حکایت «بیفرهنگی» در مناظرهای فرهنگی!
به گزارش خبرگزاری تاریخ ما، از زمان آغاز تبلیغات کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری، به کررات این نقد از سوی اهالی رسانه و همچنین کارشناسان و فعالان فرهنگی و هنری مطرح شد که جای خالی فرهنگ و هنر در برنامهها و حتی شعارهای هر هفت نامزد احساس میشود؛ با این وجود کماکان این امید و انتظار وجود داشت که حداقل در مناظره انتخاباتی با موضوع تخصصی فرهنگ، هر یک از کاندیداها از این فرصت استفاده و به بیان رویکرد خود درباره موضوعات فرهنگی و هنری و ارائه برنامههای مدون و راهکارهایی برای حل مشکلات موجود این حوزه، بپردازند.
اغلب پرسشهای مطرح شده از نامزدها در دومین مناظره تلویزیونی که عصر روز سهشنبه (۱۷ مرداد ماه) روی آنتن شبکه یک سیما رفت، اساسا رنگ و بوی فرهنگی و هنری نداشت و به موضوعات اقتصادی و اجتماعی اختصاص داشت و اگر برخی از نامزدها هم اشارهای کوتاه و سطحی به این حوزه داشتند، در بخش بیانیات کلی خودشان بود. در واقع مناظره دوم که با محور «فرهنگی» در کنار موضوعات اجتماعی و سیاسی تعریف شده بود، با کمترین سهم از «فرهنگ» و خصوصا «هنر» در پرسشهای مجری و همچنین برنامههای نامزدها همراه بود.
در این میان اما برخی نامزدها تلاش کردند در جمعبندی نهایی خود، اشارههای مختصری به جایگاه اهالی فرهنگ و هنر و همچنین اهمیت نقش رسانه در دنیای امروز داشته باشند؛ به عنوان مثال یکی از نامزدها با زیربنایی دانستن مساله اقتصاد، حل مشکلات فرهنگی به عنوان روبنا را منوط به حل مشکلات اقتصادی عنوان و از برخی دیگر از کاندیداها انتقاد کرد که نسبت به چهرههای مهم و فاخر حوزههای فرهنگی و هنری کشور بیاعتنا هستند و تنها در دوره انتخابات، برای گرفتن عکس های یادگاری یاد این قشر می افتند و یا از موسیقی رپ برای جلب نظر مردم استفاده میکنند. همچنین یکی از نامزدها هم که تلاش کرد با به کار بردن یک بیت شعر، برای لحظاتی فضای استودیوی مناظره را فرهنگی کند، به اشتباه بخشی از ترانه یک خواننده ممنوع الفعالیت در ایران را خواند و آن را به دانشجوی رشته شیمی نسبت داد.
این نامزد همچنین در تنها پرسش فرهنگی مناظره دوم که به قید قرعه به او تعلق گرفت و به شورای عالی انقلاب فرهنگی اختصاص داشت، وعده داد که در صورتی که رییس جمهور شود، این شورا را منحل می کند.
در این میان اما بیتوجهی نامزدهای ریاست جمهوری به مقوله فرهنگ و هنر آن هم در مناظرهای که قرار بود اساساً به این حوزه بپردازد، موجی از انتقادات را به دنبال داشته است. در همین راستا سید عباس صالحی ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ در صفحه توییتر خود نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت: «فرهنگ و هنر بخش مغفول مناظرات بود. حتی در دومین مناظره با عنوان فرهنگ و اجتماعی. ایران بدون فرهنگ و هنر ایران نیست. از کدام برنامهها سخن میگوییم؟»
البته پیش از برگزاری این مناظره نیز چنین عملکردی از سوی نامزدها قابل پیش بینی بود؛ چنانچه در فعالیت های انتخاباتی نامزدهای سیزدهمین دوره، نه مانند دوره های گذشته نامی از کارگردانان سینما به عنوان سازندگان فیلم های تبلیغاتی به میان آمد و نه اسمی از هنرمندان موسیقی که معمولا ساخت ترانه های تبلیغاتی را عهده دار می شوند.
با این همه همچنان یکی از پرسشهای اساسی فعالان و علاقمندان عرصه فرهنگ و هنر این بود که چرا در میان انواع و اقسام شعارهای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، خبری از فرهنگ و هنر نیست؟!
نگاهی گذرا به برنامههای انتخاباتی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ به خوبی نشان میدهد که حلقه اصلی مفقوده در برنامههای کاندیداها، فرهنگ و هنر است و به جای آن، تمرکز اصلی هر یک از نامزدها بیشتر بر موضوعات اقتصادی، سیاسی و روابط بینالمللی است.
هرچند در شرایط فعلی و با توجه به مشکلاتی که مردم با آن دست و پنجه نرم میکنند، تاکید بر مباحث اقتصادی و سیاست خارجی چندان هم دور از انتظار نیست، اما تمرکز بیش از اندازه بر این مشکلات، نتیجهای جز ایجاد شائبهی طرح شعارهای بیپایه، با هدف دست گذاشتن روی نقطه ضعفها و کشاندن رأی مردم به سمت خود، چیزی عاید نامزدها نخواهد کرد.
در این میان اما فارغ از برنامههای هر یک از نامزدها برای حل مشکلات سیاسی و اقتصادی، انتظار میرفت که تاکنون به گوشهای از دغدغهها و مشکلات عرصه فرهنگ و هنر کشور نیز به صورت جدی اشاره میشد؛ آنهم در شرایطی که فعالان این حوزه در بخش های مهمی چون نشر، سینما، تئاتر، موسیقی و رسانه در دوران کرونا آسیبهای بسیاری را متحمل شدند و همچنان هم روزهای دشواری را میگذرانند.
پایان خبر / تاریخ ما