چه عواملی باعث ریزش های صدر اسلام تا امروز شدند؟

نشست علمی «بررسی ریزش‌های جبهه حق» با حضور اساتید حوزه به صورت مجازی برگزار گردید. این نشست به صورت مجازی و به همت مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه های علمیه برگزار شدکه حجت الاسلام والمسلمین عباس کعبی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و حجت الاسلام والمسلمین سلیمانی امیری به ارائه بحث پرداختند.

عواملی که باعث ریزش شدند

حجت الاسلام والمسلمین کعبی در این نشست علمی گفت: بسیاری از عرفای بزرگ چون بلعم باعورا و… به دلیل فریفته شدن در دامن شیاطین مختلف گمراه شدند. این فتنه ها و گمراهی ها از همراهی با شیطان در امور بسیار کوچک شروع می شود و باعث می شود که این افراد حتی با شیطان بزرگ نیز همراه شوند.

وی افزود: انتخاب های انسان ها آزاد است ولی در مقابل خدا مسئولیت دارند. بلعم برای حب دنیا و هوا پرستی از خدا و حق جدا شد. خداوند در قرآن کریم او را به عنوان سگ هار معرفی کرده است. قرآن کریم این قصص را بیان می کند که مسلمانان با اندیشه ورزی باعث پیشگیری از مشکلات شوند و از سقوط خود و جامعه جلوگیری کنند.

استاد حوزه بیان کرد: خداوند بیان می کند که غافلان و گمراهان و بی بصیرت ها و کسانی که از جبهه حق خود را جدا می کنند، مرتد هستند. ولی در اینجا دو نوع ارتداد داریم. اول ارتداد اعتقادی و دوم ارتداد سیاسی اجتماعی که این ارتداد مرتبط به اهل فتنه است.

وی گفت: عوامل ارتداد سیاسی و اجتماعی و ارتداد علیه ولایت رسول الله در قرآن کریم بیان شده است که قرآن از آنها به ریزش اهل حق یاد می کند. وقتی به جای حب خدا روابط غیر توحیدی حاکم شود، نداشتن مرزبندی بین دوست و دشمن، مرزبندی کردن با دوستان انقلاب، ترک جهاد فی سبیل الله، عافیت طلبی، سرزنش کردن مومنین، از جمله این عوامل هستند.
حجت الاسلام والمسلمین کعبی اظهارکرد: ریزش در غزوه تبوک، داستان افشای اسرار دولت اسلام به دشمنان و طرح دوستی با دشمنان(آیه ۱ تا ۵ سوره ممتحنه)، داستان ابوعامر منافق و بسترسازی برای ساخت مسجد ضرار برای منافقان سیاسی، کسانی که تحت تاثیر شایعات دشمن واقع شدند(ماجرای افک)، داستان ابی لبابة ابن منذر و دوستی با یهود بنی قریظه(آیه ۲۷ سوره انفاق) از مصادیق این ریزش ها در صدر اسلام هستند.

وی گفت: در زمان امام علی(ع) و اطهار(ع) ریزش های بسیاری تا امروز رخ داده است. سطحی نگری و ساده لوحی، عدم بخشی به ایمان و بالابردن سطح معرفت دینی، از عوامل ریزش است. در ماجرای انقلاب اسلامی کسانی که ریشه اعتقادی قوی نداشتند جذب گروه های دیگر شدند. 

عضو خبرگان رهبری اظهارکرد: متاسفانه برخی تصور می کنند که چنانچه باید و شاید از آنها استفاده نشده و به مقامات دست نیافتند و همین عدم توکل به خداو عدم تحلیل درست باعث می شود که بسیاری از راه حق منحرف شوند. باید برای هرکاری معیار داشته باشیم. عدم قاطعیت در برابر مسایل و مشکلات، عدم روحیه جذب حداکثری و عدم جاذبه و ضعف در مقابل افراد و چهره ها از عوامل سقوط است.برخی به دلیل ویژگی های شخصی خود از راه حق دور شدند. برخی بخاطر فرزند و برادر و عشیره خود سقوط کردند. مومن حقیقی کسی است که عواطف و احساسات در سوگیری های او تاثیر نگذارد. کسی که قانون و عدالت را برای همه نخواهد به سقوط کشیده می شود.

حجت الاسلام والمسلمین کعبی یادآورشد: روحیه تساهل و تسامح و ساده نگاری نسبت به گناهان کوچک از جمله مسایلی است که باعث به انحراف کشیده شدن می شوند. برخی از مجالس عیش و نوش و صیغه های موقت و… به سقوط کشیده شده اند. مکتب حاج قاسم مکتب مقاومت و استقامت است. اگر کسی مقاومت نباشد، سقوط می کند. فشار خانواده و نزدیکان نیز (آیه ۲۳ سوره توبه) از دیگر عواملی است که باعث سقوط می شود. قانونی به نام استبدال وجود دارد که اگر کسی لیاقتش را از دست دهد از سربازی امام زمان(عج) حذف می شود.

