تغییر طرز تلقی مدیرانی که میراث فرهنگی را مخل توسعه می دانند نیاز به زمان دارد

به‌گزارش «تاریخ ما» به نقل از میراث‌آریابه‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی
و گردشگری، سیدمحمد بهشتی رئیس پژوهشگاه در نشست خبری  امروز
یکشنبه 8 مهر 97 در آستانه برگزاری دومین همایش میراث فرهنگی و
توسعه پایدار  به پرسش های خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی پاسخ
گفت.

او ابتدا با اشاره به وجود چالش هایی در نسبت به میراث فرهنگی
افزود: «در دنیا از بعد جنگ دوم جهانی حفاظت از میراث فرهنگی از
مسائل پیش روی اروپاییانی بود که  در تلاش برای باز سازی
 بودند و در آن روزگار افرادی که فعالیت توسعه ای می کردند
نسبت به دو امر رویکرد منفی پیدا کرده بودند.»

او این دو امر را حفاظت از میراث فرهنگی و محیط زیست دانست و
وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد که این افراد گمان می کردند حفاظت از این دو عوامل مخل
توسعه هستند.

او با ابراز تأسف از اینکه خبرها خیلی دیر به دست ما می رسد گفت:
«در دهه های اخیر نیز در ایران با این قصه مواجه بودیم که جریان
توسعه در کشور نسبت خودش را با محیط زیست و میراث فرهنگی به عنوان
عامل مخل تلقی می کرده است.»

بهشتی افزود: «به همین دلیل نیز از زمان فعال شدن ماشین توسعه
 شاهد تخریب های وسیعی نسبت به حوزه میراث فرهنگی در بافت ها
و محوطه های تاریخی هستیم.»

او با اشاره به وارد شدن موضوع میراث فرهنگی به برنامه های توسعه
از برنامه سوم  اظهار کرد: «از همان زمان تلاش هایی برای
برقراری نسبت متعادل و متوازنی میان میراث فرهنگی و توسعه صورت
گرفت به گونه ای که  هم توسعه اتفاق بیفتد و هم موضوع حفاظت
از میراث فرهنگی جدی گرفته شود.»

بهشتی افزود: «بندهایی در برنامه سوم و چهارم قرار گرفت که البته
در برنامه چهارم به اجرا درنیامد ولی به عنوان اسناد حقوقی شاهد
تغییر رویکردی در عرصه توسعه نسبت به موضوع میراث فرهنگی بودیم.»

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگی وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد: «آن زمان این
تصور وجود داشت که در بهترین حالت نسبت توسعه و میراث فرهنگی نسبت
حسن همجواری است یعنی اینکه این دو رعایت هم را بکنند تا حفاظت و
توسعه هر دو محقق شوند.»

او گفت: «اما واقع قضیه طبق تجربه جهانی این است که توسعه زمانی
توسعه مقرون به صرفه، متوازن، متعادل و پایدار است که مبتنی بر
یافته های میراث فرهنگی باشد.»

به گفته بهشتی در مطالعات منتشر شده توسط یونسکو آمده  که
توسعه باید مبتنی بر فرهنگ باشد و مبدا و مقصدش هم فرهنگ باشد
یعنی نسبت فرهنگ با توسعه مبدا و مقصد است.

او تأکید کرد: «نسبت میراث فرهنگی  با توسعه مانند نسبت
توسعه با اموری نظیر  بهداشت، صنعت و… نیست.»

او با بیان این نکته که باید شاهد توسعه مبتنی بر میراث فرهنگی
باشیم، فهم این موضوع را خصوصا برای برنامه ریزان و مدیران که
عادت کرده اند موضوع میراث فرهنگی را مخل توسعه تلقی کنند خیلی
سخت دانست و گفت: «تغییر طرز تلقی این افراد نیاز به زمان دارد.»

او گفت: «به همین منظور در سال 94 نخستین همایش میراث فرهنگی و
توسعه پایدار با همکاری سازمان برنامه بودجه و همفکری
دوستانی که در زمینه این تغییر رویکرد را داشتند برنامه‌ریزی و
برگزار شد.»

او برگزاری این همایش را  فتح بابی نسبت به یک تلقی جدید
نسبت به موضوع میراث فرهنگی  و توسعه دانست و وی در گفتگو با تاریخ ما تصریح کرد:
«بدین ترتیب اکتفا به یک لفظ به عنوان توسعه پایدار نمی‌کنیم بلکه
درامر توسعه پایدار با همان تعریف که توسعه مبدا و مقصدش فرهنگ
است ورود ماهوی می‌کنیم.»

او به خبرنگار تاریخ ما گفت:: «با توجه به چنین نگاهی برای اینکه حساسیت جامعه تخصصی
نه در حوزه میراث فرهنگی بلکه در رشته های مختلف که مربوط به
توسعه است برانگیخته شود، به نقاط ملتهبی که چالش های اصلی در
امر توسعه هستند مانند تحولات اقلیمی، مباحث آب و … حساسیت
نشان داده شد.»