باید با دقت ويژهاي صورت گيرد كه
اثر آسيبي وارد نشود وبه همین دلیل و با توجه به حجم بالاي
رويشها كار به كندي پيشميرود.
وی در پایان به سرستون سنگي كه بدون محفظه در موزه نگهداري
ميشود و تغيير رنگ در آن بر اثر تماس زياد مشهود است گفت: اين
سرستون سنگي كه از محوطه ساساني ايوان كرخه بدست آمده در محوطه
باغ موزه شوش نگهداري ميشد که از 20 بهمن ماه 1397
بهدلايل حفاظتي و بهمنظور نگهداري در شرايطي بهتر به موزه
منتقل شده است. هماكنون طرح ويترين ويژه اين سرستون در حال ساخت
و به زودي نصب میشود.