بی بصیرتی مهمترین کلید ریزش ها است

در ابتدای این نشست، حجت الاسلام والمسلمین سلیمانی امیری درسخنانی، گفت: بی بصیرتی مهمترین کلید ریزش ها است. وقتی فتن مختلف روی می دهد بسیاری از ریزش ها شروع می شود. فتنه های صدر اسلام همگی در این حوزه جای می گیرند. بخشی از انقلابیون در صدر اسلام چنین شرایطی پیدا کردند. 

وی افزود:فتنه قتل عثمان باعث شد که مشکلات و نفاق بسیاری در جامعه اسلامی به خصوص در بین خواص ایجاد شود. در صدر اسلام اساتید اخلاقی بودند که به دلیل نداشتن بصیرت به امام علی(ع) هم شوریدند و علی ایشان صحبت کردند.

استاد حوزه بیان کرد: علابن زیاد از عباد و چهره های سرشناس بصره و استاد اخلاق بود. وی از محدثین از رسول خدا بود که به همراه عبدالله بن شقیق در ماجرای عثمان با امام علی(ع) به معاندت و دشمنی برخاست.

وی گفت: در کوفه یکی از فقهای برجسته اسود بن یزید نخعی بود که از زاهدان بزرگ و سرشناس بود که به شدت انسان زاهدی بود ولی با امام علی(ع) به دشمنی برخاست. یکی از فقهای کوفه بیان می کرد که خون هایی که پس از عثمان روی زمین ریخته است بر عهده امام علی(ع) است و حتی برخی امام راحل را نیز متهم می کردند که در زمان مبارزات علیه رژیم شاه و همچنین در جنگ تحمیلی این خون ها بر عهده ایشان است و امروز هم می گویند که  خون هایی در حوادثی مثل فتنه ۸۸ ریخته شد بر عهده رهبری است.

این محقق حوزوی، با ذکر این مطلب که گاهی ممکن است اساتید اخلاق بسیاری در دام دنیا بیافتند، بیان کرد: کعب ابن سور از قاضیان شهر بصره بود و حتی پس از حکومت امام علی(ع) در همان اوایل در سمت خود ماندگار بود و مورد اعتماد مردم بصره و یمانی ها بود. وی در ابتدا با طلحه و زبیر مخالفت کرد ولی بعدا در جنگ جمل زمام شتر را گرفت و با قرآنی که در دست داشت در همان حال کشته شد.

حجت الاسلام والمسلمین امیری بیان کرد: امام علی(ع) در عصر روز جمل کشته ها را می دیدند و بسیار متاثر شدند.برخی کشته ها  عبارتند از: مطرف بن عبدالله، از فضلا و عبّاد بصره، علاء بن زیاد، محدث و استاد اخلاق بصره، عبدالله بن شقیق، استاد اخلاق و عرفان بصره، اسود بن یزید بن قیس نخعی، فقیه بزرگ کوفه که جزء زهّاد هشت گانه صدر اسلام است، کعب بن سور، قاضی شهر بصره و یکی از سه چهره نامدار بصره، ابوعبدالرحمان سلمی، از فقها و قرّاء کوفه که در جنگ صفین همراه امیرالمومنین (ع) بود ولی پس از جنگ، عثمانی مذهب شد. حضرت فرمودند« حقیقت آنچه که خدا به من وعده کرده بود دریافتم و آیا تو به آنچه به تو وعده داده شده بود رسیدی؟»

وی گفت: اگر مردم حق را بشناسند، قطعا اهل حق را هم می شناسند. امام می فرمودند: اگر حق را شناختید به دنبال آن بگردید و صاحب حق را پیدا می کنید. امام شاخص های حق را از افرادی چون عمار معرفی می کردند. امروز نیز شخصیت هایی چون آیات جوادی آملی و حسن زاده آملی و مصباح یزدی حضور دارند که نظرات خاص خود را در خصوص رهبری دارند . آیا این بزرگان در خصوص رهبری چنین تعریف هایی می کنند که آن استاد به اصطلاح اخلاق مطرح کرد؟ حاج قاسم سلیمانی بیان کرده است که بزرگترین صفت کمالی مقام معظم رهبری مظلومیت ایشان است.
وی اظهارکرد: اگر کسی مواضع ایشان را بنگرد می بیند متوجه می شود که ایشان چه موضعی در مسایل مختلف داشتند. آیا روح الله زم با این همه فتنه ها و کشته هایی که به بار داشت و آموزش بمب گذاری و… نباید اعدام می شد؟ آیا وی خبرنگار و بچه مظلوم بود؟ او با سرویس های بیگانه ارتباط داشت.

حجت الاسلام والمسلمین امیری گفت: فرد اخیر معتقد بود مسئولیت خون هایی که در جریان جنگ بر زمین ریخته شده است با امام علی (ع) می باشد. در دوران انقلاب هم برخی علما امام را مسئول خون های بر زمین ریخته دوران انقلاب و جنگ می دانستند. اخیرا هم برخی رهبری و روحانیت را مسئول خون های بر زمین ریخته دشمنان معرفی می کنند. لذا بررسی تاریخ صدر اسلام حاکی از این است که حتی ممکن است استاد اخلاق هم فریب بخورد و به همین دلیل استاد اخلاق و عرفان بودن هرگز تضمینی برای عدم انحراف از جبهه حق تلقی نمی شود.

پایان خبر / تاریخ ما