جفرافیاى تاریخى انسانى چین باستان
جفرافیاى تاریخى انسانى
تاریخ چین ، از دوران باستان تا زمان معاصر، به درستى روشن است . بنابراین تاریخ مدون این کشور مشخص چنین است :
1 پیشینه چین در تاریخ غیر مدون در حدود ۱۷۶۶ ۲۲۰۵ یا ۱۵۵۷ ۱۹۸۹ق . م است . در این مقطع از تاریخ باستانى چین ، دودمان شیا بر چین حکومت مى کرده اند.
2 – دودمان یین یا شانگ در حدود ۱۰۲۷ – ۱۷۶۶ ق .م حکومت داشته اند.
3 – دودمان جو در حدود ۴۸۱ – ۷۲۲ ق . م حکومت کرده اند. دوران جنگ ایالت ها از ۲۵۰ – ۴۰۳ ق .م . بوده است .
4 – چین (یا: تسین ) ۲۰۷ – ۲۲۱ ق .م م : بنیادگذارى امپراطورى .
دوران امپراطورى ؛
5 – هان اول از ۲۰۲ ق .م . تا ۸ میلادى
وانگ مانگ از ۲۳ -۹ میلادى .
6 – هان دوم از ۲۲۰ – ۲۳ میلادى .
7 – دوران سه کشور:
وى ، ۲۶۵ – ۲۲۰ شمال چین .
شو، ۲۶۳ – ۲۲۱ چین باخترى .
وو، ۲۸۰ – ۲۲۲ جنوب چین .
8 – امپراطورى بزرگ جین یا دزین ، ۳۱۶ – ۲۶۵ سراسر چین . ۴۲۰ – ۳۱۷ جنوب
چین(۱۶ ایالت در شمال چین ).
9 دودمان هاى جنوبى و شمالى :
پنج دودمان پشت سر هم در جنوب : ۵۸۹ ۴۲۰ م .
وى شماى ترک ها) و چهار دودمان جانشین آنها در شمال : ۵۸۱ ۳۹۹ م .
10 دودمان سوئى : ۶۱۸ ۵۸۱ وحدت دوباره چین .
11 دودمان تانگ : ۹۰۷ ۶۱۸ م .
12 پنج دودمان و ده کشور: ۹۷۹ ۹۰۷ م .
13 دودمان سونگ : ۱۱۲۶ ۹۶۰: همه چین . ۱۲۷۹ ۱۱۲۷: جنوب چین (سونگ جنوبى ).
لیائو (گى دان ) ۱۱۲۵ ۹۱۶ (منچوریا).
شیى شیا (دانگود): ۱۲۳۴ ۱۰۳۲ (گانسو)، جین (گین )، روجن ۱۲۳۴ ۱۱۱۵ در شمال چین .
14 دودمان یوان (مغول ها): ۱۳۶۸ ۱۲۷۹ م .: همه چین .
15 دودمان مینگ : ۱۶۴۴ ۱۳۶۸ م .
16 دودمان چینگ (تسیگ ): ۱۹۱۲ ۱۶۴۴ م .
17 جمهورى ۱۹۱۲ م .
18 جمهورى خلق چین ۱۹۴۹ م .
پیشینه سیاسى باستان :
در کتب فیلسوفانى چون کنفوسیوس ، مینوس و مودز و از ((فرزانه شاهان )) کهن سخن رفته است . بنا به سنت چینى پنج ((فرزانه )) بودند که پیش از نخستین بنیادگذار نخستین دودمان شاهى چین بر آن سرزمین فرمانروائى داشتند. چینیان این فرزانگان را ارج مى نهند و بنیادگذار حقیقى تمدن چینى مى دانند. این پنج فرزانه عبارتند از:
1 هوانگ دى امپراطور زرد).
2 جوان شو.
3 گو.
4 یائو.
5 شون .
این پنج فرزانه از یک خانواده نبودند بنیاد گذار نخستین دودمان داستانى ((فرزانه )) شاه )) است ؛ یعنى شهریارى که ((دارنده فرزانگى درون و شهریارى بیرون )) است .
نزد پیروان کنفوسیوس این شش تن فرزانه شاه بودند:
1 یائو ۲ شون ۳ یو ۴ تانگ ۵ ون شاه ۶ ووشاه .
چینیان ((یو)) را بنیادگذار نخستین دودمان داستانى چین ، یعنى ((دودمان )) مى دانند. ((یو)) را از فرزندان ((هوانگ دى )) دانسته اند.
